رئیس مرکز عربی مطالعات ایران در گفتوگو با ایلنا:
خیزش داعش در عراق محرک خارجی دارد/ آمدن بایدن سناریوی اعراب و اسرائیل در منطقه را به هم ریخت/ دموکراتها مایل به ادامه کار الکاظمی نیستند
رئیس مرکز عربی مطالعات ایران گفت: باخت جمهوریخواهان در انتخابات سوم نوامبر به نفع خیلیها در منطقه نیست و به همین دلیل داعش را مجدداً تقویت کردند.
«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران در تشریح دلایل خیزش مجدد داعش در عراق در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از هر چیز باید به این نکته اشاره کنم که در منطقه شاهد یک دوره جدیدی از تحولات هستیم که مبدا آن را باید سقوط دولت ترامپ و پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری بدانیم. در شرایط کنونی خیلی از تندروهای دولت قبل در کاخ سفید حضور ندارند و به نوعی ما شاهد یک گفتمان جدید در ایالات متحده هستیم که بدون تردید این چینش بر تحولات خاورمیانه تاثیرگذار خواهد بود. توجه داشته باشید که اهداف و منافع کلی سیاست خارجی ایالات متحده به هیچ وجه تغییر نخواهد کرد اما تاکتیکها عوض میشود. بر این اساس لبنان و عراق در رأس این تحولات قرار خواهد داشت و پس از آن، ایران به عنوان یکی از کشورهایی خواهد بود که سیاست آمریکا در قبال آن دستخوش تغییر میشود.
وی ادامه داد: معتقدم کشورهایی مانند لبنان و عراق بسیار زودتر از ایران دستخوش تحول خواهند شد و در چهار سال گذشته هم این موضوع را به وضوح شاهد بودیم. همه به یاد دارند که در بغداد و بیروت به تاریخ ۲۵ اکتبر یک خیزش مردمی روی داد و همهچیز دستخوش تغییر شد. در عراق دولت «عادل عبدالمهدی» از کار برکنار شد و در نهایت مصطفی الکاظمی به عنوان نخستوزیر جدید روی کار آمد که بسیاری معتقد بودند او با تیم ترامپ هماهنگ است. حالا که ترامپ از کاخ سفید رفته، به نظر میرسد که دموکراتها به نوعی میخواهند الکاظمی را از گردونه قدرت خارج کنند و به این جهت است که انتخابات آینده عراق اهمیت بیشتری پیدا میکند. دموکراتها به دنبال آن هستند تا بتوانند به هر نحوی که شده انتخابات عراق را در موعد مقرر برگزار کنند و دلیلش هم این است که تیم بایدن خواهان ادامه حضور الکاظمی در قدرت نیست.
این تحلیلگر مسائل عراق تصریح کرد: اگر مجموعه این مولفهها را مد نظر قرار بدهیم به خوبی میفهمیم که چرا از حدود دو هفته پیش تاکنون اوضاع امنیتی در عراق بحرانی شده و بسیاری معتقدند که داعش در حال احیاء در عراق است. اگر کمی به عقب برگردیم میبینیم که انفجار ۲۱ ژانویه که ۲۴ ساعت پس از تحلیف بایدن در بغداد صورت گرفت دو پیام بسیار مهم را مخابره کرد. پیام اول به دولت بایدن بود و به نوعی به آن گفته شد اگر معادلات با رفتن ترامپ در عراق تغییر کند، بدون شک اتفاقهای وحشتناکی در بغداد رخ خواهد داد. پیام دوم به نخستوزیر عراق بود. به او از طریق این انفجار گفته شد که اگر معادلات را نتواند بر اساس اوضاع و احوال سابق اجرایی کند، نه تنها قوای مسلح عراق مورد حمله خواهند گرفت بلکه او هم با مشکلات زیادی روبهرو خواهد شد.
صدقیان افزود: دمیده شدن جان تازه در کالبد داعش به نوعی به باقی ماندههای عناصر منتسب به ترامپ و همچنین کشورهایی که از آمدن بایدن متضرر هستند، ربط دارد. من این موضوع را کاملاً سیاسی میدانم و نمیتوانم بگویم که داعش به این راحتی در عراق (یکباره) میتواند جان تازه بگیرد. توجه داشته باشید مصطفی الکاظمی خودش سالها رئیس سروس اطلاعاتی عراق بوده و به خوبی پیام و مخاطرات امنیتی را تحلیل میکند. او میداند که در منطقه خاورمیاینه وحاشیه خلیج فارس کشورهای بسیار زیادی وجود دارد که از رفتن ترامپ متضرر شدند و حتی میخواهند معادلات را به نفع خود و به ضرر ایران، عراق و شرکای آنها تغییر دهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: این سناریو کاملاً نشان میدهد که خیزش مجدد داعش در عراق یک بحث خارجی به حساب میآید و محرکهای خارجی دارد نه داخلی؛ چراکه از زمان روی کار آمدن الکاظمی تا ۲۱ ژانویه حتی یک بمب هم در بغداد منفجر نشده بود اما با آمدن بایدن این اتفاق رخ داد. یکی از این کشورها بدون تردید عربستان سعودی است که ۴۶۰ میلیارد دلار در زمان ترامپ هزینه کرد و حالا از اوضاع و احوال فعلی بسیار عصبانی است. از سوی دیگر تعجیل در پیوستن به قطار عادیسازی روابط با اسراییل هم نشان از این موضوع دارد. براین اساس آن چه اتفاق افتاده و خواهد افتاد (خصوصا پس از آمدن بایدن به کاخ سفید) به نفع تلآویو و پایتختهای عربی منطقه نبوده و نیست. به همین دلیل داعش ابزاری است برای به هم ریختن محیط عراق تا منافع این جناح تامین شود.