تحلیلگر سیاسی لبنان:
سعد الحریری نمیتواند از عربستان عبور کند/ گره تشکیل دولت در داخل بازمیشود/ متغیرهای منطقه بر اوضاع داخلی لبنان اثرگذار هستند
تحلیلگر سیاسی لبنان تاکید کرد که عدم موفقیت ابتکارهای بینالمللی و طرح فرانسه و عدم چراغ سبز ریاض، بیانگر بحران تشکیل دولتی هستند که نخستوزیر مکلف بیش از هفت ماه است از تحقق آن درمانده است.
«طلال عتریس»، تحلیلگر سیاسی لبنان در تشریح وضعیت فعلی این کشور در ابعاد سیاسی و اقتصادی و تبیین راهکارهای لازم برای برونرفت از بحران موجود در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت: درباره وضعیت فعلی لبنان باید بگویم که همچنان بحران تشکیل دولت پا برجاست و گروهها و احزاب در داخل کشور هنوز درباره ماهیت دولت و سهمیه گروهها به ویژه بین طرف مسیحی، رئیسجمهوری و جریان آزاد ملی با طرف نخستوزیری به تفاهم نرسیدهاند.
عتریس تاکید کرد: بحران اقتصادی و اجتماعی عامل فشاری برای تسریع در روند تشکیل دولت است و نخستوزیر مکلف نیز به موافقت خارجی و به طور خاص عربستان سعودی برای تشکیل این دولت نیاز دارد. به همین دلیل ما گرفتار بحران تشکیل دولت هستیم زیرا موافقت طرف سعودی که خود در مشکلاتش غرق شده حاصل نشده است، نخستوزیر مکلف هم نه میتواند از عربستان سعودی عبور کند و نه اینکه در برابر جبهه مقابل عقبنشینی کند، چرا که در مرحله قبل به ضعف در برابر این جریان داخلی متهم شد. پس به تبع، وساطتها و میانجیگریها در داخل با شکست مواجه شد و فرانسه هم نتوانست با طرح ابتکاری خود نقش یک میانجی موفق را برای تشکیل دولت بازی کند.
وی افزود: بنابراین به اختصار میگویم که عدم موفقیت ابتکارهای بینالمللی و طرح فرانسه و عدم چراغ سبز ریاض به «سعد الحریری» بیانگر بحران تشکیل دولتی هستند که نخستوزیر مکلف بیش از هفت ماه است از تحقق آن درمانده است.
این تحلیلگر لبنانی گفت: آنچه که رسانهها درباره احتمال قریبالوقوع سقوط اقتصادی لبنان میگویند، درست است، زیرا در وهله نخست اینکه لبنان در شرایط سخت مالی به سر میبرد، پولهای سپرده صدها هزار نفر در بانکها یا مسدود شده یا به غارت رفته و یا به خارج منتقل شده است. بنابراین در حال حاضر نقدینگی و پول نقد در اختیار مردم قرار ندارد.
دوم اینکه کشور با مشکل کسری مالی مواجه است و از بانک مرکزی وام میگیرد و اکنون نیز در نظر دارد از خارج استقراض کند. دولت دیدگاه واضح و مشخصی در این زمینه ندارد.
عتریس تصریح کرد: نقطه اصلی تلاش دولت برای حل بحران، رفع حمایت و یارانه کالاهای ضروری است. انتظار میرود که همزمان با تشکیل دولت، به وامهایی از نهادهای بینالمللی چون صندوق بینالمللی پول و سرمایهگذاری کشورهای خارجی دست یابیم اما این اصل مسأله را حل نمیکند و یک مسکن موقت برای بحران فعلی به شمار میرود چراکه ریشه حل مشکل بازگشت به صنایع تولیدی داخلی و کشاورزی است. اعتماد به خود موجب گسترش تولید داخل شده و این گام نخست در مسیر حل مشکل و بحران است. ما به یک چشمانداز استراتژیک و اقتصادی با تکیه بر توان و اعتماد به نفس خود نیاز داریم نه وابستگی به وام و استقراض بین المللی.
وی درباره نقش عوامل خارجی و متغیرهای منطقهای در تشدید یا حل بحران دولت در لبنان گفت: طرفهای خارجی طبیعتا دیدگاه خاص خود را در قبال حوادث لبنان دارد اما از هر کشوری به کشور دیگر متفاوت است. مثلا عربستان سعودی در لبنان و به ویژه شخص الحریری نفوذ دارد و وی برای تشکیل دولت نیز به موافقت ریاض نیاز دارد اما در حال حاضر رابطه خوبی با او نداشته و حتی از وی استقبال هم نکرده است. چنانکه مشاهده میکنیم، نخستوزیر مکلف از این کشور به آن کشور و از لبنان به روسیه از آنجا به واتیکان و فرانسه میرود تا به سران این کشورها برای کسب موافقت ریاض متوسل شود اما هنوز موفق نشده اجازه ورود به عربستان را دریافت کند. بنابراین چنین عاملی به طور طبیعی به بحران دولت دامن می زند.
عتریس در ادامه تاکید کرد: آمریکا نیز دیدگاه و نقش ویژه خود را دارد اما این کشور در حال حاضر اولویتهای دیگری را برای خود تعریف کرده و لبنان در اولویت برنامه کاری دولت «جو بایدن» قرار ندارد. در دوره «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری پیشین آمریکا تلاش شد که یکی از شروط تشکیل دولت، عدم حضور حزبالله در کابینه باشد اما امروز و با ریاست بایدن شاهد هستیم که واشنگتن از این موضع عقبنشینی کرده و دیگر شرایط آمریکا مانعی برای تشکیل دولت ایجاد نمیکند. البته طبیعتا واشنگتن سعد الحریری را به دلیل هماهنگی سیاسی و اقتصادی و منطقهای با آمریکا تایید میکند.
وی افزود: به دلیل همین عدم توازن بین سیاستهای منطقهای و سیاستهای جهانی، شاهد ادامه بحران تشکل دولت هستیم و به تبع، خطر سقوط اقتصادی همچنان کشور را تهدید میکند.
این تحلیلگر لبنانی درباره آینده تشکیل دولت در لبنان گفت: هنوز هیچ چیز مشخص نیست. اگر در لبنان و منطقه تفاهمهایی بین لبنان و عربستان، عربستان و ایران و ایران و آمریکا در مذاکرات هستهای ایجاد شود، می توان امیدوار بود که گره تشکیل دولت باز شود و طرف های سیاسی متقاعد شوند که راهکار حل بحران در وهله نخست در داخل کشور است و فضای مثبت منطقه هم در مرحله بعد میتواند در مسیر حل اختلافات گره گشا باشد.
وی در پایان افزود: نکته مهم دیگر موضوع داخلی و بازگشت اعتماد بین طرفهای سیاسی در داخل کشور است. اعتماد بین گروهها از بین رفته و به نشست و مذاکره و گفتوگو بین آنها نیاز است تا اعتماد رفته باز گردد و موفق به تشکیل دولت شوند.