ضرورت توسعه بسترهای آموزش مجازی و آنلاین در کشور

آموزش هم مانند سایر ابعاد زندگی،با پیشرفت تکنولوژی،شکل تازه ای به خود می گیرد.در سال های گذشته آموزش را فقط به صورت حضور در کلاس های درس می دانستیم.اما با پیشرفت تکنولوژی،فیلم های آموزشی (DVD,CD)،آموزش آنلاین و آموزش مجازی در ایران و جهان فراگیر شدند.

امروزه علاوه بر کلاس های درس،انواع مشاوره ها از قبیل مشاوره های کسب و کار،مشاوره تحصیلی و درسی،...  را نیز می توان به صورت آنلاین دریافت کرد. اغلب دولت ها هم برای فرهنگ سازی و آموزش مردم به بستر های آنلاین و مجازی رو آورده اند.کمپین های مختلف فرهنگ سازی در زمینه تفکیک زباله،کمپین های راهنمایی و رانندگی و... را می توان نوعی از آموزش مجازی و آنلاین به حساب آورد.در این میان آموزش های درسی و دانشگاهی به علت تعداد مخاطبان،جایگاه ویژه ای دارد.به همین منظور از مهندس امیر حسین افشار،ناشر،مدرس و استراتژیست آموزشی که سال ها در عرصه آموزش فعالیت داشته اند،خواسته ایم که به انتقال تجربیات خود بپردازند.

آموزش مجازی چیست؟

هر گونه آموزشی که به غیر از حضور در کلاس درس باشد،نوعی از آموزش مجازی به حساب می آید.به طور مثال آموزش و فرهنگ سازی بستن کمربند ایمنی که در صدا و سیما اجرا می شود.یا فیلم هایی که در شبکه های اجتماعی توسط افراد یا دولت ها به اشتراک گذاشته می شوند (مثبت یا منفی) به نوعی آموزش مجازی به حساب می آیند.

در کشور ما منظور از آموزش مجازی،یادگیری یک درس،یک نرم افزار،یک فن یا یک تخصص در غیر کلاس درس و دانشگاه را آموزش مجازی می گوییم.به طور مثال در سال های قبل که هنوز فیلم های آموزشی به صورت دی وی دی یا سی دی  یا دانلود از  اینترنت در دسترس همگان نبود، دانشگاه پیام نور  با سبک آموزش مکاتبه ای (ارسال کتاب ها و جزوات) اقدام به آموزش افرادی می کرد که وقت لازم برای حضور در کلاس درس را نداشتند.در سال های اخیر دانشگاه تهران و چند دانشگاه دیگر اقدام به پذیرش مجازی دانشجو در برخی رشته ها کرده اند.در این دانشگاه ها،بستری فراهم شده است که از برخی از اساتید که در دانشگاه های خارج از کشور تدریس می کنند به صورت مجازی استفاده شود.

آموزش آنلاین چیست؟

در ایران مفهوم آموزش آنلاین و مجازی گاها به جای هم استفاده می شود.در آموزش آنلاین،فیلم یا هر مطلب آموزشی به صورت غیر همزمان در اختیار دانشجو قرار می گیرد.دانشجو می تواند آن را در هر زمانی ببیند و سپس برای رفع اشکال یا پرسش به استاد یا T.A خود مراجعه نماید.البته پرسش هم ممکن است به صورت حضوری یا غیر حضوری (ایمیل یا هر پیام دیگری )به استاد ارسال گردد .اما در آموزش آنلاین،آموزش به صورت همزمان انجام می گیرد.به طور مثال استادی در دانشگاه هاروارد مشغول به تدریس است.دانشجویان دیگری می توانند با سیستم آنلاین به کلاس درس متصل شوند و همزمان از تدریس استاد مربوطه استفاده نمایند.

آیا امکان پرسش و پاسخ  همزمان با تدریس در آموزش آنلاین وجود دارد؟

جواب کلی به این سوال مثبت است.البته بستگی بر بستر نرم افزار ارائه دهنده سیستم آموزش آنلاین،تعداد دانشجویان حاضر در کلاس آنلاین و ... دارد.به طور مثال کلاس آنلاینی را تصور کنید که 3000 دانشجو از سرتاسر جهان در آن حضور دارند.آیا استاد می تواند به سوال 100 نفر از آن ها در کلاس 90 دقیقه ای جواب دهد.واضح است که کل زمان کلاس را باید صرف پاسخ گویی به سوالات دانشجویان نماید.

