مومنی در گفتوگو با ایلنا تشریح کرد:
دلایل درگیری مجدد آذربایجان و ارمنستان/ سناریوی کرملین برای خارج کردن پاشینیان از بحران سیاسی/ گمانهزنی درباره دیدار آتی سهجانبه با محوریت قرهباغ
تحلیلگر مسائل قفقاز گفت: رئیسجمهوری روسیه به این نتیجه رسیده که روحیه ارامنه پس از جنگ اخیر تضعیف شده و به همین دلیل احتمال دارد کرملین یک چرخش نسبی به سمت ایروان اما به نفع مسکو داشته باشد.
«قاسم مومنی» تحلیلگر مسائل قفقاز در تشریح دلایل و ابعاد درگیری میان ارتش جمهوری آذربایجان و ارمنستان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: جنگ قرهباغ که ۴۴ روز به طول انجامید باعث آزادی مناطقی از سوی آذربایجان به نفع باکو شد که درگیری با ارمنستان را تشدید کرد و در نهایت با ورود روسیه به این مجادله سیاسی، توافقی میان ایروان و باکو به امضا رسید که اوضاع را تا حد زیادی آرام کرد. پس از نشستی که در روسیه برگزار شد و در نهایت موجب امضای توافق مذکور شده بود، حالا طی چند روز اخیر شاهد افزایش تنشها و شروع درگیری میان دو طرف بودیم. قبل از هر چیز باید توجه داشته باشید که ارامنه پس از امضای این توافق، روحیه خود را باختند و از سوی دیگر نگاه منفی به ارتش در داخل ارمنستان تشدید شد. آنها خود را بازنده جنگ احساس میکنند و در مقابل زمانی که پایکوبی آذریها را مشاهده میکنند به این نتیجه میرسند که نیکول پاشینیان، نخستوزیر کشورشان نتوانسته آنگونه که باید، اوضاع را مدیریت کند.
وی ادامه داد: بسیاری از ارامنه معتقدند پاشینیان بهرغم وعدههایی که داده بود، نتوانست ارمنستان را به سمت غرب هدایت کند، بلکه حالا این کشور بیش از گذشته در دامان روسیه قرار دارد. این در حالی است که بسیاری از جناحهای سیاسی روس در ارمنستان و قرهباغ نفوذ خود را در این چند ماه اخیر افزایش دادند و به همین دلیل معتقدم اوضاع و احوال سیاسی در ایروان خوب نیست. از سوی دیگر توجه داشته باشید که مرزهای میان دو طرف همچنان مشخص نشده است. اینکه گفته میشود روسیه توانست جنگ اخیر قرهباغ را آرام کند، به نظرم یک تحلیل نادرست است؛ چراکه همچنان مرز میان آذربایجان و ارمنستان مشخص نشده و نیروهای دو کشور در فاصله صد متری یکدیگر ایستادهاند. تمامی این مؤلفهها نشان میدهد هیچ توافق محکمی برای پرهیز از درگیری و اجتناب از رد و بدل شدن آتش میان دو طرف وجود ندارد به گونهای که اگر چنین توافقی وجود داشت، ما شاهد شروع مجدد درگیریها و کشته شدن سربازان ارمنستان نبودیم.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: معتقدم در مورد پرونده قرهباغ پشت پردههای زیادی وجود دارد؛ چراکه روسها از اختلاف دو طرف به نفع خود استفاده میکنند و منافع مسکو در ادامه اختلافها نهفته است. بسیاری منتظر دیدار سهجانبه میان پوتین، پاشینیان و علیاف هستند اما به نظرم این دیدار صرفاً یک مُسکن مقطعی به حساب میآید و باز هم روسیه به دنبال تامین منافع خود خواهد بود. اینکه آیا جنگ جدید در قرهباغ به وجود میآید یا خیر، موضوعی است که همچنان دور از ذهن نخواهد بود. واقعیت این است که هر آن احتمال دارد روسها اوضاع را به جایی برسانند که ارمنستان بتواند علیه آذربایجان دست به یک اقدام مشخص بزند؛ چراکه روسیه به این نتیجه رسیده که باید یک گام به نفع ارمنستان بردارد تا روحیه ارامنه در این میان تقویت شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: کرملین به خوبی میداند عزت نفس مردم ایروان پس از درگیریهای سال گذشته با باکو پایین آمده و به همین دلیل احتمال دارد پاشینیان را به سمتی هدایت کند که بتواند او را از زیر بار انتقادها و این وضعیت خارج کند. نکتهای که در این میان باید به آن اشاره شود این است که پوتین اصرار دارد پاشینیان در رأس قدرت باقی بماند تا بتواند قراردادهای بعدی در مورد قرهباغ را امضا کند و در نهایت از ناحیه خود، او را تقویت کند، اما واقعیت این است که رئیسجمهوری روسیه میخواهد پاشینیان درس عبرتی برای مابقی رؤسای جمهوری ارمنستان و مقامات ایروان شود. به این ترتیب باید گفت اگرچه مجدداً دو طرف پس از درگیریهای اخیر مجدداً به آتشبس روی آوردند، اما واقعیت این است که مشخص نیست آینده این روند چگونه خواهد شد، ولی در نهایت برنده و صحنهگردان این پرونده مسکو خواهد بود.