شارژ ساختمان چطور محاسبه میشود؟
بررسی شاخص تراکم جمعیت در سرشماری سال ١٣٩٥ نشان میدهد تراکم جمعیت در کل کشور برابر ٤٩ نفر در هر کیلومتر مربع است که این عدد در سال ٩٠، برابر ٤٦ نفر در هر کیلومتر مربع بوده است.
با توجه به رشد این شاخص و افزایش جمعیت کشور، شاهد رشد پدیده آپارتمان نشینی خواهیم بود که علاوه بر مشاهده بیشتر آسمان خراشها در سطح کلان شهرها، شاهد مسائل جدیدی برای ساکنین این آپارتمانها هستیم.
یکی از این مسائل، حق شارژ ساختمان است که خیلی از ساختمانها و ساکنین آنها با چگونگی محاسبه و پرداخت آن مشکل دارند.
اما شارژ ساختمان چیست و چگونه شارژ ساختمان محاسبه میشود؟ شارژ ساختمان توسط مدیر ساختمان از ساکنین (یا مالکین ) جمع آوری و جهت حفظ و نگهداری بخشهای مشترک و مشاع آپارتمان هزینه میشود.
محاسبه و جمع آوری شارژ ساختمان از وظایف اصلی مدیر ساختمان در فرآیند مدیریت ساختمان است.
ممکن است بخشها و قسمتهایی از ساختمان اصلا مورد استفاده برخی از همسایگان قرار نگیرد، اما این دلیلی برای عدم پرداخت شارژ نیست و هم مالکان خانه و هم مستاجران لازم است مبلغ تعیین شده برای شارژ را به مدیر ساختمان پرداخت کنند.
انواع هزینههای ساختمان
در فرآیند مدیریت مجتمع و آپارتمانها دو نوع هزینه وجود دارد؛ هزینههای نسبی و هزینههای ثابت.
هزینههای نسبی به هزینههایی گفته میشود که برای تعمیر و نگهداری بخشهایی از ساختمان مصرف میشود، مانند هزینه آب، برق، گاز مشاع، ایزوگام، انواع بیمههای مربوط به ساختمان و ... جزو این هزینهها هستند که براساس متراژ، تعداد نفرات و حتی تعداد پارکینگ برای هر واحد محاسبه میشوند.
هزینههای ثابت اما ربطی به خود فیزیک ساختمان ندارند، این هزینهها مربوط به نگهبانی و سرایداری، باغبانی و هر نوع هزینهای که به یکباره به ساختمان تحمیل میشود، است. نحوه تقسیم این هزینهها ربطی به مساحت واحدها ندارد و معمولا به صورت یکسان بین همه واحدها تقسیم میشود.
روش محاسبه شارژ ساختمان
روش محاسبه شارژ ساختمان و تقسیم هزینهها بسته به تصمیم مالکین (مجمع عمومی مالکین) واحدهای ساختمان تعیین میشود و مدیر ساختمان مسئول محاسبه و دریافت آن از ساکنین است. برای محاسبه روشهای مختلفی وجود دارد که هر کدام از آنها نیز فرمولی متفاوت دارند. در ادامه معروفترین و مطرحترین روشهای محاسبه شارژ همراه با چگونگی محاسبه آنها بررسی شده است.
- شارژ ثابت
در این مدل شارژ برای تمامی واحدها و بصورت یکسان یک عدد ثابت برای شارژ هر واحد در نظر گرفته میشود و توسط مدیر ساختمان جمع آوری میشود. مثلا تمامی واحدها، هر واحد 50 هزار تومان شارژ پرداخت میکنند. این مدل شارژ دارای حداقل پیچیدگی محاسباتی برای مدیر ساختمان است و برای مجتمعهای مسکونی، تجاری و اداری که دارای واحدهایی با متراژ یکسان هستند، مناسب است.
- شارژ واحدی
این مدل شارژ براساس تعداد واحدهای ساختمان محاسبه میشود و برای مجتمعهای مسکونی، تجاری و اداری که دارای واحدهای متفاوت از هم هستند، مناسب است. همچنین تمامی ساختمان دارای سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی نیست و هر واحد کنتور آب و برق و گاز مستقل دارد. در این روش به عنوان مثال واحدهای دوخوابه 50 هزار تومان و واحدهای سه خوابه 70 هزار تومان پرداخت میکنند. اگر واحدی انباری و پارکینگ داشته باشد، این مبلغ اضافه خواهد شد.
- شارژ متراژی
این مدل محاسبه شارژ، مانند مدل قبل، برای مجتمعهای تجاری، اداری و مسکونی که واحدهایی با متراژهای متفاوت دارند، مناسب است. مبلغ و میزان شارژ هر متر در این نوع شارژ مشخص میشود و در نهایت مبلغی که هر واحد با هر متراژی باید پرداخت کند، معین میشود. این نوع مجتمعها بیشتر سیستم گرمایش و سرمایششان نیز مرکزی است.
- شارژ نفری
همانطور که از اسم این روش محاسبه شارژ پیداست، با توجه به تعداد ساکنین هر واحد مبلغ پرداختی نیز معین میشود. این مدل که برای مجتمعهای مسکونی با سیستم آب مشترک مناسب است، برای هر نفر مبلغی را در نظر میگیرند و در نهایت مبلغی که هر واحد باید بپردازد، مشخص میشود.
- شارژ نفر متراژی
این مدل، ترکیبی از دو حالت قبل است، یعنی هم متراژ و هم تعداد نفرات در تعیین میزان شارژ دخیل هستند.
