بررسی اعتراضات در منطقه سبز بغداد:
صدقیان: مقتدی صدر در حال دور زدن شیعیان عراق است/ تغییر نتایج انتخابات بعید به نظر میرسد/ الکاظمی خلع سلاح سیاسی شده است
رئیس مرکز عربی مطالعات ایران گفت: معترضان عراقی معتقدند که سیستم اثرانگشتی یا همان بایومتریک موجبات اعمال تقلب را به وجود آورده است اما به هر ترتیب بعید است نتایج انتخابات تغییر کند.
«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران در تشریح دلایل و ابعاد اعتراضات روز جمعه در منطقه سبز بغداد در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا اظهار کرد: تظاهرات روز جمعه که در منطقه سبز بغداد رخ داد و به کشته شدن دست کم دو نفر منجر شد، به نوعی اعتراض به نتایج انتخابات پارلمانی اخیر عراق قلمداد میشود. بر اساس دادهها و اطلاعات موجود، طرفدارانی از گروههای شیعه که متشکل از دولتالقانون، ائتلاف الفتح و همچنین جریان حکیم میشدند، در اعتراض به خروجی انتخابات اخیر به خیابانها آمدند اما در این میان طرفداران جریان صدر در این تظاهرات حضور چشمگیر نداشتند. توجه داشته باشید که مقتدی صدر فعلاً بیشترین کرسیهای پارلمان عراق را به خود اختصاص داده و دلیلی برای به خیابان آمدن طرفدارانش در مقیاس انبوه وجود ندارد. او قبل و بعد از انتخابات در جلسات مشترک با سایر احزاب به صورت دورهای شرکت میکرد؛ به این معنا که در برخی جلسات حضور داشت اما از شرکت در برخی دیگر امتناع میورزید. این اقدام صدر دقیقاً نشان میدهد که او بر موج پیروزیهایش در انتخابات سوار است.
وی ادامه داد: توجه داشته باشید بهرغم آنکه طرفداران جریانهای سیاسی وارد منطقه سبز شدند و دست به تظاهرات زدهاند، اما بعید به نظر میرسد اتفاقی در اعلام نتایج رخ دهد یا اینکه بتوانند نتایج را تغییر دهند. جریانهایی که طرفدارانشان وارد منطقه سبز شدند، به نوعی تلاش کردند تا بتوانند بر دولت، کردها و اهل تسنن اعمال فشار کنند و نتیجه انتخابات را تغییر دهند، اما به نظرم چنین اتفاقی نخواهد افتاد. موضوع دیگر این است که اساسا جریان صدر به خروجی انتخابات اعتراض نکردند و طبیعی است که مقتدی صدر از طرفدارانش بخواهد که حساب خود را از معترضان جدا کند. واقعیت این است که برخی از احزاب نتوانستند آنگونه که باید در پارلمان، کرسیهای زیادی به دست بیاورند؛ به عنوان مثال جریان حکیم تنها در این انتخابات توانسته دو کرسی به دست بیاورد که این به معنای یک شکست علنی بود.
این کارشناس ارشد مسائل عراق تصریح کرد: مسأله دیگر این است که نماینده سازمان ملل در عراق هم به نوعی در خروجی انتخابات و حتی جهت دادن به روندها تاثیرگذار بود اما معتقدم جریانهای سیاسی مانند الفتح و حکیم و حتی دولتالقانون نتوانستند همانند جریان صدر، رأیدهندگان را اغنا کنند. اختلاف آرا به خصوص در جناح صدر نشان میدهد که او توانسته به خوبی اوضاع را به نفع خود مدیریت کند. یکی دیگر از دلایل اعتراض به خروجی انتخابات، بحث سیستم بایومتریک است. معترضان معتقدند که سیستم اثرانگشتی یا همان بایومتریک موجبات اعمال تقلب را به وجود آورده است اما در مقابل، بسیاری دیگر معتقدند آراء دستی غیرقابل کنترل به صندوقها ریخته شده است. در همین راستا مقتدی صدر برخلاف جریانها، بر تشکیل ائتلاف و فراکسیون بزرگ پارلمانی فکر میکند اما خروجی آن همچنان در ابهام قرار دارد. روند قانونی به این صورت است که شیعیان باید ائتلاف بزرگ را در پارلمان تشکیل دهند و سپس اقدام به مذاکره با کردها و اهل تسنن برای تشکیل دولت و همچنین انتخاب نخست وزیر، رئیس جمهور و رئیس پارلمان کنند.
صدقیان افزود: این در حالی است که صدر تلاش میکند با دور زدن سایر جریانهای شیعه به نوعی اقدام به ائتلافسازی با اهل تسنن و کردهای عراق کند. در مقابل، گروههای شیعه مخالف این اقدام هستند و پس از دیدار اخیر مقتدی صدر با محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان و هوشیار زیباری، نماینده بارزانی در بغداد، آنها به صورت قطعی اعلام نکردند که میخواهند وارد ائتلافسازی با صدر شوند یا خیر. معترضان و سایر جریانات شیعه معتقدند که صدر باید فراکسیون بزرگ را با سایر احزاب تشکیل دهند و در نهایت خروجی این ائتلاف، با کردها و اهل تسنن وارد گفتوگو شود اما واقعیت ماجرا این است که مقتدی صدر در حال دور زدن شیعیان عراق است. اگر صدریها در دولت نباشند بدون شک در آینده اقدامات به کارشکنی خواهند کرد و به همین دلیل تنها راه چاره، تشکیل یک دولت ائتلافی با حضور نمایندگان این جریان است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در این میان نکتهای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که وقایع اخیر و به خصوص خروجی انتخابات پارلمانی عراق به ما نشان میدهد که انتخاب مجدد مصطفی الکاظمی به عنوان نخستوزیر آتی عراق، تقریباً ناممکن است. سه دلیل برای این موضوع وجود دارد که نخست عدم مدیریت مفید دولت عراق توسط وی مطرح است و او دائماً اعلام میکند که فرصتی برای پیش بردن اهدافش در دولت را نداشته است. دوم، اعتراضات و اعتصابات در مورد نتایج اخیر انتخابات پارلمانی است که اگر مصطفی الکاظمی این روند را درست مدیریت میکرد، اوضاع به گونهای دیگر رقم میخورد. موضوع سوم کشته شدن دو نفر در اعتراضات جمعه شب بغداد است که مجموع اینها موجب میشود مصطفی الکاظمی دیگر نتواند به عنوان نخست وزیر آتی عراق وارد صحنه شود. بر این اساس معتقدم الکاظمی خلع سلاح سیاسی شد و از چارچوب سیاسی فعلی کنار گذاشته میشود.