نگاهی به سیاست خارجی بایدن در شبهقاره؛
ملازهی: راهبردهای کلی تغییر نمیکنند/ دموکراتها مانع رسیدن طالبان به قدرت کامل میشوند/ مدیریت هند و پاکستان برای اشراف بر چین
کارشناس مسائل جنوب شرق آسیا گفت: پنهان کاریهایی از سوی تیم سیاست خارجی رئیسجمهوری سابق در قبال توافق دوحه انجام شده که دموکراتها با استناد به همان اسناد، تاکتیک در افغانستان را تغییر میدهند.
«پیرمحمد ملازهی» کارشناس مسائل جنوب شرق آسیا در تشریح سیاست خارجی دولت «جو بایدن» رئیسجمهوری جدید آمریکا در افغانستان و شبهقاره در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: واقعیت این است که در استراتژی کلی آمریکاییها تغییر جدی ایجاد نخواهد شد و تنها تاکتیکها تغییر خواهند کرد. آنچه در افغانستان مهم است، پنهان کاریهایی است که تیم سیاست خارجی ترامپ در قبال توافق دوحه داشتند و به نظرم دولت بایدن از این پنهانکاریها عصبانی خواهد بود. اظهارات اخیر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه کابینه بایدن در مورد بازبینی توافق دوحه و همکاری با طالبان به خوبی به ما میگوید که دموکراتها در صدد تغییر تاکتیکها در افغانستان خواهند بود. بر این اساس احتمال دارد تیم بایدن هم پشت پردههایی با طالبان در افغانستان داشته باشد اما به هر ترتیب آنها همانند ترامپ به دنبال آن هستند تا سربازهای خود را به خانه برگردانند.
وی ادامه داد: در این میان باید توجه کرد که دموکراتها بر خلاف آنچه جمهوریخواهان طی چهار سال گذشته پیش گرفتند، خواهان آن نیستند که طالبان در افغانستان به صورت کامل به قدرت برسد مضاف بر اینکه گفته میشود داعش همچنان با عناصر جدا شده از طالبان ارتباط دارد و متاسفانه این موضوع توسط ترامپ و زلمای خلیزاد در افغانستان اپیدمی شد. باید متوجه بود که بایدن و تیمش در عرصه سیاست خارجی به دنبال اتحاد دموکراسیها خواهند بود و سعی میکنند از شرق آسیا تا اروپا را با خود همراه کند. از منظری دیگر دموکراتهای کاخ سفید به هیچ وجه رادیکالیسم را بر نمیتابند و اتفاقاً بایدن در سخنرانی روز تحلیف خود به لزوم مبارزه با نژادپرسی و خشونت داخلی و خارجی اشاره کرد. دموکراتها به دنبال آن خواهند بود تا با ایجاد اتحادهای مورد نظرشان، چین و روسیه را مورد هدف قرار دهند و اروپا را با خود همراه کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: دادهها نشان میدهد که طالبان با آمدن دولت بایدن در آمریکا تا حدودی از شراکت در قدرت نگران است. به نظرم سیاستهای آنها تضعیف خواهد شد و از دستیابی کامل به قدرت دور میشوند. نکته اینجاست که زلمی خلیلزاد هم با رفتن ترامپ باید جای خود را به گزینه دموکراتها بدهد و بر این اساس است که میگویم تاکتیک آمریکا در افغانستان تا حدودی تغییر خواهد کرد. این در حالی است که طالبان همچنان سودای احیای امارت اسلامی را دارد اما فکر نمیکنم که این اتفاق رخ دهد. بسیاری معتقدند که اگر بایدن بخواهد سیاستهای آمریکا در قبال توافق دوحه را دستخوش تغییر کند، افغانستان مجدداً شاهد حملات سهمگین خواهد شد ولی باید توجه کرد که طالبان بیحساب و کتاب دست به کاری نمیزند اما واقعیت این است که بخشی از سیاستهای طالبان توسط پاکستان دیکته میشود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: شاید این بحث مطرح شود که آیا بایدن به توافق دوحه متعهد خواهد ماند یا خیر. هر اتفاقی که در این بین بیفتد بدون تردید مانع از آن میشود که طالبان به تمامیتخواهی گذشته خود در دوران ترامپ دست پیدا کند و قدرت را به صورت یکطرفه در دست بگیرند. دموکراتها بدون تردید سایر طیفهای افغانستان را با طالبان در قدرت شریک خواهند کرد و این در حالی است که به نظر میرسد باید تغییرات اساسی در جریان طالبان انجام شود. در مورد پاکستان هم باید بگویم که سیاست بایدن احتمالاً همانند اوباما، حفظ اسلامآباد برای مبارزه با تروریسم است. از این منظر دموکراتها سعی میکنند یک توازن مشخص میان هند و پاکستان در منطقه ایجاد کنند تا بتوانند از این طریق بر چین اشراف داشته باشند و بحرانهایی مانند کشمیر و درگیریهای دهلینو و اسلامآباد را مدیریت کنند.