قائم‌مقامی در گفت‌وگو با ایلنا:
اردوغان به دنبال خودنمایی در مقابل غرب است/ آزاد کردن «عثمان کاوالا» موجب تقویت احزاب مخالف آکپارتی می‌شود
کارشناس مسائل ترکیه گفت: رئیس‌جمهوری ترکیه می‌دانست که اگر سفرای ۱۰ کشور را اخراج کند، بحران دیپلماتیک و اقتصادی به جان ترکیه می‌افتد و به همین دلیل در پشت پرده اوضاع را آرام نگه داشت.
«علی قائم‌مقامی» کارشناس مسائل ترکیه با اشاره به اقدام دولت ترکیه علیه سفرای ۱۰ کشور غربی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: چندی پیش ۹ کشور اروپایی به همراه ایالات متحده با صدور بیانیه‌ای خواهان آزادی عثمان کاوالا، فعال مدنی تُرک شدند. کاوالا سال گذشته از اتهام‌های مربوط به اعتراض‌های سراسری در سال ۲۰۱۳ تبرئه شد، اما این حکم امسال لغو شد و با اتهامات دیگری در پرونده کودتای نافرجام ۲۰۱۶ همراه و مجدداً بازداشت شد. اینکه چرا اتحادیه اروپا و ایالات متحده روی این پرونده انگشت گذاشتند به نوعی نشان می‌دهد که غربی‌ها در حال تحت فشار گذاشتن آنکارا حول محور حقوق بشر هستند. این اقدام آنها را باید دنباله بحث تنش ترکیه با آمریکا در مورد خرید سامانه پدافندی اس۴۰۰ از روسیه و همچنین مساله پناهجویان و راهی کردن آنها به سمت مرزهای اروپا دانست. به عبارت دیگر تمام این مسائل را باید یک بسته سیاسی برای تحت فشار قرار دادن ترکیه دانست.
وی ادامه داد: اعمال فشار غرب علیه ترکیه به حدی افزایش پیدا کرد که اردوغان یکباره اعلام کرد که عثمان کاوالا پسماند جورج سوروس و ایالات متحده است. او پس از این اظهارات با صدور دستوری به وزارت خارجه ترکیه اعلام کرد که سفرای کشورهایی اعم از ایالات متحده، آلمان، دانمارک، فنلاند، فرانسه، هلند، سوئد، کانادا، نروژ و نیوزلند باید به عنوان عنصر نامطلوب شناخته شوند و حتی کار به جایی رسید که گفته شد سفرای این کشورها باید از ترکیه اخراج شوند که واکنش‌های زیادی را در داخل و خارج از ترکیه به همراه داشت. این در حالی است که مؤلفه‌ها نشان می‌دهد که قرار نیست سفرای این کشورها اخراج شوند؛ چراکه اگر این اقدام عملیاتی شود، یک بحران فراگیر و چند جانبه برای ترکیه رقم می‌خورد که مهمترین محور آن مسائل اقتصادی خواهد بود. به همین جهت بسیاری از مخالفان اردوغان معتقدند که او صرفاً با این اقدام به دنبال خودنمایی در مقابل غرب بوده تا بگوید من در مقابل آمریکا ایستادم.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: مخالفان اردوغان پس از اظهارات و دستور اخیر او اعلام کردند که رئیس جمهوری ترکیه، به دنبال آن است تا این کشور را به سمت یک پرتگاه خطرناک هدایت کند. برخی دیگر از مخالفان اسلامگرای اردوغان هم اعلام کرده‌اند که اردوغان علاوه بر عثمان کاوالا باید صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها را هم از زندان آزاد کند. به هر ترتیب اردوغان به خوبی می‌دانست که اگر این روند را ادامه دهد و بیش از حد با غرب سرشاخ شود، نه تنها یک مشکل دیپلماتیک برای او و ترکیه به وجود می‌آید، بلکه سرمایه‌گذاری‌های خارجی در این کشور با مشکلات عدیده روبه‌رو می‌شود. در همین راستا حلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه هم چند روز پیش در نشستی با سایر همتایان خود در ناتو حاضر شد تا به غرب بفهماند آنکارا همچنان با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی همکاری می‌کند و با متحدان خود همسو و همگام است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اخیراً یکی از نویسندگان طرفدار اردوغان در گزارش خود اعلام کرده بود که احتمال دارد عثمان کاوالا طی هفته‌ها و ماه‌های آینده آزاد شود و اگر این اتفاق رخ دهد، فشار آمریکا و اروپایی‌ها بر ترکیه کاهش پیدا می‌کند، ولی این اقدام می‌تواند به نفع رقبای انتخاباتی اردوغان تمام شود. بر همین اساس باید گفت که این اقدام بدون شک می‌تواند به نفع رقبای اردوغان اعم از حزب جمهوری‌خواه خلق، حزب خوب و حزب سعادت تمام شود و به همین دلیل ممکن است اردوغان با آزاد کردن عثمان کاوالا مخالفت کند. در این میان توجه داشته باشید که دادگاه حقوق بشری اروپا خواهان آزادی صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها شده است که این موضوع هم می‌توان فشار بر ترکیه وشخص اردوغان را دوچندان کند؛ چراکه او بر سر مساله کُردها بر سر دوراهی قرار خواهد گرفت. به همین دلیل باید گفت که اردوغان خود را در یک مخمصه مشخص انداخته است.
گفت‌وگو: فرشاد گلزاری
