افتتاح فاز اول «رود دره فرحزاد»؛ پایان دوران سیاهی برای این منطقه

فاز اول پروژه روددره فرحزاد در 19 آبان 1403 به بهره‌برداری رسید. این پروژه شامل بخش‌هایی از محدوده شمالی پل خوشمرام تا جنوبی‌ترین نقطه پل آبشار، به مساحت ۵۴ هکتار می‌شود. پروژه روددره فرحزاد پس از ایجاد مسیرهای موقت تردد خودروهای پلیس و انجام مراحل پاکسازی و جمع‌آوری بیش از ۳۵۰۰ نفر معتاد متجاهر به مرحله اجرایی رسید.

این طرح با حضور علیرضا زاکانی، شهردار تهران و سایر مسئولان شهری، با استقرار یگان پلیس مبارزه با مواد مخدر در حاشیه رودخانه فرحزاد تکمیل شد.

در مراسم افتتاح این پروژه، داوود گودرزی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران بیان کرد: «پس از دو سال تلاش شبانه‌روزی، امروز شاهد به ثمر نشستن این طرح هستیم. این پروژه که بیش از ۱۰ سال پیش طراحی شده بود، به دلیل مشکلات مختلف، مدت‌ها نیمه‌تمام باقی مانده بود.

تعداد بسیار بالای معتادان و حجم زیاد پسماندهای انباشته‌شده در این منطقه، کار را بسیار دشوار کرده بود. با همکاری محیط‌زیست، فراجا و استانداری، درنهایت موفق شدیم این پروژه را به پایان برسانیم و خوشبختانه اکنون شاهد برچیده شدن کامل کلنی‌های معتادان در این محدوده هستیم.»

داوود گودرزی در ادامه صحبت‌های خود افزود: «در این طرح بیش از ۸۰۰۰ تُن پسماند از منطقه جمع‌آوری و خارج شد. این کار، نتیجه یک همکاری جمعی بود و مردم عزیز نیز نقشی مهم در این امر داشتند. طول مسیر این فاز دو کیلومتر است و مساحت آن به ۵۴ هکتار می‌رسد.

این طرح به‌زودی به یک مجموعه گردشگری برای استفاده عمومی تبدیل خواهد شد. علاوه بر این، فازهای دوم و سوم این طرح در آینده ادامه خواهد یافت و امیدواریم با همراهی و همکاری مردم و مسئولان شهری به نتایج مطلوبی برسیم.»

وی افزود: «تمام تلاش‌ها برای بازسازی این منطقه در راستای حفظ ویژگی‌های طبیعی آن انجام گرفته است. بیش از ۱۰ هکتار گل و گیاه و درختچه در این محل کاشته شده و همچنین، هتلی تحت عنوان «هتل مورچه» برای پذیرایی از گردشگران احداث شده است.

چهار تصفیه‌خانه هم در این منطقه ساخته شده تا شرایط بهینه‌ای برای استفاده عمومی فراهم شود. تمامی مسئولان در این پروژه همکاری کرده‌اند تا بهترین شرایط ممکن را ایجاد کنند. امیدواریم این طرح به پروژه‌ای خوشایند و مبارک برای مردم عزیز تبدیل شود.»

حجت‌الاسلام سید محمدحسن ابوترابی، امام‌جمعه تهران، در مراسم افتتاح پروژه روددره فرحزاد گفت: «مردم این منطقه به دلیل شرایط اجتماعی و اقتصادی دشوار، تا مدت‌ها مشکلات بسیاری داشتند. امروز شاهد اقدام بزرگی از سوی مسئولان شهری در این منطقه هستیم.

ان‌شاءالله فازهای بعدی این طرح نیز با موفقیت به نتیجه خواهد رسید. قرآن کریم به‌طور ویژه به محیط‌زیست و مسئله خانه‌سازی توجه دارد. باید زندگی شهری با فضای سبز ارتباط داشته باشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مساحت فضای سبز به بیش از ۶۴ هزار هکتار رسیده که دستاورد بزرگی است.

اگرچه در بسیاری از بخش‌ها با چالش‌هایی مواجه هستیم، اما کارهای بزرگ و مثبتی نیز در حال انجام است.»

وی افزود: «امروز در تهران بیش از ۶۰۰۰ پروژه به مرحله اجرا رسیده و ۵۰۰۰ پروژه آن، تمام شده است. شهرداری و شورای شهر با مطالعات دقیق، این طرح‌ها را همراه با مشارکت مردم پیگیری کرده‌اند.

