بیماری‌های خطرناکی که از حیوانات خانگی به انسان منتقل می‌شود

آیا حیوان خانگی شما می تواند شما را بیمار کند؟

بیماری های عفونی حیوانات بیماری‌هایی هستند که از حیوانات به انسان منتقل می‌شوند. بسیاری بیماریهای عفونی می‌توانند از حیوانات به افراد دیگر سرایت کنند. اما قبل از اینکه بیش از حد دچار اضطراب شوید ، بدانید که می‌توانید با چند مرحله بسیار ساده از ابتلا به بسیاری از آنها جلوگیری کنید. به عنوان مثال، به کودکان بیاموزید که بعد از لمس کردن حیوانات خانگی آنها را نبوسند یا بعد از لمس آنها، دست خود را در دهان نگذارند.

شستشوی مکرر دست و بردن منظم حیوان خانگی پیش دامپزشک دو روش عالی دیگر برای کمک به جلوگیری از طیف گسترده‌ای از این گونه بیماری هاست.

در زیر برخی از انواع بیماری‌ها را بررسی می‌کنیم.

هاری

هاری نوعی ویروس است که بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و به طور کلی کشنده است. علائم اولیه هاری ممکن است تب یا سردرد باشد. این  نشانه می‌تواند به سرعت به علائمی از جمله بیقراری ، خواب‌آلودگی یا سرگیجه تبدیل شود. اگرچه هاری می تواند از حیوانات خانگی مانند سگ یا گربه انتقال پیدا کند، اما احتمالا منتقل شدن آن از حیوانات وحشی و یا ولگرد بیشتر است.

توکسوپلاسموز

توکسوپلاسموز(Toxoplasmosis) عبارت است از یک بیماری انگلی که در انسان ها و بسیاری از گونه‌های پستانداران و پرندگان ایجاد می شود.

در افراد با دستگاه ایمنی ضعیف، بیماری خطرناک‌تر است. در طول چند هفته اول پس از قرار گرفتن در معرض بیماری، عفونت به طور معمول باعث ایجاد یک بیماری خفیف مانند آنفلوآنزا می‌شود.

انگل به ندرت باعث هر گونه نشانه در افراد بزرگسال و سالم می‌شود. با این حال افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی بدن، مانند بیماران مبتلا به ایدز یا زنان باردار، ممکن است به طور جدی بیمار شوند و گاهی اوقات می تواند کشنده باشد  که با مدیریت صحیح درمان باید کنترل شود.

این انگل ممکن است سبب آنسفالیت (التهاب مغز) و بیماری‌های عصبی شود. همچنین این انگل ممکن است قلب، کبد، گوش درونی و چشم را تحت تأثیر قرار دهد.

 اگر باردار هستید یا آماده باردار شدن هستید، به ویژه آگاهی از این بیماری بسیار مهم است، زیرا می‌تواند جنین را آلوده کرده و باعث سقط جنین یا نقص جدی فرزند هنگام تولد شود. شما از طریق خوردن گوشتی که کم پخته شده یا از تماس با مدفوع حیوانات هنگام باغبانی، امکان دارد به توکسوپلاسموز مبتلا شوید.

بیماری خراش گربه یا چنگ گربه (بارتونلوز)

بیماری خراش گربه یا چنگ گربه (Cat-scratch disease) از بیماری های منتقله از حیوانات به انسان است. انتقال بیماری در بیش از ۹۰ درصد موارد در اثر پنجه زدن و گاهی لیس زدن بچه گربه به بدن کودک است و گهگاه نیز توسط سگ‌ها یا خار و تراشه‌های چوب که با سگ و گربه در ارتباط بوده منتقل می‌شود.

این باکتری گربه را دچار بیماری نمی‌کند و در بزاق گربه زندگی می‌کند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه -به خصوص بچه گربه- به انسان منتقل شود. عامل این بیماریِ معمولاً خوش خیم، باکتری داخل سلولی بارتونلا (Bartonella henselae) است. نزدیک به نیمی از گربه‌ها در طول زندگی خود مدتی ناقل این باکتری بوده‌اند.

اگر به بیماری خراش گربه مبتلا هستید، ممکن است دچار عفونت خفیف و علائم شبه آنفولانزا یا مشکلات جدی‌تر مانند آسیب رسیدن به دریچه‌های قلب شوید .

کرم قلابدار

کرم قلابدار (Hookworm) نوعی از کرم‌های لوله‌ای است. آلودگی با کرم‌های قلابدار از شایع‌ترین آلودگی‌های کرمی انسان است. این کرم‌ها به خونخواری شهرت دارند و جزو انگل‌های روده باریک طبقه‌بندی می شوند

این کرم‌ها حدود یک میلیارد نفر از مردم جهان را آلوده کرده و روزانه ۹ میلیون لیتر خون انسان را هدر می‌دهند.

این انگل اقدام به خونخواری می‌کند و مبتلایان به آن دچار کم‌خونی می‌شوند که بدنبال وارد شدن به مرحله کم‌خونی، بیمار دچار افزایش تپش قلب یا تاکیکاردی میگردد که باعث بزرگی قلب می‌شود و بیمار از دسته بیماران انگلی، وارد دسته بیماران قلبی می‌شوند. در ایران به ویژه در مناطق چای کاری و برنج کاری شمال، آلودگی به کرم قلابدار شیوع دارد.