به عنوان مثال به ازای هر نفر 15 هزار تومان و به ازای هر متر 1000 تومان شارژ از هر واحد دریافت میشود. یعنی برای یک واحد 70 متری با 2 نفر ساکن درآن مبلغ 100 هزار تومان شارژ محاسبه و دریافت میشود. این روش محاسبه مناسب مجتمعهای مسکونی با سیستم آب مشترک و واحدهای با متراژ متفاوت مناسب است که سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی نیز دارند.
- شارژ بر اساس تسهیم هزینههای مجتمع
در این روش هر یک از هزینههای ساختمان بر اساس یکی از روشهای پیشین اعلام شده محاسبه میشود و سپس مجموع سهم هر یک از واحدها به عنوان مبلغ شارژ به ساکنین اعلام میشود. به عوان مثال هزینههای آب مشاع به ازای هر نفر و هزینههای گاز مشاع به نسبت متراژ و همچنین هزینههای برق مشاع برای تمامی واحدها بصورت مساوی محاسبه میشود.
- روش ترکیبی
روش ترکیبی عادلانهترین روش محاسبه شارژ است. بدین صورت که معمولا هزینههای ثابت ( مانند هزینه سرایدار، نگهبان و ... ) که معمولا در طول سال ثابت است، بصورت ثابت و بطور مساوی از واحدها دریافت میشود. سپس هزینههای نسبی بصورت جداگانه و به روش تسهیم هزینه محاسبه شده و به واحدها اعلام میشود.
البته روش ترکیبی (اعلام یک شارژ ثابت + یک شارژ تسهیم هزینه) بدلیل پیچیده بودن محاسبات کمتر مورد استفاده میگیرد.
نرم افزار مدیریت ساختمان آپارتمانا
برای محاسبه راحتتر میزان حق شارژ هر واحد، نرمافزارهایی هم وجود دارند که به کمک اهالی ساختمان و مدیران آپارتمانها میآیند. یکی از این نرم افزارهای محاسبه شارژ ساختمان، نرم افزار مدیریت ساختمان آپارتمانا است که علاوه بر تسهیل فرآیند محاسبه شارژ به روشهای بالا، تمامی کارها و امور مدیریت ساختمان را انجام میدهد.
نرم افزار مدیریت ساختمان آپارتمانا
امکانات کلی نرم افزار مدیریت ساختمان آپارتمانا شامل موارد زیر است:
- ثبت هزینهها و درآمدهای ساختمان
- محاسبه سهم شارژ هر واحد
- اعلام صورتحساب شارژ به تمامی ساکنین
- گزارش صندوق ساختمان (مانده صندوق و گردش صندوق)
- پرداخت آنلاین شارژ توسط ساکنین و مالکین
- امکان تسویه دستی و یا کارت به کارت شارژ ساختمان
- تابلو اعلانات
- چاپ صورتحساب کاغذی و ارائه به واحدها
- پرداخت قبوض
در مدیریت ساختمان آپارتمانا مدیر ساختمان میتواند با هر کدام از مدلهای محاسبه شارژ ساختمان که گفته شد، شارژ ساختمان را محاسبه و اعلام کند. حتی اگر تسهیم هزینهها براساس فرمولهایی اختصاصی باشد و این فرمول در نرم افزار وجود نداشته باشد، مدیر میتواند با انتخاب گزینه مبالغ دلخواه، برای هر واحد مبلغ موردنظر را وارد کند.
به عنوان مثال هزینههای تعمیرات آسانسور قرار است بصورت درصدی – طبقاتی دریافت شود. یعنی واحدهای طبقهی همکف 25 درصد، واحدهای طبقهی دوم 30 درصد و واحدهای طبقهی سوم 45 درصد از کل هزینهی آسانسور را پرداخت میکنند.
همچنین مدیر در نرم افزار مدیریت ساختمان آپارتمانا میتواند معین کند هزینه های ساختمان مالک و مستاجر چطور محاسبه میشود (کدامیک از هزینههای ساختمان را مالک و کدام هزینهها را باید مستاجر بپردازد) یا مدیر تعیین میکند این هزینه مشمول چه واحدهایی است (تمامی واحدها، واحدهای پر، واحدهای خالی و یا یکسری واحد خاص)
شفاف سازی اولین اصل برای مدیریت موفق ساختمان
یکی از دلایل اصلی در تاخیر پرداختهای شارژ ساکنین و مالکین، عدم شفافیت در فرآیند مدیریت ساختمان است. بسیاری از ساکنین از هزینههای ساختمان اطلاعی ندارند و چون در جریان خرجکرد هزینههای ساختمان نیستند، پرداخت بموقع شارژ ساختمان به مدیر مجتمع را ضروری نمیبینند.
اولین رسالت نرم افزار شارژ ساختمان آپارتمانا اطلاع رسانی و ایجاد شفافیت است. مدیر ساختمان میتواند در نرم افزار شارژ ساختمان آپارتمانا تمامی اطلاعات مالی را بصورت آنلاین در اختیار ساکنین قرار دهد. اطلاعاتی همچون میزان موجودی صندوق ساختمان، مبلغ هزینههای انجام شده برای ساختمان، مبالغ شارژ دریافتی، لیست واحدهای بدهکار و میزان بدهکاری هر کدام و اطلاعات دیگر.
مطمئنا با در اختیار قراردادن این اطلاعات برای ساکنین و مالکین و ایجاد شفافیت دیگر شاهد بدحسابی نخواهیم بود.
علاقه مندان به کسب اطلاعات بیشتر میتوانند به سایت آپارتمانا به آدرس apartemana.com مراجعه کنند.