این ارتباط و همکاری بین شهرداری، دولت و مردم باعث اثرگذاری بیشتر اقدامات می‌شود. همان‌طور که محور مقاومت هم در منطقه به علت باور ملت‌های مختلف، از لبنان و یمن تا غزه و عراق، رشد و پیشرفت کرده است. این کار بزرگ در منطقه فرحزاد هم قطعاً به افزایش رضایت مردم تهران خواهد انجامید.

من در جریان مشکلات این منطقه بودم و بر خود واجب دانستم در این مراسم حضور پیدا کنم. امیدوارم شاهد پیوند بیشتر میان ملت و دولت باشیم.»

پرویز سروری، نایب‌رئیس شورای شهر تهران، در مراسم افتتاح فاز اول پروژه روددره فرحزاد گفت: «شهرداری تهران با همکاری شورای شهر موفق به احداث بیش از ۱۰۰ بوستان در سطح شهر شده است، اما متأسفانه مردم از ظرفیت‌های این فضاها بهره‌مند نبودند.

باید تلاش کنیم تا ظرفیت‌های گردشگری تهران را دوباره فعال و احیا کنیم. این منطقه، پیش‌ازاین به تهدیدی بزرگ برای مردم تبدیل شده بود و با مشکلات زیادی مواجه بود که من به تمام آن‌ها آگاه بودم.

مردم مجبور بودند برای رسیدن به مناطق شمالی تهران، ۱۰ ساعت مسیر را طی کنند، درحالی‌که یک شمال کوچک در همین منطقه وجود دارد. متأسفانه، به دلیل شرایط نامساعد، این منطقه تبدیل به غده‌ای سرطانی شده بود که امروز با این پروژه شاهد تغییرات مثبت در آن هستیم.»

پرویز سروری در ادامه سخنان خود افزود: «این پروژه بزرگ و ارزشمند، تفرجگاهی زیبا و مفید را در اختیار شهروندان قرار داده است. این اقدام می‌تواند آثار چندجانبه و مثبتی بر منطقه داشته باشد. به یاد دارم در یکی از بازدیدهایم، یک کلنی ۲۰۰ نفره را مشاهده کردم که در حال مصرف مواد مخدر بودند.

خوشبختانه، امروز به نقطه‌ای رسیده‌ایم که این وضعیت تغییر کرده و امیدواریم فازهای بعدی این پروژه نیز به سرانجام برسد.

از همه کسانی که با همدلی و تلاش مضاعف در این پروژه مشارکت داشتند و نظارت کردند تا هیچ‌گونه وقفه‌ای در روند کار ایجاد نشود، تشکر می‌کنم. امیدوارم بتوانیم سایر ظرفیت‌های تهران را نیز احیا کنیم.»

این پروژه که از ابتدای سال ۱۴۰۲ آغاز شده بود، با هدف بهبود وضعیت اکوسیستم روددره‌ها، ازجمله حذف معتادان متجاهر، جمع‌آوری پسماندهای موجود در دره‌ها، مدیریت پسماند، تصفیه فاضلاب ورودی به رودخانه و بازچرخانی آن در محل و همچنین، حذف سکونتگاه‌های غیرقانونی و جمع‌آوری آوارهای باقی‌مانده از این سکونتگاه‌ها، اجرا شد و به بهره‌برداری رسید.

شهردار تهران در ابتدای مراسم افتتاح فاز اول پروژه احیای منطقه گردشگری روددره فرحزاد اظهار داشت: «تهران با چهار بلایای طبیعی (سیل، زلزله، فرونشست و طوفان) روبه‌رو است. روز اول ورود به روددره فرحزاد، شرایط به حدی دشوار بود که کار به تیراندازی کشید.

اما در راستای مدیریت بحران‌های طبیعی، در دوران جدید مدیریت شهری، برنامه‌ریزی دقیقی انجام دادیم تا این بلایای طبیعی، آثار منفی کمتری بر پایتخت داشته باشند و آسیب‌ها به حداقل برسد.»

شهردار تهران در ادامه سخنان خود افزود: «علاوه بر بلایای طبیعی که تهران با آن‌ها مواجه است، برخی مسائل اجتماعی نیز وجود دارند که روح شهر را آزار می‌دهند، همچون کودکان کار، حضور معتادان متجاهر و سایر مشکلات اجتماعی.

روددره فرحزاد یکی از مناطقی است که هم از بلایای طبیعی آسیب می‌بیند و هم درگیر آسیب‌های اجتماعی بوده است، به‌ویژه وجود معتادان متجاهر که وضعیت این منطقه را پیچیده‌تر کرده بود.»

