دلایل انتخاب «ویلیام برنز» به عنوان رئیس سازمان سیا/ رویکرد چهار ستون تیم امنیتی، دیپلماسی و نظامی آمریکا در قبال ایران

«مهدی مطهرنیا» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح دلایل انتخاب گزینه جدید سازمان سیا توسط رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا و پیامدهای آن برای ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: انتخاب «ویلیام برنز» به عنوان رئیس آژانس اطلاعات مرکزی (سیا) توسط «جو بایدن» را باید یک موضوع بسیار مهم در عرصه سیاسی و امنیتی دانست. جو بایدن در سایتی که برای انتقال قدرت راه‌اندازی کرده در مورد دلایل انتخاب برنز به عنوان رئیس سازمان سیا، او را یک گزینه کهنه‌کار و همچنین خستگی‌ناپذیر برای محافظت از مردم آمریکا معرفی کرده است. بر این اساس با نگاهی به کارنامه کاری او و همچنین اقدامات دیپلماتیکش از سال ۱۹۹۸ میلادی تاکنون می‌توان به این جمع‌بندی رسید که وی گزینه بسیار کلیدی در دولت بایدن به حساب می‌آید. قرار گرفتن او در کنار «جیک سالیوان» گزینه پیشنهادی به عنوان مشاور امنیت ملی آمریکا و همچنین «آنتونی بلینکن» نامزد تصدی سمت وزارت خارجه این کشور بدون تردید یک پتانسیل امنیتی - دیپلماتیک به وجود خواهد آورد.

وی ادامه داد: بر این اساس تیم سیاست خارجی و همچنین هرم امنیتی دولت بایدن را باید بسیار قدرتمندتر و کلیدی‌تر از دولت ترامپ و حتی اوباما دانست. توجه داشته باشید که ویلیام برنز، سفیر آمریکا در اردن و روسیه بوده و در برهه‌ای علاوه بر آنکه نفر دوم وزارت امور خارجه به حساب می‌آمده، دستیار وزیر خارجه ایالات متحده در حوزه خاور نزدیک بوده است. او در کارنامه خود معاونت سیاسی وزارت خارجه آ‌مریکا را دارد و در نمای کلی‌تر از زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان تا باراک اوباما در حساس‌ترین پست‌های وزارت خارجه آمریکا مشغول به فعالیت بوده است. بخشی از کارنامه او به مذاکرات هسته‌ای ایران برمی‌گردد که همین موضوع می‌تواند برای ایران بسیار مهم و حساس باشد. برنز ۶۴ سال سن دارد و دارای مدرک دکترای روابط بین‌الملل از دانشگا‌ه آکسفورد است. او در دوران باراک اوباما به دنبال بازنشستگی بود اما اوباما شخصاً از او درخواست کرد تا تیم مذاکره کننده با ایران را همراهی کند. در دولت بوش پسر هم وی مسئولیت مخابره پیام و دیدار با مقامات ایران در سوئیس را به عهده داشته است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: مجموع این مؤلفه‌‌ها نشان می‌دهد که ویلیام برنز در عرصه دیپلماسی و همچنین فعالیت‌های مرکب امنیتی - سیاسی سابقه بسیار درخشانی دارد. بخشی از کارنامه او در سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ میلادی در حوزه خاورنزدیک خلاصه می‌شود که همین موضوع به ما می‌گوید که علاوه بر سیاست خارجی، دولت بایدن قصد دارد راهبردهای امنیتی خود علیه روسیه و چین را به عنوان دو رقیب اصلی در مقیاس جهانی تخصصی‌تر و حتی تهاجمی‌تر از دولت دونالد ترامپ برنامه‌ریزی و اجرا کند. او از کسانی بود که خروج ترامپ از برجام یا ترور شهید سلیمانی را به باد انتقاد گرفت و به هر تقدیر حضورش در سازمان سیا می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد یک فضای جدید از حیث امنیتی و سیاسی در حوزه خارجی باشد. توجه داشته باشید قرار گرفتن او در کنار مشاور امنیت ملی آمریکا، وزیر دفاع و وزیر خارجه این کشور علاوه بر اینکه می‌تواند دستاوردهای مهمی برای ایالات متحده داشته باشد، بدون تردید تهدید و تضادهایی را به همراه خواهد داشت.

مطهرنیا افزود: این چهار ستون امنیتی - سیاسی آمریکا در دولت جو بایدن به دنبال بازآفرینی قدرت آمریکا پس از ترامپ خواهند بود و به همین دلیل عاملیت‌ها در حوزه امنیت و سیاست خارجی کاملاً مشهود و گویا است. حضور ویلیام برنز ممکن است سیاست خارجی و امنیتی آ‌مریکا را تهاجمی‌تر کند و این در حالی است که باید توجه داشته باشیم هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در حوزه اهداف و استراتژی‌ها با یکدیگر کاملاً همسو و هماهنگ هستند. از منظری دیگر، سازمان سیا به عنوان مادر جامعه اطلاعاتی آمریکا نقش مهمی در سیاست‌گذاری‌ها و همچنین اجرای راهبردهای امنیتی و دیپلماتیک دارد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: قرار گرفتن ویلیام برنز به عنوان رئیس سرویس اطلاعاتی ایالات متحده بدون تردید پیچیدگی‌های سیاست خارجی بایدن را دوچندان خواهد کرد. او به دلیل سابقه‌ و همچنین جایگاه ویژه‌اش نزد اوباما به نوعی تمام نگاه‌ها را به سمت خود جلب می‌کند و جالب آنجاست که او اولین دیپلماتی است که در آ‌مریکا به ریاست سازمان سیا انتخاب می‌شود. بر این اساس او را باید چهره نزدیک به هسته سنتی دموکرات‌ها دانست اما فعلاً مشخص نیست که راهبردهای تیم سیاسی - امنیتی بایدن به کدام سمت و سو خواهد رفت و باید منتظر ابلاغ و دیده شدن تاکتیک‌ها باشیم.