به نظر شما آموزش مجازی (غیر همزمان) بهتر است یا آموزش آنلاین (همزمان)؟

به موارد مختلفی بستگی دارد.اما با توجه به زیر ساخت های ایران،آموزش مجازی بهتر جواب می دهد.در آموزش آنلاین سرعت اینترنت،قطعی برق و موارد دیگری وجود دارد که باعث اختلال در آموزش می شود.همچنین اغلب آموزش های آنلاین بر بستر ادوبی کانکت ایجاد می شود که با تجربه اغتشاشات سال 98 و قطع شدن فراگیر اینترنت،دانش آموزان و دانشجویان که در این بستر آموزش می گرفتند به مشکلات بسیاری برخورد کردند؛ اما در آموزش مجازی،دانشجو یا دانش آموز در هر مکان و زمانی می تواند به دیدن فیلم،شنیدن صوت و ... بپردازد.همچنین سوالات خود را مطرح کند و به صورت کاملا شخصی جواب بگیرد.پاسخ گویی به این سوالات را می توان در پیام رسان های داخلی مدیریت کرد که در صورت به وجود آمدن مشکلات اینترنت جهانی،در فضای اینترنت ملی به رفع اشکالات و سوالات خود بپردازند.

آیا مدارک دانشگاه های مجازی در ایران اعتبار دارند؟

مدارک دانشگاه های مجازی به نسبت مدارک دانشگاه های روزانه،شبانه و پردیس در ایران از اعتبار کمتری برخوردارند.اما به طور مثال رشته MBA در دانشگاه تهران به صورت روزانه،شبانه،پردیس و مجازی ارائه می شود.واضح است که ترتیب اولویت مدارک،روزانه،شبانه،پردیس و مجازی می باشد.اما اگر بخواهیم مجازی دانشگاه تهران را با دانشگاه آزاد یا پیام نور یک شهرستان مقایسه کنیم،واضح است که مجازی دانشگاه تهران اعتبار بالاتری دارد.

امروزه در دنیا،آموزش های مجازی که در دانشگاه ها و مراکز علمی معتبر ارائه می شود،از درجه اعتبار خوبی برخوردارند.حتی دانشگاه پیام نور ایران که به نوعی آموزش مجازی یا همان از راه دور ارائه می کند،در اغلب کشور های دنیا معتبر می باشد.

استفاده از آموزش های مجازی را در چه زمینه هایی پیشنهاد می کنید؟

یکی از تجربیات شخصی خودم،استفاده از آموزش های مجازی در یادگیری زبان های برنامه نویسی،وب،طراحی و ... است.من هیچگونه تحصیلات دانشگاهی مرتبط با کامپیوتر ندارم.اما به وسیله آموزش های مجازی به صورت فیلم های دانلودی یا دی وی دی های آموزشی که تهیه کردم،در حد یک لیسانس کامپیوتر،در نرم افزار هایی که احتیاج دارم،دانش کاربردی آموختم.در ادامه به مواردی اشاره می کنم که به کمک آموزش و یادگیری مجازی برای خود کسب درآمد کنید و بدون داشتن مدرک دانشگاهی و فقط با تخصص خود ، درآمد کسب نمایید:

• آموزش آنلاین (مجازی)بورس

• آموزش مجازی فتوشاپ،کرل،ورد،اکسل،ایندیزاین

• طراحی وب

• سئو

• مارکتینگ

• آموزش آنلاین و مجازی زبان های خارجی

• آموزش حفظ و قرائت قرآن کریم

• آموزش مجازی و آنلاین تولید صنایع دستی

آیا مشاوره های مجازی یا آنلاین هم وجود دارد؟

بله.مشاوران مالیاتی،مشاوران حقوقی،مشاوران درسی و کنکور،مشاوران مهاجرت و ... به صورت آنلاین و مجازی به مخاطبان خود مشاوره می دهند.اما در این جا ذکر یک نکته واجب است.در مشاوره هایی که به صورت مجازی می گیرید،ابتدا نسبت به مشاور خود و اعتبار و رزومه او،اطلاعات کافی کسب نمایید.متاسفانه افراد سودجو در این زمینه هم کمر همت را بسته اند و اقدام به کلاهبرداری می کنند.به طور مثال در مشاوره مهاجرت با تبلیغات در شبکه های اجتماعی،اقدام به جذب افراد و سرکیسه کردن آن ها می کنند.یا در زمینه مشاوره انتخاب رشته یا مشاوره تحصیلی با ایجاد کانال های تلگرامی یا صفحات اینستاگرام،از دانش آموزان و خانواده های ایشان،مبالغ زیادی را دریافت و هیچ گونه خدماتی ارائه نمی دهند.

جمع بندی خود را از این بحث بیان کنید:

به طور کلی با پیشرفت تکنولوژی و بالا رفتن ضریب نفوذ اینترنت،روش های آموزش نیز تغییر می کند.اما در استفاده از این ابزار و انتخاب بهترین آن ها باید دقت کافی را داشت.با رشد آموزش مجازی و آنلاین می توان در مصرف بنزین،زمان و دیگر سرمایه های کشور صرفه جویی کرد.