زاکانی با اشاره به شرایط دو سال پیش این منطقه، گفت: «حدود دو سال قبل، روددره فرحزاد محل زندگی صدها معتاد متجاهر بود. روزی که به همراه مسئولان دستگاه قضایی و نیروی انتظامی وارد این منطقه شدیم، شرایط به حدی بحرانی بود که حتی کار به تیراندازی کشید.

بسیاری از افراد گمان می‌کردند حل مشکل روددره فرحزاد امری دشوار و غیرممکن است، اما با همکاری و هم‌افزایی دستگاه‌های مختلف، این چالش بزرگ درنهایت به نتیجه رسید و امروز شاهد تغییرات مثبتی در این منطقه هستیم.»

شهردار تهران درباره پیشرفت پروژه احیای روددره فرحزاد اظهار کرد: «دو فاز دیگر این پروژه باقی مانده است. فاز اول شامل بخش پایین‌دست روددره تا بوستان نهج‌البلاغه به مساحت ۱۰۳ هکتار می‌شود و فاز دوم هم از قسمت بالادست روددره تا امامزاده داوود به طول هزار هکتار است.

امیدواریم با تلاش مستمر، این فازها هم به بهره‌برداری برسند.»

وی در ادامه افزود: «در فرایند آماده‌سازی روددره فرحزاد، هدف ما حفظ ماهیت طبیعی این منطقه بود. در این راستا چند اقدام مهم انجام گرفت: ابتدا، معتادان متجاهر که این منطقه را آلوده کرده بودند، به مراکز بازپروری منتقل شدند. سپس، با پاکسازی محیط از زباله‌ها، بیش از ۸۰۰۰ تن پسماند از این مکان جمع‌آوری شد.»

زاکانی همچنین به حل مشکلات تملیکی در روددره فرحزاد اشاره کرد و گفت: «در مرحله بعدی، مسائل تملیکی این منطقه را حل کردیم و در این زمینه لازم می‌دانم از شهرداران فعلی و پیشین مناطق ۲ و ۵ تهران و دستگاه‌های قضایی و انتظامی تشکر کنم.»

شهردار تهران تأکید کرد: «با همت و تلاش‌های سازمان بوستان‌ها و فضاهای سبز شهرداری تهران و معاونت خدمات شهری، روددره فرحزاد به شکوه و پیشینه طبیعی خود بازگشته است.»

وی در پایان در مورد وضعیت روددره‌ها در شمال تهران توضیح داد: «در شمال تهران و کوه‌های آن، ۷ روددره وجود دارد. این پدیده‌های طبیعی باعث می‌شوند این مناطق در معرض سیلاب قرار گیرند. برای حل این مشکلات، ما آمادگی کامل برای همکاری با وزارت جهاد کشاورزی را داریم.»

شهردار تهران در ادامه سخنان خود اظهار داشت: «شهرداری تهران آمادگی کامل دارد تا مدیریت حوزه آبخیزداری ۷ روددره شمالی پایتخت را بر عهده بگیرد و به بهترین شکل ممکن این مناطق را احیا کند. در این راستا، گیاهان مناسب و طبیعت‌پسند با نظارت وزارت جهاد کشاورزی در این مناطق کاشته می‌شوند.

پس از انجام این فرایندها، مسئولیت مدیریت این مناطق دوباره به وزارت جهاد کشاورزی سپرده می‌شود. هدف از این اقدامات، جذب سیلاب‌ها قبل از ورود به مناطق مسکونی و انتقال آن‌ها به سفره‌های آب زیرزمینی است که درنهایت به کاهش خطر ناشی از سیلاب‌ها کمک می‌کند.»

زاکانی در بخش پایانی سخنان خود به مسائل دیگر شهر تهران اشاره کرد و گفت: «بعضی از نقاط پایتخت، نظیر کن، نفرآباد، ده ونک و مناطق مشابه، بافتی سست دارند و در برابر بلایای طبیعی همچون زلزله آسیب‌پذیر هستند. با دریافت مجوزهای لازم و همکاری خود مردم، ساخت‌وساز در این مناطق آغاز شده است.

همچنین، بخشی از این مناطق مانند نواحی جنوبی دانشگاه امام صادق (ع) قرار است به تفرجگاه‌های عمومی تبدیل شوند.»

شهردار تهران همچنین به حضور خود در منطقه فرحزاد اشاره کرد و افزود: «در این منطقه با ساکنان صحبت کردم و مطالبات آن‌ها را شنیدم تا با همکاری یکدیگر به حل مشکلات این محدوده پرداخته شود.»

شایان ذکر است در این مراسم، از تعدادی از فعالان محیط‌زیست، قدردانی به عمل آمد.