میرکوشش در گفتوگو با ایلنا:
مذاکره پوتین و بایدن برای مشخص کردن آخرین مواضع بود/ اروپا و آمریکا معتقدند دشمن مشترکی به نام روسیه دارند
کارشناس مسائل آمریکا گفت: روسیه تمام تلاشش را میکند تا مانع از عضویت اوکراین در ناتو شود و از سوی دیگر به دنبال جایگاه سنتی خود است.
«امیرهوشنگ میرکوشش» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح ابعاد و دلایل دیدار مجازی رؤسای جمهوری روسیه و آمریکا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: چندی پیش شاهد دیدار مجازی میان رؤسای جمهوری روسیه و آمریکا بودیم که بر اساس دادههای موجود محوریت این دیدار و مذاکراتی که بین دو طرف انجام شد، اوکراین بوده است. اینکه چرا دولت بایدن اقدام به نشان دادن واکنش در مورد پرونده اوکراین کرده، موضوعی است که به اقدام روسها در سال ۲۰۱۴ بر میگردد. اگر به یاد داشته باشید، این کشور دقیقاً در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما شبه جزیره کریمه را به خاک خود الحاق کرد که عکسالعمل دولت آمریکا را به دنبال داشت. اما پس از آن و با روی کار آمدن دونالد ترامپ شاهد بودیم که او چندان به جنگ روسیه آن هم با محوریت اوکراین نرفت ولی حالا به نظر میرسد بایدن به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده به دنبال آن است که این پرونده را مجدداً با تاکتیک خود پیگیری کند.
وی ادامه داد: گفتوگوی دو ساعته که میان روسای جمهوری روسیه و آمریکا انجام شد نشان داد که دو طرف دیگر همانند ۲۰۱۴ میلادی با یکدیگر صحبت نمیکنند و اساساً اوضاع کمی پیچیدهتر شده است. نکته مهم در این دیدار این بود که ایالات متحده اعلام کرد اگر روسیه به اوکراین حمله کند، سنگینترین تحریمهای اقتصادی را علیه مسکو اعمال خواهد کرد. حتی بحث مسدود کردن خط لوله گاز نورداستریم ۲ مطرح شده است اما باید بدانیم که روسیه هم تهدیدهای ناتو برای خودش را برای بایدن برجسته کرده و اساساً روی این محور دست گذاشته است. توجه داشته باشید دلیل اصلی تحرکات روسیه در مرز با اوکراین این است که این کشور به دنبال عضویت در ناتو است و بر همین اساس آمریکاییها حالا به دنبال آن هستند تا بتوانند یک تضمین مشخص در مورد عدم حمله به اوکراین از سوی مسکو به دست بیاورند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: همین مسأله موجب شده تا روسها واکنش نشان دهند و حالا حتی بحث حمله این کشور به اوکراین مطرح شده است. نکته مهم این است که طبق ماده پنجم پیمان ناتو، حمله به یک کشور عضو این پیمان به معنای حمله به تمام اعضا است و در نهایت باید به این حمله پاسخ داده شود. به همین دلیل پوتین سعی میکند عضویت اوکراین در این پیمان را به تعویق بیاندازد. آنچه که پوتین از بایدن خواسته، جلوگیری از پیشروی تسلیحاتی ناتو و آمریکا بوده و به همین دلیل حالا متحدان آمریکا از ایتالیا و فرانسه گرفته تا بریتانیا در حال بررسی ابعاد حمله احتمالی روسیه به اوکراین هستند. به نظرم در شرایط کنونی اختلاف فقط بحث اوکراین بوده اما مسأله ایران و برجام هم در دستور کار دو طرف قرار داشته است؛ چراکه پوتین صراحتاً اعلام کرده که با نظر بایدن در مورد برجام موافق است.
میرکوشش افزود: توجه داشته باشید که اساساً روسیه موافق اینکه یک کشور دیگر مانند ایران در خارجِ نزدیکش به سلاح و تکنولوژی هستهای دست پیدا کند نیست و در نهایت معتقدم اگر قرار باشد اتفاقی خاصی در بحث مذاکرات هستهای پیش بیاید روسیه و چین هم در اردوگاه مخالفان ایران قرار خواهند گرفت و منافع خود را دنبال میکنند. بر این اساس معتقدم بخش اعظمی از دیدار پوتین و بایدن حول محور اوکراین بوده و این در حالی است که اشغال شبه جزیره کریمه از سوی جامعه بینالملل به رسمیت شناخته نشده و به نظرم پوتین به همین دلیل دست به اشغال تمام یا بخشی از اوکراین نخواهد زد. روسیه به دنبال آن است که بتواند عضویت اوکراین در ناتو را به تعویق بیندازد و حالا دیدار پوتین و بایدن را باید یک اهرم فشار دانست تا باعث شود روسها بیشتر در مورد اقداماتشان سبک و سنگین کنند. آنها میدانند که دیگر زمان ترامپ نیست و بایدن اتحاد خود با اروپا را مجدداً بازسازی کرده و هر دو طرف معتقدند که یک دشمن مشترک به اسم روسیه دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بدون تردید اروپا و آمریکا با یکدیگر همکاری خواهند کرد و به همین دلیل معتقدم اگر تحرکات روسیه روزهای آینده افزایش پیدا کند بدون شک تحریمهای سخت اقتصادی علیه مسکو در دستور کار قرار خواهد گرفت. دومین احتمال هم این است که احتمال دارد یک تقابل نظامی مشخص میان دو طرف به وجود بیاید. در این میان باید متوجه بود که روسیه به دنبال این است تا بتواند حوزه نفوذ قبلی خود را احیا کند. آنها در سال ۲۰۰۸ گرجستان را در دستور کار اقدامات نظامی خود قرار دادند و در سال ۲۰۱۴ شبه جزیره کریمه را به خاک خود الحاق کردند و حالا هم به دنبال آن هستند تا حوزههای نفوذ قدیم خود را مجدداً احیا کنند. این روند حتی ممکن است در مورد لتونی و استونی هم در دستور کار قرار بگیرد و مسکو نمیخواهد این کشورها بیش از اندازه زیر چتر ناتو و ایالات متحده قرار بگیرد. به هر ترتیب اگر اقدامات مسکو بیش از اندازه تند باشد، آمریکا و اروپا علیه روسها صفآرایی خواهند کرد.