اینها انگل‌های روده‌ای هستند که بطور معمول در سگ‌ها و گربه‌ها، به ویژه بچه گربه‌ها و توله سگ‌ها یافت می‌شوند. تخم‌ها یا لاروهای کرم‌ها از حیوانات خانگی از طریق مدفوع آن‍ها منتقل می‌شوند.

کرم زنگ

در واقع کرم نیست و ناشی از عفونت قارچی در لایه بالای پوست است. این بیماری بسیار مسری است و سگ‌ها، گربه‌ها، اسب‌ها، حیوانات دیگر و انسان‌ها می‌توانند کرم زنگ را به انسان منتقل کنند. همچنین این امکان وجود دارد که این بیماری را از لمس کردن سطحی یک حیوان خانگی یا شخص آلوده دریافت کنید.

این کرم باعث تاسی سر و ضخیم شدن و تغییر رنگ ناخن می‌شود. همچنین می‌تواند باعث پوسته پوسته شدن و ترک خوردگی پا شود، خصوصاً بین انگشتان پا.

سالمونلا

سالمونلا باکتری است که در جوجه‌ها و تخم‌مرغ‌ها معمولاً وجود دارد. سالمونلا عامل یکی از شایع ترین مسمومیت‌های غذایی می‌باشد. سالمونلا می‌تواند تخمدان‌های پرنده را آلوده کند و قبل از تخم گذاردن پرنده، وارد تخم‌مرغ شود یا اینکه به هنگام تخم گذاردن پرنده، به پوسته تخم مرغ نفوذ کند. سالمونلا با پختن غذا از بین می‌رود ولی غذاهایی که حاوی تخم مرغ خام هستند (مانند سس مایونز) مشکل ساز خواهند بود.

این بیماری از طریق تماس با پوست برخی از خزندگان مثل لاک پشت نیز قابل انتقال است.

سالمونلاها از طریق آب و غذای آلوده وارد دستگاه گوارش می‌شوند و به سطح سلول‌های اپیتلیوم مخاط روده متصل می‌گردند.

عفونت سالمونلا که ناشی از باکتری‌ها است، بیشتر ناشی از خوردن غذای آلوده است. اما حیوانات خانگی می‌توانند آن را از طریق مدفوع خود نیز گسترش دهند.

خزندگان مانند مارمولک‌ها، مارها و لاک پشت‌ها و همچنین جوجه‌ها و جوجه اردک‌ احتمالاً منبع این عفونت هستند. سگ، گربه، پرنده و اسب نیز ممکن است آن را حمل کنند. اگر آلوده شوید، علائم و نشانه ها ممکن است شامل درد معده، اسهال و تب باشد که باید  با مصرف صحیح دارو کنترل شود.

Psittacosis (تب طوطی)

نوعی بیماری عفونی حاد یا مزمن است که از پرندگان، مخصوصاً طوطی، به انسان منتقل می‌شود و علایمی شبیه ذات‌الریه ایجاد می‌کند. عامل بیماری باکتری کلامیدیا پسیتاسی است. درمان آن با تتراسیکلین صورت می‌گیرد.

این یک عفونت باکتریایی است که که طوطی‌ها، ماکائوها و کاکاتیل‌ها ناقل آن می‌باشند. ممکن است تشخیص این عفونت در پرندگان دشوار باشد زیرا آنها اغلب علائمی ندارند. این امر پیشگیری را دشوارتر می‌کند.

بیماری لایم

این بیماری ناشی از اثر نیش کنه می‌باشد که همۀ دستگاه‌های بدن را درگیر می‌کند. نخستین بار در ۱۹۷۵ و با بروز بیماری در کودکان ساکن اطراف لایم، واقع در ایالت کونتیکتِ ایالات متحدۀ امریکا مشاهده شد. بثورات جلدی قرمز رنگ به شکل چشم گاو در اطراف محل گزیدگی در دو سوم موارد بیماری دیده می‌شود. در صورتی که این علامت در مراحل اولیۀ بیماری وجود نداشته باشد، تشخیص آن از آنفلوآنزا مشکل است.

اگر بیماری درمان نشود، مفاصل، دستگاه عصبی، قلب، کبد، کلیه‌ها، و چشم‌ها هم درگیر می‌شوند. بیماری به درمان با پنی سیلین و تتراسیکلین پاسخ مثبت می‌دهد. کنۀ ناقل بیماری، ایکسوده دامینی است که روی بدن گوزن زندگی می‌کند. حیوانات خانگی شما نمی توانند بیماری لایم را مستقیماً به شما منتقل کنند، اما این امکان وجود دارد که این کنه، از کنه‌های سگ یا گربه در فضای باز به شما منتثل شود.

در انتها ذکر این نکته حیاتی استن که بیماری‌هایی که حیوانات ناقل آن‌ها هستند، می‌توانند بشدت برای سلامتی خطرناک باشند. لذا توجه داشته باشید که در صورت وجود هر یک از علائم بالا حتما باید به پزشک مراجعه کرده و دستورات دارویی را نیز طبق نسخه پزشک به دقت دنبال کنید.