مشکل ترانسفر پول باید حل شود
سرعت ورود پول خارجی به کشور پس از برجام از آن چیزی که تصور می شد خیلی کمتر است.
به گزارش ایلنا از " سنا"رامین ربیعی مدیرعامل گروه مالی فیروزه گفت: یک هیجانی قبل از انجام برجام شکل گرفته بود که با خود سیل عظیمی از سرمایه گذاران خارجی را وارد ایران کرد اما هدف این سفرها بیشتر آشنایی با بازار سرمایه ایران بود که موقعیت ها را بسنجند که از این جهت سفرها خیلی موفقیت آمیز بود.
وی با اشاره به اینکه رشد سرمایه گذاری خارجی در 6 ماه گذشته به نسبت دوران تحریم چندین برابر شده، اظهار داشت: رشد سرمایه گذاری خارجی در این دوران نسبت به چند سال قبل خیلی خوب و زیاد شده ولی به نسبت آن چیزی که پتانسیل کشور ما پس از تحریم هست هنوز خیلی کم است.
این کارشناس بازار سرمایه با تأکید بر اینکه سرعت حضور و آوردن پول سرمایهگذاران خارجی به نسبت انتظاراتی که شکل گرفته بود، خیلی کند است، گفت: در اینکه ایران موقعیت سرمایه گذاری استثنایی دارد، هیچ شک و شبهه ای وجود ندارد ولی برخی زیر ساخت های عملیاتی هنوز صد درصد برای انجام سرمایه گذاری و ورود پول های کلان آماده نشده است.
ربیعی با بیان اینکه حل مشکل ترانسفر پول یکی از زیر ساخت هایی ست که باید حل شود، گفت: در این خصوص در چند بخش مختلف مشکل وجود دارد. از جمله اینکه نه تنها بانک های بزرگ هنوز حاضر نیستند، ترانسفر پول به ایران را انجام دهند بلکه حتی ترانسفرهای بین بانکی در کشورهای خودشان اگر ذینفع ایرانی یا مرتبط با ایران باشد را انجام نمی دهند.
وی توضیح داد: این دسته از بانک های بزرگ بینالمللی اگر ما یک حساب بانکی در خارج از کشور نیز داشته باشیم که قرار است پول را به ایران بفرستد به آن حساب واسطه هم پول نمی فرستند چون به نوعی با ایران مرتبط است.
ربیعی به نکته بعدی اشاره کرد و گفت: تا یک ماه گذشته برای پول فرستادن به داخل کشور از طریق شبکه بانکی هنوز یک مشکل جدی وجود داشت که به تازگی این مشکل در حال رفع شدن هست.
مدیر عامل گروه مالی فیروزه افزود: تا همین یک ماه پیش نرخ خرید و فروش ارز در شبکه بانکی برای سرمایه گذاران خارجی نرخ دولتی بود به همین دلیل سرمایه گذار خارجی رغبت نداشت که پول خود را جایی ببرد که در همان روز اول 15 درصد ارزش آن از دست می رفت البته به تازگی این مشکل حل شده و بانک ها اجازه پیدا کردند که به نرخ بازار آزاد ارز خرید و فروش کنند بر همین اساس باید منتظر اثرات مثبت این رویه جدید بود.
ربیعی با بیان اینکه همچنان باز کردن حساب بانکی در داخل ایران یکی از چالش های پیش روی سرمایه گذاران خارجی است، ابراز داشت: هنوز باز کردن حساب بانکی برای سرمایه گذاران خارجی یک مشکل و معضل است. یعنی خارجی ها راحت نمیتوانند حساب بانکی باز کنند و حتی نمیتوانند برای کارهای بانکی و دریافت سود سهامشان وکیل بگیرند.
وی در این باره توضیح داد: به عنوان مثال کارگزاری ما صدها مشتری خارجی دارد که قطعاً این تعداد مشتری نمی توانند سالانه به ایران برای دریافت سود سهامشان سفر کنند، پس کارگزاری باید از طرف آنها وکیل شود اما هنوز قوانین به کارگزاری ها اجازه نمی دهد که به عنوان نمونه از طرف 300 نفر برای دریافت سود و یا افزایش سرمایه ها وکیل شوند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه هنوز این قانون ها و ساختارها طراحی و بازتعریف نشده است، گفت: همین مشکلات باعث می شود که یک سرمایه گذار خارجی عملا از دریافت 10-15درصد سود سهامش به دلیل حضور نداشتن در ایران محروم بماند.
وی نکته اثرگذار دیگر را محدودیت در کاستودین (Custodian) خواند و گفت: یکی دیگر از موضوعات اثرگذار در جذب سرمایه گذار خارجی بحث متولی سهام یا همان امانت داری (کاستودین) است. سرمایه گذاران خارجی بین المللی عادت دارند بانک های بزرگ دنیا امانت دار سهام آنها باشند و عملاً همه کارها از خرید و فروش، تسویه، دریافت سود، افزایش سرمایه ها توسط این بانک ها انجام می پذیرد بنابراین شخص سرمایه گذار ریسکی را متحمل نمی شود چون بانک همه فرایند معامله را ضمانت کرده است.
ربیعی با بیان اینکه تا زمانی که این مشکل حل نشود پول های بزرگ وارد مملکت نمی شود چون یکی از پیش شرط های ورد پول های بزرگ به کشور همین موضوع است، توضیح داد: در دنیا اگر یک معامله ای شکست بخورد یا طرف معامله پول را پرداخت نکند مشکل بین بانکهای امین حل می شود یعنی خود بانکها نسبت به همدیگر ضمانت دارند تا این مشکلات را حل کنند که این ساختارها هنوز در کشور ما وجود ندارد و عملاً تمامی این اتفاقات در شرکت سپرده گذاری مرکزی رخ میدهد که این شرکت با هیچ بانکی در دنیا به عنوان متولی امانت رابطه ندارد.
وی تصریح کرد: نکته بسیار مهم دیگر این است که به دلیل اینکه بانکهای بزرگ فعلا رغبتی برای حضور در ایران ندارند این مشکل همچنان ادامه دارد چون زمانی میتوان به سمت رفع این مشکل گام برداشت که یک بانک بزرگ بینالمللی حاضر باشد با سپرده گذاری مرکزی و بانک های ایرانی قرارداد منعقد کند که هنوز چنین تمایلی دیده نمی شود.
مدیرعامل گروه مالی فیروزه خاطر نشان کرد: البته درصورت رفع همه این مشکلات این سوال همچنان مطرح است که آیا بانک های ما با سازوکارهایی این چنینی آشنا هستند یا خیر؟ که به نظر میرسد دانش فنی آن در کشور ما به صورت کامل وجود ندارد.
ربیعی در خاتمه گفت: با تمامی این تفاصیل معتقدم، روند سرمایه گذاری خارجی مثبت است چون همین امروز با وجود همه مشکلات میزان پولی که در شش ماه گذشته، گروه مالی فیروزه جذب کرده بیشتر از مجموع 5 سال گذشته بوده یعنی تغییر واقعا آشکار، محسوس و واقعا زیاد است اما چون صحبت از ورود صدها میلیون دلار و حتی میلیاردها دلار سرمایه خارجی به بورس میشد باید گفت از آن اعداد رویایی خیلی فاصله داریم ولی بدون شک بسیار بیشتر از سال های تحریم در این شش ماه پساتحریم پول خارجی وارد بورس کشور شده است.