مشاور رئیس جمهور پیشین افغانستان در گفتوگو با ایلنا:
روسیه در نشست بینالمللی افغانستان به دنبال اجماع منطقهای باشد/ واشنگتن تزریق واماندگی سیاسی به کابل را دنبال میکند/ ایران نقش مهمی در صلح دارد
مشاور رئیسجمهوری سابق افغانستان گفت: به میدان آمدن کشورهایی مانند چین، روسیه و ایران باید به اجماع منطقهای در مورد پرونده افغانستان بیانجامد.
«محمدهاشم عصمتاللهی» مشاور حامد کرزی، رئیسجمهوری سابق افغانستان با اشاره به اهمیت برگزاری نشست بینالمللی افغانستان توسط روسیه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: اقدام مسکو برای برگزاری نشست بینالمللی افغانستان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ چراکه این نشست یک اقدام منطقهای به حساب میآید و مهمتر از آن این است که چین هم در این نشست حضور خواهد داشت. واقعیت این است که اگر به تاریخ ۴۰ سال گذشته افغانستان تاکنون نگاه بیندازیم، میبینیم که استراتژی آمریکاییها در این کشور به یک نقطه ثابت رسیده است. اساساً ایالات متحده در افغانستان از دهههای گذشته تاکنون راهبرد خلق و مدیریت بحران را کلید زده است که تا به امروز این روند نتایج بسیار منفی برای مردم افغانستان داشته است. بارها شاهد بودیم آمریکاییها در کنفرانس کابل، توکیو، لندن و ... صرفاً وعدههای مورد نظر خود را ارائه کردند و در نقطه مقابل به دنبال تامین منافع خود از بحران ایجاد شده بودند.
وی ادامه داد: آنها دههها پیش سلفیهای جهادی را از خلیج فارس وارد افغانستان کردند و پس از آن القاعده را توسط کسانی مانند اسامه بن لادن، ایمن الظواهری و همچنین عبدالله عزام پایهگذاری و تقویت کردند. کمی بعد آمریکاییها با همکاری پاکستان و با هزینه یک میلیارد دلاری، طالبان را پایه گذاشتند و در سال ۲۰۰۱ میلادی اوضاع به جایی رسید که برای سرکوب بحران خلق شده توسط طالبان به افغانستان لشکرکشی کردند که علاوه بر آنها ناتو هم وارد این کشور شد. حالا هم از سال گذشته بحث توافق با طالبان را اجرایی کردند که بخشی از آن پنهان و بخشی دیگر آشکار بود و در نهایت موجب شد تا ناکامی آمریکا رقم بخورد. این در حالی است که داعش به عنوان بازیگر رادیکال جدید در زمین افغانستان با بسترسازی ایالات متحده از عراق و سوریه به این کشور کوچ کرده تا منطقه را بیثبات کند.
این تحلیلگر ارشد مسائل افغانستان تصریح کرد: مجموع این مؤلفهها و پیامهای مخرب باعث شده تا روسیه و چین به عنوان قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای وارد میدان شوند و مانع از تخریب بیش از حد پرونده افغانستان توسط ایالات متحده شوند. آنها به دنبال مهندسی و کنشگری اوضاع به نفع خود هستند و مسکو به خوبی میداند خطر تروریست و به هم ریختگی مجدد افغانستان هزینههای بسیار زیادی برای روسیه و منطقه خواهد داشت. به همین دلیل ما شاهد هستیم که کنفرانس بینالمللی افغانستان قرار است در ماه جاری میلادی با ابتکار عمل روسها برگزار شود. در این مسیر حضور ایران به عنوان همسایه افغانستان و یکی از بازیگران موثر میتواند نتایج خوبی را در برداشته باشد. این در حالی است که ایالات متحده و رفتار جدید دولت آمریکا نشان میدهد که واشنگتن باز هم به دنبال تزریق واماندگی سیاسی در کابل است.
عصمتاللهی افزود: بایدن مدعی تغییر استراتژی در افغانستان شده اما واقعیت است که آنها در طول یک سال گذشته نتوانستند طالبان را آنگونه که شعار میدادند، مدیریت کنند. بر این اساس به نظرم راهحل منطقهای برای افغانستان بهترین گزینه خواهد بود و تمام کشورهای منطقه مانند هند، چین، روسیه، ایران و مابقی باید به میان بیایند تا محوریت اصلی را در صلح افغانستان تشکیل دهند. اخیراً شاهد آن بودیم که زلمای خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا در پرونده صلح افغانستان، دیدارهای گوناگونی با رهبران جهادی افغانستان و همچنین عبدالله عبدالله داشته است که خروجی خاصی از آن حاصل نشده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آنها هیچ راه حل مثبتی برای خروج افغانستان از بحران ارائه ندادند و معتقدند صرفاً رفت و آمد آمریکاییها به کابل نمیتواند اوضاع را درست کند و محور منطقهای باید فعال شود. گمانهزنیهایی در مورد خروج آمریکا و اروپا از افغانستان به وجود آمده که به نظرم درست نیست و ادامه استراتژی آمریکاییها صرفاً مطلوب خودشان است. حتی پاکستان هم در این مسیر با واشنگتن همراه است اما موضوع این است که چین، روسیه، آمریکا و حتی پاکستان هم به تنهایی نمیتوانند اوضاع افغانستان را درست کنند. بنابراین راهحل منطقهای باید با اجماع ملی و مردمی افغانستان همراه باشد تا بتوان نتیجه مثبتی از آن گرفت. در نهایت تاکیدم بر این است که اجماع منطقهای اولین و مهمترین راهبردی است که میتواند افغانستان را به صلح نزدیکتر کند.