یادداشتی از رئیس اسبق ستاد افغانستان؛
پیدا و پنهان طرح صلح طالبان
رئیس اسبق ستاد افغانستان تصریح کرد که کشورهای منطقه و به خصوص همسایگان افغانستان باید به میدان بیایند و با بازیگری مثبت خود موجبات برقراری صلح در این کشور را فراهم کنند.
«محسن پاک‌آئین» رئیس اسبق ستاد افغانستان طی یادداشتی برای ایلنا به تشریح ابعاد طرح صلح آتی طالبان پرداخت که به شرح زیر از نظر می‌گذرد:
در مورد طرح صلح طالبان باید به این نکته توجه کرد که معمولاً این جریان سعی می‌کند تا رویکردی صلح‌طلبانه داشته باشد و در کنار اقدام‌های نظامی که بخشی از طالبان آن را اجرا می‌کنند، سعی می‌کند رویکرد سیاسی در این میان داشته باشد تا بتواند در قالب یک جریان سیاسی مطالبات خود را به تصویر بکشد. در این چارچوب آنها در مقاطع مختلف اعم از مذاکرات دوحه و ادوار دیگر، سعی کرده‌اند تا طرح‌های صلح مختلفی را مطرح کرده‌اند و حالا هم مجدداً همین روند را پیش گرفته‌اند؛ به گونه‌ای که چند روز پیش اعلام کردند این جریان قرار است یک طرح صلح جدید به کابل بفرستد که سپس تکذیب شد.
بدون تردید مفاد طرحی که چند روز پیش از آن سخن به میان آمد، مشخص نیست اما می‌توان گمانه‌زنی‌هایی داشت؛ اعم از آنکه طالبان به دنبال کسب امتیاز حداکثری است تا بتواند در افغانستان یک حاکمیت با حضور حداکثر اعضای طالبان را ایجاد کند. به طور طبیعی ممکن است در این طرح عدم پذیرش دولت قانونی اشرف غنی مطرح شده باشد یا اینکه سهم‌خواهی‌‌هایی در مورد پُست‌ها و جایگاه‌های دولتی شده باشد، اما اینکه چه مفادی به صورت قطعی در آن گنجانده خواهد شد، مشخص نیست.
دولت افغانستان هم برای خودش اصولی دارد و می‌گوید یک دولت قانونی است که بر اساس آرای مردم انتخاب شده و طالبان هر طرحی اقدامی که دارد، باید در چارچوب دولت قانونی اجرا کند و دولت قانونی را به رسمیت بشناسد. این سیاست همیشگی دولت افغانستان بوده که به طور طبیعی این سیاست مورد حمایت دولت‌های منطقه است؛ چراکه کشورهای منطقه معمولاً دولت‌هایی را تایید می‌کنند که از مسیر انتخابات روی کار بیایند. اگرچه دولت اظرف غنی از آرای بالایی برخوردار نبود، اما به هر ترتیب از مسیر انتخابات و مسیر مندرج در قانون اساسی به قدرت رسید و به طور طبیعی مورد سازمان ملل و سایر کشورها است.
این در حالیست که مردم افغانستان هم قانون را در نظر می‌گیرند و به همین دلیل جریانی که بخواهد دولت را تغییر دهند و آرای مردم را درنظر نگیرند، مورد قبول مردم افغانستان هم نخواهد بود. بر این اساس دولت افغانستان اگر قرار باشد طرحی خارج از چارچوب و قانون مطرح شود را نمی‌پذیرد. از این منظر به اعتقاد من بازیگران منطقه‌ای در این میان مهم‌تر از بازیگران فرامنطقه‌ای هستند. باید بپذیریم بازیگران فرامنطقه‌ای از آمریکا گرفته تا آنها که با نام ناتو وارد افغانستان شدند، هیچ دستاوردی جز آشوب، قتل و غارت در افغانستان بر جای نگذاشتند و نه تنها تروریسم در این کشور از بین نرفت، بلکه پرچم‌های سیاه داعش هم در این کشور نمایان شد.
بر این اساس بازیگران منطقه‌ای اعم از همسایگان افغانستان و به خصوص ایران می‌تواند نقش مهمی در آینده این کشور بازی کند. ایران کشوری است که هم مورد احترام مردم افغانستان است و هم اینکه ارتباط رسمی با دولت این کشور دارد و از سوی دیگر ارتباط خود با طالبان را با هدف استقرار صلح در افغانستان طی سال‌های اخیر برقرار کرده است. لذا همسایگان افغانستان باید به میدان بیایند و همانند اقدام اخیر ایران در برگزاری نشست بین‌الافغان، دست به یک بازیگری مهم بزنند تا صلح در افغانستان جاری شود.
