مطهرنیا در گفتوگو با ایلنا:
آمریکا با بازگشت به شورای حقوقبشر «نهادگرایی» را ترمیم میکند/ چالش جدی برای کشورهای خارج از مدار واشنگتن به وجود میآید
تحلیلگر مسائل آمریکا گفت: واشنگتن با بازگشت به شورای حقوقبشر در صدد تامین منافع و امنیت خود است و بدون تردید از ابزار حقوقبشر بیشترین بهره را خواهد برد.
«مهدی مطهرنیا» تحلیلگر مسائل آمریکا در تشریح دلایل و پیامدهای بازگشت مجدد آمریکا به شورای حقوقبشر سازمان ملل در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: خروج آمریکا از معاهدات بینالمللی توسط «دونالد ترامپ» باعث شد تا تکثر خروج از پیمانهایی مانند پیمان آب و هوای پاریس، یونسکو، بهداشت جهانی، شورای حقوق بشر، برجام، پیمان آسمانهای باز و غیره نوعی واگرایی و شکافهای بینالمللی در مواجهه با آمریکا را به وجود بیاورد. این اقدام به نوعی نمایانگر جهتگیری معنادار در بستر نظریههایی بود که هژمونی و قدرت آمریکا را تحت تاثیر قرار میداد. ترامپ با این اقدام قدرت ایالات متحده را به حاشیه برد و حال اگر بخواهیم این موضوع را به صورت ریشهای بررسی کنیم، باید به اولویتهای هژمونیک آمریکا و انگارههای قدرت ایالات متحده رجوع کرد؛ چراکه نهادگرایی بینالمللی به نوعی انگاره حقانیت را به تصویر میکشد و از زمانی که نظریههای قدرت در پادشاهیهای مختلف نمایان شد به وضوح دیدیم که تمام آنها به دنبال به حاشیه بردن رقبای خود بودند.
وی ادامه داد: از این منظر ایالات متحده در چارچوب همین نظریه به دنبال ثبات هژمونیک خود در برابر نهادگرایی بود و تاکنون به صورت آشکار مصداقهای بارز آن را مشاهده کردیم. ما تمام این مؤلفهها به خصوص فرار از نهادگرایی را در زمان ترامپ مشاهده کردیم و در این عرصه، فراملیگرایان بسیاری با استناد به پارادایمهای عینی اعلام کردند که بحث نهادگرایی بسیار مهم است. بر این اساس ترکیب هژمونی در برابر حقانیت و در آمیختن آن با قدرت نرم، پروژهای است که آمریکاییها از سالها پیش آن را در دستور کار قرار دادند. لذا باید دانست دستگاههای فکری در ایالات متحده در خدمت اهداف و منافع ملی این کشور قرار میگیرد. بر این اساس، حالا که «بینالمللگرایانِ نهادگرا» و کاخ سفید قدرت را به دست گرفتند به دنبال آن است تا مجدداً نهادگرایی را احیا کنند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: شکی وجود ندارد که تیم بایدن و مهرههایی که او در وزارت امور خارجه، مشاور امنیت ملی، پنتاگون و حتی سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) چیدمان کرده، به خوبی ارزش نهادگرایی و احیای پیمانهای جمعی را درک میکنند و اصلاً قابل قیاس با تیم ترامپ نیستند. به همین جهت است که دموکراتها طی روزهای اخیر بحث عضویت مجدد ایالات متحده در شورای حقوق بشر سازمان ملل را پیش کشیدند. دموکراتهای کاخ سفید با توجه به میراثی که ترامپ از خود به جای گذاشت به دنبال آن هستند که بتوانند این خرابیها را ترمیم کنند. در گام اول شاهد بودیم که «پیمان استارت جدید» میان مسکو و واشنگتن تمدید شد و به نوعی دموکراتها نشان دادند که به دنبال تعامل بعد از ترامپ حتی با دشمنان خود هستند. شکی وجود ندارد که بازگشت ایالات متحده به شورای حقوق بشر ملل متحد، شرکای آمریکا را مجدداً در یک صف قرار خواهد داد و همین موضوع بدون تردید مزایا و همچنین تبعات زیادی خواهد داشت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: تیم بایدن یک تیم قدرتمند به حساب میآید که در حال رفع و رجوع موانع ارتباط با بسیاری از کشورهای دنیا است و بازگشت به شورای حقوق بشر میتواند چالشهای فراوانی را برای ایران، چین، روسیه، کرهشمالی و حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عربستان سعودی به وجود بیاورد. دلیل این امر هم استفاده لیبرالهای کاخ سفید از عنصر حقوقبشر برای اعمال فشار بر کشورهایی است که در ساختار سیاسی و خط فکری واشنگتن قرار ندارند. اوضاع پرتلاطم نظام بینالملل به نوعی طرحریزی شده که ایالات متحده با استفاده از گزینهای مانند حقوق بشر در صدد یکسانسازی اهداف خود در این محور است که به هر ترتیب در چارچوب منافع و امنیت ملی ایالات متحده معنا پیدا میکند.