شعیب بهمن در گفتوگو با ایلنا:
آمریکا منازعه با روسیه را در پنج سطح تشدید میکند/ واشنگتن توان انسداد خط لوله «نورداستریم» را ندارد
کارشناس مسائل روسیه گفت: تیم رئیسجمهوری فعلی آمریکا معتقد است که دولت سابق، بیش از حد روسیه را آزاد گذاشته بود و حالا به دنبال تشدید برخورد با مسکو هستند.
«شعیب بهمن» کارشناس مسائل روسیه در تشریح دلایل ادامه منازعات سیاسی میان روسیه و آمریکا پس از دیدار روسای جمهور دو کشور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از دیدار ولادیمیر پوتین و جو بایدن در ژنو مشخص بود که این دیدار نمیتواند تغییر و تحول جدی میان دو طرف حاصل کند، چراکه اساساً اختلافات متعدد و زیادی میان روسیه و آمریکا وجود دارد که یک دیدار چند ساعته نمیتواند گرهگشای این مشکلات باشد. نکته مهم این است که قبل از دیدار مذکور، هیچ دیداری در سطح کارشناسی میان دو طرف انجام نشده بود و همچنین دستور کار مشخصی برای کاهش تنش میان مسکو و واشنگتن وجود نداشت. بر این اساس تا حد زیادی مشخص بود که دیدار روسای جمهور روسیه و آمریکا خروجی خاصی در بر نخواهد داشت. بر این اساس باید بپذیریم که اختلافات میان دو طرف به حدی است که به این زودی نمیتوانیم انتظار تفاهم داشته باشیم به همین دلیل این دیدار را نمیتوان نقطه عطف دانست و همچنین نمیتوان انتظار یک چشمانداز مطلوب در روابط روسیه و آمریکا داشت.
وی ادامه داد: بر این اساس تردیدی وجود ندارد که شاهد تشدید تنش میان دو طرف خواهیم بود و این در حالی است که تیم بایدن معتقد است ایالات متحده در چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ با روسیه برخورد نکرده است. دموکراتها معتقدند که دولت پیشین کشورشان نه تنها با روسیه مقابله نکرده بلکه مسکو را متهم به دخالت در امور داخلی خود میکنند. بر به همین دلیل کاملاً واضح است که سیاست بایدن علیه کرملین، یک سیاست تهاجمی خواهد بود. با این تفاسیر آمریکاییها در چند سطح روسیه را مورد حمله و تهاجم قرار خواهند داد. در سطح اول کاخ سفید سعی میکند با برجستهسازی پرونده الکسی ناوالنی، رهبر اپوزیسیون روسیه و همچنین پروندههایی مانند بلاروس و اوکراین با استفاده از ابزار حقوق بشر و دموکراسی، مسکو را هدف قرار دهد. تیم بایدن سعی میکند در این سطح وجهه روسیه را در خارج تخریب کنند و در داخل هم نظام سیاسی این کشور را تحت فشار قرار دهد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: بر اساس اسناد موجود، دولت ترامپ توجه خاصی به مسائل حقوق بشر در مواجهه با روسیه نداشته است و صرفاً به صدور یک بیانیه بسنده کرده است، اما سیاست بایدن دقیقاً بر خلاف تیم ترامپ است. در سطح دوم تحریمهای اقتصادی و تجاری مد نظر کاخ سفید قرار خواهد گرفت. به یاد داریم زمانی که جو بایدن به عنوان رئیس جمهور جدید ایالات متحده تحلیف شد، چندی بعد برخی از مقامات و نخبگان سیاسی، امنیتی و نظامی روسیه از سوی واشنگتن تحریم شدند. در این میان یکی دیگر از پروندههایی که آمریکاییها سعی میکنند از طریق آن کرملین را مورد هدف قرار دهند، تحریم پروژه خط لوله گاز نورداستریم است. مولفههای فعلی نشان میدهد که پروژه نورداستریم به یک پرونده پیچیده تبدیل شده است و آمریکا این پروژه را یک تهدید جدی برای خود میداند.
بهمن افزود: در این میان آمریکاییها سعی میکنند در پشت پرده فشارهای زیادی به روسیه بر سر این پروژه وارد کنند تا بتوانند در نهایت خودشان به جای مسکو به فروشنده گاز طبیعی به اروپا تبدیل شوند. نکتهای که در این میان باید در مورد پروژه نورداستریم مدنظر قرار بگیرد این است که کشورهای اروپایی مانند آلمان در این پروژه با روسیه مشارکت دارند و به همین دلیل آمریکا برای جلوگیری از ساخت و تکمیل این پروژه با موانعی روبهرو است؛ چراکه ادامه فشارهای آمریکا بر این پروژه میتواند منافع شرکای اروپایی واشنگتن را با مشکل روبهرو کند که این موضوع به نفع مسکو است. روسیه به خوبی میداند که اگر آمریکاییها بخواهند پروژه نورداستریم را بیش از اندازه مورد هدف قرار دهند، اروپاییها ممکن است تا حدودی از آمریکا دور شوند و به همین دلیل است که مسکو بر تکمیل پروژه مذکور با مشارکت اروپاییها تاکید دارد اما به هر ترتیب به دلیل آنکه بخش اعظمی از خط لوله نورداستریم تکمیل شده است، فکر نمیکنم آمریکاییها بتوانند مانع پیشروی آن شوند.
این پژوهشگر مسائل بینالملل گفت: در سطح سوم؛ آمریکا فشار به روسیه در حوزه جمهوریهای جدا شده از شوروی سابق را پیگیری میکند. آنها در این سطح سعی میکنند وارد حوزه نفوذ سنتی مسکو شوند و به همین دلیل است که تیم بایدن در حال دفاع تمامقد از اوکراین علیه روسیه است و در آن سو، کاخ سفید سعی میکند تا با اعمال فشار بر الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس کرملین را مورد خطاب قرار دهد. سطح چهارم اقدامات ایالات متحده به اختلافات ژئوپولیتیکی در خاورمیانه مربوط است. در رأس این اختلافات بیشک پرونده سوریه ارجحیت و اهمیت زیادی برای آمریکاییها دارد؛ به گونهای که سیاست کاخ سفید در قبال دمشق تغییر کرده است و آمریکا به سمت همگرایی با اروپا در قبال پرونده سوریه رفته است تا بتواند روسیه را مورد هدف قرار دهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سطح پنجم اقدامات آمریکا علیه روسیه هم به بحث خروج از پیمانهای استراتژیک و بینالمللی مربوط است که نمونه آن را میتوان پیمان آسمانهای باز دانست. در مقابل مسکو هم سعی میکند تا اقدام متقابل علیه روسیه انجام دهد. مثلاً زمانی که ایالات متحده اقدام به جابهجایی نظامیان خود در نزدیک مرزهای روسیه میکند، مسکو هم دست به اقدام متقابل میزند تا بتواند هشدار خود را به واشنگتن مخابره کند. تمامی این مسائل در حالی است که ایالات متحده به این جمعبندی رسیده که روسها به هیچ وجه عقبنشینی نمیکنند و حتی سیاستهای تعدیلی اتخاذ نخواهند کرد. بر این اساس راهبرد ایالات متحده عقب زدن مسکو و جلوگیری از تهاجم بیشتر آنها در عرصه منطقهای و فرامنطقهای است. بنابراین با نگاهی به این مولفهها به خوبی میفهمیم که نزاع میان دو کشور ادامه خواهد داشت.