تنش اروپا با روسیه، اثبات اتحاد با واشنگتن بود/ شکاف در بروکسل علیه مسکو مشهود است

«مرتضی مکی» کارشناس مسائل اروپا در تشریح دلایل و پیامدهای دور جدید تنش کشورهای اروپایی و روسیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: اخیراً شاهد افزایش تنش میان روسیه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا هستیم که به نوعی در یک سوی دیگر آن هم ایالات متحده قرار دارد. اصطکاکی که میان روسیه با اروپا و آمریکا به وجود آمده حاصل پیمان واشنگتن و بروکسل است که می‌توان آن را سناریوی روسیه‌هراسی دانست و در شرایط کنونی این تنش میان مجموعه غرب و مسکو زیاد شده است. ایالات متحده سعی می‌کند با محدود کردن روسیه در مرزهایی که ناتو یا مستقیماً ارتش آمریکا حضور دارد و منافعی را برای خود تعریف کرده‌اند، مسکو را مورد تهدید قرار دهند که نمونه آن را می‌توان تحولات اخیر و چند سال پیش در گرجستان و اوکراین دانست اما روسیه در این میان نشان داده که یک رفتار تهاجمی علیه این سناریوها به کار گرفته است.

وی  ادامه داد: مسکو اساساً نمی‌خواهد در قبال ناتو و آمریکا عقب‌نشینی کند ولی اروپا کوشید تا با اعمال تحریم‌های اقتصادی، روسیه را مورد هدف قرار دهد. همین تحریم‌ها و همچنین اخراج دیپلمات‌های روسیه از کشورهایی مانند لتونی، استونی، لیتوانی، جمهوری چک و سایر کشورهای اروپای شرقی نشان می‌دهد که برخی از دولت‌های عضو اتحادیه اروپا با سیاست‌های آلمان و فرانسه در قبال مسکو همراه نیستند اما به یاد داریم که در زمان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، تنش میان آمریکا و روسیه بسیار کم بود و ترامپ انعطاف بسیار زیادی در قبال پوتین از خود نشان داد. به همین دلیل بود که بسیاری از کشورهای اروپایی در دوران ترامپ نمی‌خواستند با آمریکا علیه روسیه همراه شوند و در نهایت یک واگرایی میان اروپا و آمریکا علیه مسکو به وجود آمد. بر این اساس باید بگویم که تحولات اخیر در روابط روسیه با اروپا و آمریکا مستقیماً به انتخاب جو بایدن و تیم امنیتی و سیاست خارجی او ربط دارد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: استراتژی امنیت ملی دولت جدید ایالات متحده تا حد زیادی با دولت ترامپ تفاوت دارد و حتی تهاجمی‌تر شده است. آمدن دموکرات‌ها در کاخ سفید، سیاست‌های تندی را علیه روسیه به ما نشان می‌دهد و عملاً تنش میان مسکو و واشنگتن زیاد شده و حالا این میزان از تنش به روابط اروپا و روسیه هم سرایت کرده است. ما در زمان اوباما شاهد بودیم که اوضاع تا حدودی میان روسیه و ایالات متحده به نظر آرام می‌آمد اما تهدیدهایی علیه مسکو وجود داشت که نشان می‌داد ایالات متحده تهدیدها را قطع نکرده است. در این میان توجه داشته باشید عموم کشورهای اروپایی که دیپلمات‌های روسیه را اخراج کردند، کشورهای اروپای شرقی هستند اما می‌بینیم که دولت‌های غرب و مرکز اروپا به دلیل اهمیت روابط خود با روسیه نمی‌خواهند اقدام تندی از سوی خود علیه مسکو نشان دهند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: به وضوح می‌بینیم که دولت آلمان، فرانسه و ایتالیا اظهارات تندی علیه مسکو طی روزهای اخیر که تنش میان مسکو و اروپا بالا گرفت نداشتند؛ چراکه آنها با روسیه کار می‌کنند و منافع مشترک میان آنها و مسکو وجود دارد؛ به عبارتی دیگر روسیه را باید همسایه بزرگ اروپا دانست و بر همین اساس اگر تنش‌ها میان مسکو و کشورهای عضو اتحادیه اروپا افزایش یابد، بدون شک هزینه‌هایی برای دولت‌های حاکم بر قاره سبز خواهد داشت. بر این اساس معتقدم این تنش‌ها باید در یک مقطع و در یک محور خاص کنترل شود؛ چراکه تنها سه ماه از روی کار آمدن بایدن می‌گذرد و مشخص نیست که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و از سویی دیگر شکاف میان اعضای اتحادیه اروپا بر سر تقابل با مسکو مشهود است. از منظری دیگر افزایش تنش میان بروکسل و مسکو می‌تواند بر مسائل نظامی و خصوصاً پیشروی ناتو علیه روسیه هم تاثیر منفی بگذارد که فکر نمی‌کنم این مطلوب دو طرف باشد.