نویسنده لبنانی در گفتوگو با ایلنا:
فرسایش مالی و نظامی آمریکا در افغانستان، کاخ سفید را مجبور به اتخاذ تصمیم نهایی کرد/ خروج از افغانستان تمرکز واشنگتن برای موقعیتیابی جدید در منطقه را بالا میبرد
استاد روابط بینالملل دانشگاه لبنان تاکید کرد که تصمیم آمریکا برای خروج از افغانستان در پی فرسایش مالی و نظامی که این کشور در منطقه متحمل شده و هزینهای فراتر از صرف یک صفبندی همیشگی سیاسی بین دو حزب عبور تحمیل کرده صورت گرفته است.
«علی یحیی» نویسنده، حقوقدان و مشاور در روابط بینالملل از دانشگاه لبنان در تشریح ابعاد و زمینههای تصمیم نهایی آمریکا برای خروج از افغانستان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت: تصمیم برای خروج رسمی از افغانستان، با وجود به تعویق افتادن آن از ماه می تا ۱۱ سپتامبر و در عین رمزی بودن این تاریخ، در راستای تکمیل مسیری است که توسط «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری پیشین آمریکا آغاز شده و در جهت وعدههای «جو بایدن» رئیسجمهوری فعلی این کشور برای پایان دادن به طولانیترین جنگی است که هزینه آن بر اساس سند «راهنمای استراتژیک موقت امنیت ملی» که اخیراً توسط کاخ سفید منتشر شده است، از دست رفتن جان هزاران نفر و اتلاف تریلیونها دلار بوده است.
یحیی درباره گمانهزنیهای موجود مبنی بر اینکه آمریکا به دنبال تمرکز بر نقطه دیگری در آسیا پس از خروج از افغانستان است، تاکید کرد: این نکته حائز اهمیت است که پشت صحنه خروج آمریکا از افغانستان در جهت مکانیابی جدیدی در شرق آسیا برای تحت کنترل نگه داشتن افغانستان و در غرب آسیا برای تمرکز بر بزرگترین چالش استراتژیک یعنی چین است.
وی در ادامه درباره زمینهها و عوامل اصلی برای اتخاذ تصمیم نهایی گفت: کاخ سفید به این نتیجه رسیده است که منابع نظامی ایالات متحده از خاورمیانه کاهش پیدا کرده است، زیرا این منطقه پس از فرسایش مالی و نظامی که آمریکا در منطقه متحمل شده به میراث سنگین و سختی تبدیل شده است که از صرف یک صفبندی همیشگی سیاسی بین دو حزب عبور کرده است.
این استاد روابط بینالملل در ادامه گفت: البته همه میدانیم که بخش بزرگی از این فرسایش تحت تاثیر ایران بوده و این کشور همچنان عامل اثر گذاری در این زمینه به شمار میرود و فرصت را برای پیشرفت چین و روسیه فراهم کرده است. همین امر کاخ سفید را به این نتیجه رساند که کفه زیانها بر کفه منافع در افغانستان سنگینی می کند.
وی افزود: علاوه بر این پس از افزایش تولید نفت شیل و آغاز تحول جهانی به سمت انرژی جایگزین، اهمیت نفتی منطقه کمی رنگ باخته است و واشنگتن را به فکر طرح جایگزین انداخته است.
یحیی درباره اینکه آیا مدل خروج از افغانستان از نوع همان مدلی است که ترامپ در سال ۲۰۱۸ برای خروج از سوریه تجویز کرد، گفت: در مورد سوریه، اگرچه موضوع خروج به دلیل تداخل آن با پروندههای بیشماری چون حضور روسیه، پرونده کردها، مخالفت برخی ارکان دولت عمیق در آمریکا و موضوعاتی از این دست هنوز مبهم است تا جایی که «جیمز جفری»، فرستاده ویژه دولت ایالات متحده در سوریه اذعان کرد که تیم وی سطح واقعی حضور نظامی آمریکا در سوریه را از کاخ سفید در زمان ترامپ پنهان کرده است اما پرونده خروج روسیه از سوریه در انتظار مهیا شدن شرایط آمریکا برای خروج نیروهایش از شرق فرات است، چرا که هزینههای تحمیلی آن برای آمریکا را نمیتوان نادیده گرفت.
وی درباره آینده افغانستان و امکان تفاهم و توافق گروه طالبان و دولت افغانستان که خشونت را متوقف و ثبات را در این کشور برقرار میکند، گفت: به نظر من، همه در افغانستان مرحله جنگ داخلی (۸۹-۹۲) را که عوامل بینالمللی و منطقهای در ایجاد و ادامه آن نقش داشتهاند، پشت سر گذاشته اند، چرا که احزاب سیاسی افغانستان و حتی گروه طالبان بالغتر شده و مشارکت سیاسی را پذیرفتهاند.
یحیی در پایان درباره مهرههای جایگزین برای هدایت افغانستان در آینده به سمت تحولی بهتر و پایاتر تاکید کرد: کشورهای با نفوذتر همسایه افغانستان مانند ایران، پاکستان و چین بیشترین آمادگی را برای همکاری و مشارکت مثبت دارند. همچنین کنفرانسهایی که در قطر، روسیه و ترکیه برگزار میشود، شاهدی بر راهاندازی قطار گفتوگو برای هدایت آینده افغانستان است.