نگاهی به سیاست خارجی بایدن در قبال منطقه، چین و اروپا؛
ابوالفتح: چین همچنان تهدید اصلی واشنگتن/ اتحاد با بروکسل ملموس‌ترین تغییر خواهد بود/ در مورد برجام و روابط با ایران، ابهام‌ها زیاد است
کارشناس مسائل آمریکا گفت: حمایت دولت جدید آمریکا از اسرائیل ادامه خواهد داشت اما در مورد روابط با عربستان، دست‌اندازهای متفاوتی ایجاد خواهد شد.
«امیرعلی ابوالفتح» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح سیاست خارجی دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهوری جدید آمریکا در قبال چین، خاورمیانه و اروپا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: سیاست خارجی آمریکا الزاما تابع جابه‌جایی قدرت در نظام تصمیم‌گیرنده نیست؛ به عبارت دیگر راهبردهای کلان به قدرت خود باقی خواهند ماند اما برای رسیدن به اهداف، تاکتیک‌ها تغییر خواهد کرد. از این جهت می‌توان گفت که سیاست خارجی در واشنگتن نسبت به مسائل داخلی مانند اقتصاد، مهاجرت یا مسائل اجتماعی دستخوش تغییر نمی‌شود؛ به عنوان مثال در مورد حمایت از اسراییل هیچ تغییر عمده‌ای در تیم بایدن نسبت به تل‌آ‌ویو رخ نخواهد داد. تا جایی که وزیر خارجه دولت بایدن هم اعلام کرده سفارت آمریکا در قدس پابرجا خواهد ماند. یکی دیگر از اهداف بزرگ تیم بایدن همانند دولت ترامپ، تقابل و کنترل چین است. در اسناد بالادستی آمریکا از سال‌های گذشته تاکنون پکن به عنوان یک تهدید و قدرت متضاد با واشنگتن قلمداد شده که در دولت ترامپ شاهد اجرای سیاست مشت آهنین علیه آنها بودیم.
وی ادامه داد: در دولت باراک اوباما و احتمالاً در دولت جو بایدن که شباهت زیادی به دولت اوباما دارد هم سیاست در قبال چین، همکاری با این کشور برای مهار قدرت اقتصادی و نظامی پکن بود. بر این اساس احتمال دارد بایدن هم بحث همکاری با چین را اجرایی کند اما تفاوت بایدن و ترامپ در حوزه اروپا ملموس‌تر از هر جغرافیای دیگری خواهد بود. ترامپ بارها به انتقاد از اروپا دست زد و حتی نقش آنها را در ناتو و سایر پیمان‌های دیگر کمرنگ اعلام کرد، تا جایی که ابایی از مجازات کشورهای اروپایی نداشت و حتی دیدیم که چگونه در اروپا شکاف ایجاد کرد. بر این اساس تیم بایدن به دنبال ترمیم روابط خود با کشورهای قاره سبز خواهد بود و به همین دلیل است که جان کری را به عنوان مشاور رئیس‌جمهوری در پرونده‌های اقلیمی برگزید که اتفاقاً اولین قدم آنها، بازگشت آمریکا به توافق آب و هوای پاریس بود.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: در مورد عادی‌سازی روابط کشورهای حاشیه خلیج‌فارس با اسرائیل هم باید بگویم که هیچ مخالفتی از سوی بایدن با سلسله توافق‌های ابراهیم نشده است و حتی آن را مورد حمایت قرار داده است. بر این اساس بدون شک کشورهای بیشتری به این توافق خواهند پیوست. در مورد عربستان هم باید بگویم که احتمالاً روابط تیم بایدن با ریاض با دست‌اندازهای زیادی روبه‌رو خواهد شد. دموکرات‌ها در مورد پرونده یمن و قتل جمال خاشقچی، بسیار عصبانی هستند؛ تا جایی که احتمال دارد اگر سعودی‌ها با آنها همکاری نکنند، اسناد مربوط به هر دو پرونده که توسط ترامپ محرمانه اعلام شده بود از کانال دموکرات‌ها افشا شود که می‌تواند ضربه سنگینی به آ‌ل سعود به حساب بیاید. لذا احتمال دارد دوران طلایی میان ریاض و واشنگتن (همانند دوران ترامپ) به پایان برسد اما این باعث نمی‌شود که نزاع شدید میان دو طرف اتفاق بیفتد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دولت بایدن در مورد ایران اعلام آمادگی کرده که به برجام بازگردد اما این بازگشت را مشروط کرده‌اند. آنها در ابتدا خواهان بازگشت ایران به برجام و اصلاح گام‌های پنجگانه هستند و از سوی دیگر خواهان مذاکراه در حوزه موشکی و منطقه‌ای خواهند بود. بدون تردید تهران هم مواضعی در خصوص این مدل از سیاست ایالات متحده خواهد داشت اما آمریکایی‌ها تلویحاً گفته‌اند که اگر ایران قدم‌های مذکور را برندارد اتفاقی رخ نخواهد داد؛ تا جایی که «آوریل هینس»، مدیر اطلاعات ملی آمریکا خوش‌بینی را کنار گذاشته و معتقد است که اتفاق خاصی میان ایران و آمریکا در حوزه برجام رخ نخواهد داد. به یاد داریم که در دولت اوباما تا زمانی که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از رفتار و عملکرد مثبت ایران تایید نشد، تحریم‌ها کنار گذاشته نشد و اساساً کنگره به رییس جمهور آمریکا اجازه چنین کاری را نخواهد داد. لذا در مورد ایران هم ابهام‌ها و فراز و فرودهای بسیار زیادی وجود دارد.
