واشنگتن الکاظمی را برای برگزاری انتخابات آتی عراق حفظ می‌کند/ آمریکا به دنبال نخست‌وزیری است که با کُردها و اهل تسنن کنار بیاید/ استعفای الکاظمی دور از ذهن است

«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران با اشاره به انتقاد برخی جناح‌های سیاسی عراق از مدیریت دولت مصطفی الکاظمی و درخواست برای استعفای او در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: فضای عراق زیر سایه یک اتفاق مهم به نام «انتخابات ۱۰ اکتبر» قرار دارد. از همین حالا ما شاهد یک جنگ قدرت تمام‌عیار در بغداد هستیم که هر جناح برای کسب منافع خود تلاش به برهم زدن معادلات به نفع خود دارد؛ به عنوان مثال ائتلاف دولت القانون به رهبری نوری المالکی آرام آرام تبلیغات مربوط به انتخابات را شروع کرده و عراق خواه ناخواه وارد فضای انتخاباتی شده است. در این میان بحث حضور آمریکایی‌ها در عراق دومین محوری است که این روزها باعث شده است بغداد زیر هجمه‌های زیادی قرار بگیرد؛ چراکه بسیاری معتقدند احتمال دارد آمریکایی‌ها همانند افغانستان از عراق هم خارج شوند و این موضوع می‌تواند علاوه بر داعش، حزب بعث در عراق را تقویت کند.

وی ادامه داد: البته این مسائل در حد احتمالات قوی است اما می‌تواند در آینده نزدیک به وقوع بپیوندند. مساله سوم هم وضعیت مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر فعلی عراق است. بر اساس داده‌های موجود او قرار است ماه آینده میلادی به آمریکا سفر کند که در اخبار هدف از این سفر را دور چهارم مذاکرات استراتژیک واشنگتن بغداد گزارش کرده‌اند اما معتقدم که آ‌مریکایی‌ها در حال طرح سناریوی جدید هستند و به نوعی می‌خواهند منافع جدید خود را از سوی الکاظمی تأمین کنند. به یاد داریم که در زمان نخست‌وزیری عادل عبدالمهدی او بارها درخواست سفر به واشنگتن را ارائه کرد اما آمریکایی‌ها اعلام کرده بودند که هر زمان مواضع او درباره ایران تعدیل شد آنگاه او را به حضور می‌پذیرد. اما در مورد مصطفی الکاظمی مسأله به اینگونه پیش نرفت؛ چراکه او تمام تخم مرغ‌های خود را در سبد واشنگتن گذاشته است. بسیاری از احزاب و شخصت‌های سیاسی عراق معتقدند ایالات متحده و الکاظمی به صورت کاملاً دقیق باهم هماهنگ هستند و به نوعی او در حال هماهنگی بیشتر با واشنگتن است.

این تحلیلگر ارشد مسائل عراق تصریح کرد: در عین حال او سعی دارد تا بتواند از سوی آمریکا چراغ سبزی مبنی بر نخست‌وزیری‌اش پس از انتخابات آتی را دریافت کند. این در حالی است که بسیاری معتقدند الکاظمی اساساً یک مدیر کاردان به حساب نمی‌آید اما از روابط عمومی بالایی برخوردار است. مثلا او سعی می‌کند در بحران‌های مختلف با میدان‌داری روانی و رسانه‌ای اوضاع را به نفع خود رقم بزند و به نوعی می‌توانم بگویم که الکاظمی صرفاً در حال جلب توجه است. به موازات این وضعیت، عمده تحلیلگرها معتقدند او اساساً نفوذ و قدرت دولتی ندارد و به دلیل نداشتن برنامه مشخص نمی‌تواند بر اوضاع مسلط باشد. در این میان ایالت متحده پس از به روی کار آ‌مدن جو بایدن دو سناریو را دنبال می‌کند که نخست برگزاری انتخابات عراق در زمان مقرر است و دوم کنار زدن مصطفی الکاظمی از هرم قدرت این کشور خواهد بود.

صدقیان افزود: تیم بایدن به دنبال آن هستند که الکاظمی را تا ۱۰ اکتبر یعنی تا زمان برگزاری انتخابات آتی این کشور حفظ کنند و پس از آن یک سناریوی جدید را پیگیری کنند. بر این اساس معتقدم الکاظمی گزینه تیم جدید کاخ سفید نیست اما معتقدم قرار نیست اوضاع به سمت و سویی برود که وی را مجبور به استعفا کنند. اتفاقاتی مانند آتش‌سوزی در بیمارستان ناصریه یا مشکلاتی اعم از قطعی برق و خیزش‌های مقطعی و نقطه‌ای در جنوب عراق، صرفاً یک جنگ داخلی است و فکر نمی‌کنم که با این اتفاقات الکاظمی از حاشیه به متن برود. این جنگ قدرت ممکن است در آینده به تضعیف ائتلافی مانند سائرون و مقتدی صدر بیانجامد و به همین دلیل است که می‌گویم گزینه‌های بایدن در عراق فعلاً مشخص نیستند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بدون تردید واشنگتن برای نخست وزیری عراق گزینه مدنظر خود را دارد اما آنها صبر می‌کنند تا ببینند در انتخابات جناح‌های سیاسی چگونه با یکدیگر رو به رو می‌شوند و حتی واکنش افکار عمومی را می‌سنجند. سپس آرام آرام گزینه‌های خود برای نخست‌وزیری عراق را مطرح می‌کنند. ایالات متحده در چارچوب کلی این موضوع را بررسی می‌کند که چه کسی می‌تواند با کُردها و اهل تسنن کار کند و به نوعی می تواند یک اجماع ملی تشکیل دهد؛ چراکه آنها به دلیل وجود منافع‌شان در این کشور نمی‌خواهند که عراق ناامن شود ولی به هر ترتیب باید دید که چه اتفاقی می‌افتد. مضاف بر اینکه دولت آمریکا صرفاً دولت الکاظمی را تا انتخابات و تشکیل دولت جدید حفظ خواهد کرد.