وابستگی به امکانات تازه؛ آری یا نه!

ایلنا؛ بعضی‌ها اسمش را عادت می‌گذارند و بعضی دیگر آن را نشانه‌های قدرت می‌دانند. معتقدند اگر مردم بدون یک امکان تازه نمی‌توانند زندگی کنند، دلیلش توانایی بسیار بالای آن امکان در جذب مخاطب است؛ این‌که با قدرتی که داشته وصله‌ای به زندگی مردم گره زده که با گذشت زمان گره‌کوره شده و باز کردن آن کار بسیار سختی است. نمونه‌اش شبکه‌های اجتماعی! سال‌ها پیش هیچ‌کسی فکرش را نمی‌کرد که امکانی در گوشی‌های همراه جان بگیرد که تصور زندگی بدون آن‌ برای مردم محال باشد. فضای مجازی، حقیقی‌ترین فضای زندگی آدم‌ها شود و مردم تلخی‌ها و شیرینی‌های روزمره‌شان را از این فضا وام بگیرند. اما این اتفاق افتاد و حالا اگر از کسی بخواهیم یک روز یا حتی چند ساعت گوشی همراهش را کنار بگذارد و بیخیال شبکه‌های اجتماعی شود، طوری با چشمان گرد نگاه می‌کند که انگار از اون خواسته‌ایم مُرده‌ای را زنده کند. روزنامه گاردین شبکه‌های اجتماعی را به عصایی تشبیه می‌کند که آدم‌ها بدون آن‌ها دیگر پای رفتن ندارند. حالا خیلی چیزها این خاصیت مانا را در زندگی ما آدم‌ها پیدا کرده‌اند و عصا شده‌اند؛ از ماشین لباس‌شویی گرفته تا پرداخت اینترنتی قبض موبایل. به جز نسل‌های قدیمی‌تر، میان جدیدترها کمتر کسی را پیدا می‌کنید که برای پرداخت یک قبض ساده ساعت‌ها در صف‌های طولانی بانک بماند. امروز دیگر تنها چند کلیک با همه‌چیز فاصله است و نسل جدید جدایی از این کلیک‌های ساده را برنمی‌تابد. نه حاضر است برای چند ساعت هم که شده از شبکه‌های اجتماعی دور بماند، نه می‌خواهد لباس‌هایش را با لگن در حمام بشوید و نه حتی می‌تواند بدون اسنپ تردد کند. به قول یکی از کاربران توییتر اوضاع طوری شده که وقتی اپلیکیشن اسنپ دچار اختلال می‌شود، آدم از همه‌چیز می‌ماند. پاهایش قفل می‌شود و انگار از ابتدا راه تردد با وسایل نقلیه عمومی را یاد نگرفته است. واقعیت اما این است که با وجود تاکید روان‌شناسان به عدم وابستگی، وقتی پای امکانات در میان باشد، وابستگی خیلی هم مضر به نظر نمی‌رسد. آنطور که روزنامه «ایندیپندنت» می‌نویسد، این خود آدم‌ها هستند که با تقاضای بیشتر دنیا را رو به جلو هُل می‌دهند. هر چقدر مردم نسبت به امکانات جدید رغبت بیشتری نشان دهند، عرضه تازه‌ترها بیشتر می‌شود و درست در نقطه مقابل هر چقدر بیشتر گارد بگیرند، عمرشان در دنیای قدیمی‌ها بیشتر می‌گذرد.