مردم عربستان مخالف سازش ریاض و تل آویو هستند/ بایدن بدنبال انزوای ریاض است/ کشورهای منطقه برای تضمین امنیت، توسعه و ثبات منطقه همکاری کنند

رسانه‌های اسرائیلی اخیرا اخباری را مبنی بر سفر «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به خاک عربستان و شهر «نئوم» همزمان با سر منطقه‌ای «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا و دیدار با «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی منتشر کردند. 

در حالی که «یوآف گالانت»، وزیر آموزش اسرائیل و عضو حزب لیکود نیز این خبر را تایید کرد اما «فیصل بن فرحان»، وزیر خارجه عربستان در پیامی توئیتری اعلام کرد: «شاهد گزارش‌ها درباره دیدار میان ولیعهد و مقام‌های اسرائیل طی سفر وزیر خارجه پمپئو بوده‌ایم. چنین دیداری روی نداده است و تنها مقام‌های آمریکایی و عربستان در این دیدار حضور دارند».

«علی یحیی»، نویسنده و تحلیلگر لبنانی روابط بین‌الملل در تشریح ابعاد و اهداف احتمالی این سفر و عوامل تأیید و تکذیب آن در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تصریح کرد: برآورد من درباره سفر نتانیاهو این است که اگر این سفر تایید شود، تعجب‌آور و استثنایی نیست، بلکه در چارچوب طبیعی و فشرده و ادامه توافق ابراهیم و روند افزایش شبکه‌های سیاسی، نظامی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی-رسانه‌ای است که پیش از آن در حاشیه نشست ۲۰ برای به رسمیت شناختن اسرائیل مطرح شده بود.

سفر نتانیاهو به سرزمین‌های اشغالی تلاشی برای تحمیل وضع موجود جدید ژئوپلیتیکی بر دولت بایدن است

یحیی افزود: این سفر را همچنین می‌توان تلاشی برای تحمیل وضع موجود جدید ژئوپلیتیکی بر دولت جدید آمریکا به ریاست جو بایدن دانست که رویکردهای مختلفی را در خاورمیانه اتخاذ می‌کند از جمله:

-تلاش برای احیای توافق هسته‌ای قبل از انتخابات ایران و تاثیر بر آن.

-مشروعیت زدایی از شهرک‌ها در کرانه باختری.

-بازگرداندن اعتبار به سیاست حقوقی در تعامل با عربستان از زاویه نقض حقوق بشر داخلی.

بایدن هشدار داده بود که عربستان را به دلیل پرونده قتل «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار منتقد سعودی به یک کشور منزوی تبدیل کند و پرونده سیاست خارجی ریاض، جنگ یمن نیز یکی از نقاط مورد تامل بایدن خواهد بود.

-تلاش برای زمینه‌سازی جهت مذاکرات ایران و عربستان. برخلاف سیاست «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا که برای جنگ‌افروزی بین تهران و ریاض در راستای منافع خود تلاش می‌کرد.

وی در ادامه گفت: اما این‌که چرا شهر نئوم انتخاب شده و ابعاد آن چیست، به ویژه اینکه این شهر «شهر هوشمند»، نقطه جذب توریستی و واقع بین مثلث عربستان، مصر و اردن است و در مسیر جاده «ابراهیم» قرار دارد، گمانه‌زنی‌هایی را مطرح می‌کند که آیا این از خروجی‌های معامله قرن و سرزمین جایگزین برای آوارگان فلسطینی خواهد بود؟

عربستان پس از شکست امنیتی در برابر انصارالله باید همکاری سازنده با محیط جغرافیایی را بپذیرد

این تحلیلگر لبنانی تاکید کرد که بدون تردید به نفع کشورها و مردم منطقه است که شبکه‌وار برای تضمین امنیت، توسعه و ثبات و رشد منطقه همکاری کنند. عربستان نیز با بار سنگینی که دارد، باید ادغام و همکاری سازنده با محیط جغرافیایی را بپذیرد، به ویژه پس از شکست امنیت آن که نتوانست از طریق سامانه‌های پاتریوت، تاد و غیره از امکانات استراتژیک خود در مقابل حملات موشکی، پهپادی و قایق‌های انصارالله به عمق عربستان و ساحل دریای سرخ در پاسخ به بیش از ۲۱ هزار و ۱۰۰ حمله هوایی ائتلاف متجاوز سعودی، محافظت کند.

وی افزود: درست است که ایالات متحده به توافقنامه کوئینسی در برابر امنیت که بین «فرانکلین روزولت»، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا و «عبدالعزیز بن سعود»، پادشاه وقت عربستان در سال ۱۹۴۵ امضا شد متعهد است، اما صرف نظر از حزب حاکم آمریکا، برخی جزئیات، محدودیت‌ها و هزینه روابط ممکن است تغییر کند.

روی کار آمدن بایدن مراحل عادی‌سازی روابط بین عربستان و اسرائیل را تنها به تعویق می‌اندازد

یحیی گفت: موفقیت بایدن ممکن است مراحل عادی‌سازی روابط بین عربستان و اسرائیل را به تاخیر اندازد و این خود عامل نگرانی‌های موجود و شتاب برای دیدار نئوم است اما باید یادآور شد که روند عادی‌سازی و هماهنگی بین دو طرف متوقف نخواهد شد و پا برجا می‌ماند، چه برخی جزئیات آن علنی شود یا اینکه پشت پرده باقی بماند.

عدم موافقت پاکستان برای بازی در نقش بحرین، از موانع امضای توافق سازش بین ریاض و تل آویو است

وی درباره تکذیب خبر دیدار نتانیاهو و بن سلمان از سوی مقام‌های سعودی گفت: معتقد هستم که برخی عوامل داخلی چون مخالفت شخص «سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه سعودی و اقشار مختلف مردمی در عربستان و نیز عوامل خارجی مانند عدم موافقت پاکستان برای بازی در نقش بحرین مانع توافق سازش بین ریاض و تل آویو است. چنانکه «عمران خان»، نخست‌وزیر پاکستان شخصا تصریح کرد که به‌رغم همه تلاش‌ها نمی‌خواهد مهره سوخته باشد. 

هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بر سر خروج تدریجی از خاورمیانه اتفاق‌نظر دارند

این تحلیلگر لبنانی تاکید کرد که هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بر سر خروج تدریجی از خاورمیانه به دلایلی از جمله جلوگیری از اتلاف مالی و نظامی و نیز هدایت بخشی از منابع موجود آمریکا در این منطقه به سمت شرق آسیا، به ویژه چین اتفاق‌نظر دارند.

وی گفت: کانون‌های تصمیم گیری در آمریکا برای اینکه مانع رقبای خود برای پر کردن خلأ به وجود آمده شوند، به متحدان خود اجازه می‌دهند بخشی از این خلأ را پر کنند. برای مثال ترکیه در شمال عراق و امارات در جنوب یمن و باب المندب حضور داشته باشد.

یحی در پایان افزود: همچنین هدف دیگر آنها تشکیل ائتلاف‌های دیگری است که از این رهگذر نقش پمپئو و چهره‌های دیگر برای تشویق و هماهنگی در این مسیر نمایان می‌شود.