مکی در گفتوگو با ایلنا:
اروپاییها برای فرار از ۳ چالش، دفاترشان در افغانستان را بازگشایی میکنند/ بروکسل نمیخواهد حاشیهنشین تحولات کابل باشد
کارشناس مسائل اروپا گفت: اگرچه اروپاییها در پرونده افغانستان دنبالهروی آمریکا هستند ولی همچنان به دنبال کسب منافع خود به صورت انفرادی هستند.
«مرتضی مکی» کارشناس مسائل اروپا در تشریح دلایل بازگشایی احتمالی دفاتر دیپلماتیک اروپا در افغانستان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: موضع اروپاییها در مورد افغانستان به خصوص پس از لشکرکشی آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۱، به نوعی همسو با ایالات متحده است؛ چراکه یک اجماع کاملاً مشهود میان آمریکا و ناتو برای حمله به افغانستان وجود داشت و به همین دلیل معتقدم که اتحادیه اروپا هم دنبالهروی سیاست واشنگتن در افغانستان است. آمریکاییها به نوعی بحث دولت – ملتسازی را در افغانستان پیگیری کردند و بر اساس همین موضوع ارتش خود را در قالب ناتو وارد این کشور کردند اما باید متوجه باشیم که اروپا از جهت ابزار نظامی آنچنان قدرتمند نیست که بتواند افغانستان را در دست خود بگیرد. در این میان به یاد داریم که در سال ۲۰۱۱ اروپاییها در جریان ورود نظامی به لیبی بیمیل بودند اما دست به اقدامات محدودی زدند اما به هر حال با خروج آمریکا از افغانستان، اروپاییها هم چارهای جز همسویی با ایالات متحده در پرونده افغانستان ندارند.
وی ادامه داد: اروپا همان زمان که آمریکاییها از افغانستان خارج شدند اعتراضهایی را نسبت به این اقدام داشتند اما در مقابل شاهد بودیم که طالبان وارد کابل شد و حالا تمام کشور را در دست دارد. واقعیت این است که طالبان به دنبال کسب مشروعیت و مقبولیت است و اروپاییها هم سعی میکنند تا سیاستهای مختص به خود را در افغانستان در غیاب آمریکاییها پیگیری کنند تا به حاشیه نروند. بر همین اساس شاهد آن هستیم که کشورهای اروپایی اخیراً خبر از افتتاح و به کارگیری مجدد دفاتر دیپلماتیک خود در کابل دادند. این اقدام به نوعی نشان میدهد کشورهای عضو اتحادیه اروپا همچنان دغدغههای زیادی از ناحیه افغانستان حس میکنند و یکی از مشکلاتی که آنها را نگران کرده مساله مهاجرت است. اروپایی به خوبی میدانند که ایران و پاکستان دیگر ظرفیت پذیرش پناهجویان افغان را ندارند و به همین دلیل معتقدند که احتمالاً سیل پناهجویان به سمت ترکیه و اروپا روانه خواهد شد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: از منظر دیگر آنها معتقدند مشکلات اقتصادی در اسلامآباد و تهران نمیتواند جوابگوی جذب پناهجویان باشد و به همین دلیل آنها به دنبال جلوگیری از مهاجرت همانند سال ۲۰۱۵ میلادی هستند. مساله دیگر بحث قاچاق مواد مخدر از مبداء افغانستان به کشورهای اروپایی است. این کشورها معتقدند اگر چه طالبان می تواند با قاچاق مواد مخدر مقابله کند، اما هنوز این جریان آماده تقابل با چنین مسالهای را ندارد. دغدغه بعدی اروپاییها بحرانهای تروریستی است و آنها به دنبال کنترل این سه چالش اصلی هستند. براین اساس به نظرم مباحث دیگری مانند دفاع از اقلیتها مانند هزارههای افغانستان در دستورکار بعدی اروپایی خواهد داشت و به همین دلیل شاهد حضور مجدد و احتمالی اروپایی در افغانستان خواهیم بود. در این میان معتقدم بهیرغم آنچه که گفته میشود، آمریکاییها به دنبال خروج از منطقه نیستند؛ بلکه ایالات متحده به دنبال مدیریت تنشها در منطقه است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بسیاری معتقدند که در همین راستا اروپاییها میتوانند جایگزین مناسبی برای آمریکاییها در افغانستان باشند اما به نظرم این تحلیل غلط است. اروپاییها صرفاً تلاش میکنند تا از طریق ایفای نقش اثرگذار در این کشور منافع خود را تامین کنند اما نمیتوانند جایگزین خوبی به جای آمریکا در این کشور باشند. ممکن است در اتحادیه اروپا اختلافاتی میان اعضاء این بلوک سیاسی - اقتصادی در مورد چین و روسیه وجود داشته باشد، اما شواهد نشان میدهد اعضاء این اتحادیه هیچ اختلاف نظری با یکدیگر در مورد افغانستان ندارند، بلکه اتفاق نظر در میان آنها کاملا مشهود است. به همین دلیل معتقدم بازگشایی دفاتر دیپلماتیک اروپا در افغانستان برای مدیریت و پیگیری منافعشان خواهد بود.