در گفتوگو با ایلنا بررسی شد:
دلایل گفتوگوی پادشاه اردن و بشار اسد پس از ۱۰ سال/ ابعاد رقابت جدید اَمان و ریاض در منطقه/ ماموریت جدید اردن به وکالت از بریتانیا و آمریکا
تحلیلگر مسائل منطقه گفت: اردن در حال بازی کردن نقش جدیدش در منطقه به عنوان کاتالیزور است و در این میان سوریه را به عنوان نقطه سرمایهگذاری خود پس از یک دهه میداند.
«احمد بخشایشیاردستانی» تحلیلگر مسائل منطقه در تشریح دلایل و ابعاد اولین گفتوگوی پادشاه اردن و رئیس جمهوری سوریه پس از ۱۰ سال در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: عالم سیاست اساساً یک دنیای به شدت پیچیده است و کنشگران حاضر در این چرخه سعی میکنند خودشان را با واقعیتها و مسایل موجود در آن وفق بدهند. توجه داشته باشید که در خاورمیانه طی یک دهه گذشته دو جبهه اعم از جبهه سازش و جبهه مقاومت شکل گرفت که به نظرم ترکیه را باید رهبر جبهه سازش دانست؛ چراکه این کشور علاوه بر آنکه داعش را تقویت کرد به نوعی سعی داشت تا برای تامین منافع خود، منطقه را با بحران روبهرو کند. توجه داشته باشید که محل خلق و استقرار داعش، عراق و سوریه بوده و هنوز هم این روند ادامه دارد و به همین دلیل با بسته شدن بخشی زیادی از پرونده حیات تروریستهای خاورمیانه، ایالات متحده و شرکای آن مانند اسرائیل، عربستان و ترکیه به دنبال آن هستند تا مکان جدیدی برای این جریانها به وجود بیاورند.
وی ادامه داد: با توجه به وضعیت فعلی و بسیاری از مؤلفههای موجود، به نظرم افغانستان جغرافیای جدیدی است که انتقال تروریستها را در آن شاهد خواهیم بود. به یاد داریم در آن موقع که جریانی مانند داعش در عراق و سوریه جولان میداد، جبهه مقاومت با همکاری روسیه توانست بخش اعظمی از سوریه را آزاد کند اما ادلب به عنوان آخرین و تنها نقطهای که تجمع تروریستها در آن رخ داده، مورد حمایت ترکیه قرار گرفت و این روند همچنان ادامه دارد و آنکارا نمیگذارد این منطقه از حضور جریانات رادیکال پاکسازی شود. پس از گذشتن از این روند، رهبران کشورهای عرب، زمانی که دیدند بشار اسد رفتنی نیست، آرام آرام ارتباط خود را با دمشق آغاز کردند و طبیعی است که اردن هم مانند مابقی دولتها به سمت دمشق برود؛ چراکه تغییر معادلات در خاورمیانه و همچنین تعویض قدرت در آمریکا با رفتن ترامپ و روی کار آمدن بایدن، به گونهای پیامهای جدید را مخابره میکند.
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: بر این اساس، اینکه دیده میشود پس از یک دهه عبدالله دوم، پادشاه اردن با بشار اسد به صورت تلفنی تماس برقرار میکند و در مورد مسایل اقتصادی، سیاسی ، نظامی و امنیتی گفتوگو میکند، نشان میدهد اردن هم به سمت این کشور متمایل شده است. توجه داشته باشید که سوریه از منظر اقتصادی و به دلیل مسایلی مانند نیاز به بازسازی و همچنین دارا بودن کشاورزی و دامداری، یک جغرافیای بکر برای اردن به حساب میآید و محیط خوبی برای دور جدید سرمایهگذاریهای اردن و سایر کشورهای منطقه تلقی میشود. به همین دلیل است که میبینیم اردن بعد از ۱۰ سال با سوریه ارتباط برقرار کرده است؛ البته مسایلی مانند صادرات انرژی هم در این میان مطرح است؛ به گونهای که اردن میتواند از طریق سوریه به لبنان گاز صادر کند اما نقطه دیگر ماجرا که تا حدودی آشکار است و سالها ادامه دارد، رقابتهای منطقهای میان کشورهای عربی خواهد بود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: همه میدانند که قطر و عربستان با یکدیگر در رقابت هستند و عراق هم جدیداً خود را قطب سیاسی منطقه میداند و در حال فعال کردن رایزنیهای دیپلماتیک خود است. بر همین اساس اردن هم به دنبال جایگیری جدید خود در مدار منطقه است. این کشور در حال پیام دادن به عربستان است تا به آنها بگوید که اَمان علاوه بر اینکه در پرونده فلسطین حضور فعال دارد و دارای جایگاه ویژه در منطقه است، در مورد سوریه هم به صورت انفرادی وارد میدان شده است. به نوعی تمام این مؤلفهها نشان میدهد که سوریه هنوز اهمیت زیادی از منظر اقتصادی و سیاسی برای اعراب منطقه دارد. نکته دیگر این است که احتمال دارد اردن از سوی قدرتهای بزرگتر مانند بریتانیا و آمریکا ماموریت نزدیک شدن به سوریه را قبول کرده باشد، اما به هر ترتیب اگر هم این کشور را یک کاتالیزور سیاسی بدانیم باز هم منافعش در نزدیکی با دمشق معنا پیدا میکند.