ملازهی در گفتوگو با ایلنا تشریح کرد:
پشتپرده اداره فرودگاه کابل توسط امارات/ ابعاد حل اختلاف طالبان و آمریکا در دوحه/ لزوم بازیگری سنجیده ایران در عرصه اقتصادی افغانستان
تحلیلگر مسائل جنوبآسیا: طالبان و آمریکا از یکدیگر انتظاراتی را دارند که هنوز برآورده نشده اما اوضاع وخیم اقتصادی و انسانی به سمتی میرود که واشنگتن نمیخواهد به عنوان تشدید کننده آن در جهان شناخته شود.
«پیرمحمد ملازهی» تحلیلگر ارشد مسائل جنوب آسیا با اشاره به مذاکرات طالبان و آمریکا در قطر و واگذاری مدیریت فرودگاه کابل به امارات در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از هر چیز باید به این نکته اشاره کنم که طالبان و آمریکا در دوحه توافق کردند که برخی از مسائل را به صورت مشترک حل و فصل کنند و در همان توافق تعهداتی برای دو طرف مشخص شد و چندی بعد هم شاهد بودیم که آنها قدرت را در کابل به دست گرفتند. واقعیت این است که هم آمریکا و هم طالبان انتظاراتی را از یکدیگر داشته و دارند که بخشی از آنها به نظر میرسد تامین نشده است؛ به عنوان مثال ایالات متحده به دنبال آن بود که داعش منافع دشمنان واشنگتن مانند چین و روسیه را هدف قرار دهد و طالبان هم با آنها مقابله کند که هنوز اجرایی شدن این پروژه مشخص نیست. در سوی دیگر قرار بر این بود تا طالبان یک دولت مشارکتی را روی کار بیاورند که این موضوع هم انجام نشد و به همین دلیل معتقدم که بخشی از توافق دوحه توسط طرفین عملیاتی نشده است.
وی ادامه داد: به عنوان مثال همچنان بودجه افغانستان و پولهای این کشور توسط آمریکاییها بلوکه شده که بخشی از این مسائل به سیاست مربوط است و بخشی دیگر حول محور امنیت قابلیت تحلیل دارد. با توجه به این وضعیت، مجدداً شاهد ورود قطر به این پرونده هستیم تا شاید دوحه بتواند مشکلات را حل و فصل کند تا در نهایت فاجعه انسانی برطرف شود اما مسئله اینجاست که هنوز هیچکدام از این تعهدات عملیاتی نشده است. در این میان ایالات متحده به دنبال آن است تا مطمئن شود چین و روسیه خلاء قدرت را در افغانستان پر نمیکنند و به همین دلیل شاهد شروع مذاکرات جدید میان دو طرف در قطر هستیم. بر این اساس آمریکاییها به دنبال آن هستند تا بتوانند افغانستان را از طریق کشورهای همسو با خود هدایت کرده و جلو ببرند اما اختلافاتی که در میان دولتهای حاشیه خلیج فارس وجود دارد نشان از پیچیده شدن اوضاع خواهد بود.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: رقابت میان قطر و عربستان و همچنین قطر با امارات در وضعیت کنونی تشدید شده است که این موضوع میتواند پرونده افغانستان را با پیچیدگیهای جدید روبهرو کند. این که میبینیم اماراتیها در پشت پرده بر سر تصاحب فرودگاه کابل با طالبان مذاکره میکنند، دقیقاً نشان میدهد که رقابت میان دوحه و ابوظبی در حال تشدید شدن است و از سوی دیگر چین، روسیه و اروپا هم به دنبال تعمیق نفوذ سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود در افغانستانی هستند که حالا طالبان بر آن حکمفرمایی میکند. آنها هم به دنبال تغییر اوضاع به نفع خود هستند به انضمام اینکه بودجه هنگفت کشورهای عربی مانند امارات یا قطر باعث شده تا طالبان به سمت آنها کشش پیدا کند. در این میان پرسشی که مطرح میشود این است که چه زمانی بودجه افغانستان توسط ایالات متحده آزاد میشود؟ پاسخ به این پرسش قدری مشکل است اما به نظرم مذاکراتی که در دوحه جریان دارد به دنبال مرتفع کردن مشکلات میان کابل و واشنگتن است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بدون تردید دیر یا زود بودجه افغانستان آزاد خواهد شد و وضعیت به دلیل اینکه به شدت بحرانی است، از این حالت خارج خواهد شد. توجه داشته باشید علاوه بر کشورهای اروپایی، بسیاری از نهادهای بینالمللی هم در مورد وضعیت انسانی و اقتصادی افغانستان هشدار دادهاند و به نظرم ایالات متحده نمیخواهد به عنوان برهم زننده نظم عمومی افغانستان شناخته شود. از این رو به احتمال زیاد آزادسازی پولهای بلوکه شده به زودی انجام خواهد شد. از سوی دیگر وضعیت کنونی میتواند برای همسایگان افغانستان مانند جمهوری اسلامی ایران هم مهم و مفید باشد. ایران میتواند به بهبود اوضاع اقتصادی و سیاسی افغانستان کمک کند و به نظرم بهترین مؤلفه، شروع بحث صادرات است. از این منظر اگر یک هماهنگی سنجیده در دستور کار قرار بگیرد، میتوانیم به بهبود شرایط افغانستان کمک کرده و منافع اقتصادی و سیاسی خود را نیز تامین کنیم.