چه کودکانی نیاز به کاردرمانی دارند؟

کاردرمانی برای کودکان چیست؟

به طور کلی، کاردرمانی ( (OT به کودکانی که با مشکلات پردازش حسی و تنظیم خود دست و پنجه نرم می کنند کمک می کند. همچنین این درمان برای بهبود مهارت های حرکتی و برنامه ریزی حرکتی هم به کار می رود. علاوه بر این، کاردرمانی با توجه به نیازهای خاص هر کودک به صورت منحصر به فرد برنامه ریزی می شود. یعنی ابتدا متخصص کاردرمانی کودکان نقاط قوت و چالش های کودک و البته وظایفی که با آن ها مشکل دارد را ارزیابی، بررسی و توصیف می کند. پس از آن OT برنامه فعالیت های کودک را طراحی و تدوین می کند تا کودک بتواند بر روی آن ها کار کند. در ادامه به نمونه هایی از مهارت و وظایف کاردرمان ها که بر روی آن متمرکز می شوند را آورده ایم:

1. تنظیم برنامه های خودمراقبتی (مهارت های حرکتی خوب و برنامه ریزی حرکتی) مانند لباس پوشیدن

2. پرتاب و گرفتن که مهارت هایی برای تعادل و هماهنگی

3. نگه داشتن و کنترل مداد یا استفاده از قیچی

4. نوشتن و کپی کردن یادداشت ها برای هماهنگی چشم و دست

5. سازماندهی و پک کردن کوله پشتی برای بهبود مهارت های سازماندهی و برنامه ریزی حرکتی

6. واکنش به محرک های حسی برای مهارت های خودتنظیمی

نکته مهم در کاردرمانی این است که برنامه های کاردرمانی هر کودک شامل تمرینات و فعالیت هایی می شود که می توانند مهارت های خاصی را که کودک در آن ها ضعیف بوده است را تقویت کند. مثلاً اگر کودکی دست خط نامرتبی داشته باشد، احتمالاً درمان شامل تکنیک های چند حسی برای کمک به بهبود دست خط او خواهد بود. یا اگر کودک با نقص تمرکز و توجه (ADHD) روبرو است با استفاده از کاردرمانی بیش فعالی، ممکن است درمانگر قبل از انجام تکالیف از تمرینات بدنی برای کودک استفاده کند.

نکته حائز اهمیت، نقظه شروع درمان است. یعنی هر چه کودک زودتر کاردرمانی را شروع کند می تواند با افزایش اعتماد به نفس و اعتماد بیشتر جلو برود. معمولاً کودکانی که با مهارت های حرکتی مشکل دارند، ناهماهنگ هستند و اغلب نمی توانند کارها را به درستی انجام دهند. این متفاوت بودن، آن ها را در معرض آزار و اذیت قرار می دهد و احساس قربانی بودن در آن ها را افزایش می دهد. پس والدین بهتر است با فرزند خود گفتگو کرده و همگام با کاردرمانی، او را برای تقویت مهارت های حرکتی کمک کنند.

چه کودکانی به کاردرمانی نیاز دارند؟

در این قسمت با چهار نشانه اصلی که نشانگر نیاز کودکتان به کاردرمانی است را ذکر کرده ایم. لطفاً نشانه ها را جدی بگیرید و در صورت مشاهده هر یک از آن ها با پزشک متخصص مشاوره کنید.

1.دشواری در دستیابی به نقاط عطف رشد متناسب با سن کودک

کودکانی که دارای علائم تاخیر در رشد هستند، نیاز به کاردرمانی دارند. به عنوان مثال، اگر کودک یک ساله شما هنوز چهار دست و پا نمی رود یا اگر کودکی 2 ساله هنوز نمی تواند پیوسته راه برود، بهتر است در مورد مسائل احتمالی رشد او با یک متخصص مشورت کنید.

2.مسائل مربوط به مهارت های حرکتی ظریف

کودکانی که در مهارت های حرکتی ظریف مشکل دارند، در کارهایی مانند استفاده از قیچی، مهره های رشته ای، طراحی و یا حتی استفاده از ظروف ضعیف هستند. درواقع، این کودکان با وظایفی که نیاز به قدرت، کنترل و مهارت عضلات کوچک دست دارند، مشکل داشته و آن ها را درست انجام نمی دهند. بهتر است توجه داشته باشید که اگر مشکلات مهارت های حرکتی جدی گرفته نشوند می توانند در آینده کودک را در کارهای اساسی مانند نوشتن و استفاده از کامپیوتر با مشکلاتی روبرو کنند.

3.مشکل در مهارت های حرکتی ناخالص

کاردرمانی به کودکانی که در مهارت های حرکتی ناخوشایند مشکل دارند، کمک می کند.gross motor skills گروه های اصلی عضلانی را شامل می شوند. این دسته از کودکان با مشکلات مربوط به قدرت، تعادل، هماهنگی و استقامت مواجه هستند. این عدم ناتوانی در بالا رفتن از پله ها، راه رفتن، پرتاب کردن و گرفتن وسایل بازی و سایر فعالیت ها نمود پیدا می کند.

4.مشکلات پردازش حسی در کودکان

کودکانی که دارای اختلال پردازش حسی هستند بیشترین طیفی هستند که می توانند از کاردرمانی بهره مند شوند. اگر این طور حس می کنید که کودک شما در برخورد با چشیدن، لمس، شنیدن یا بو بسیار حساس است و واکنش نشان می دهد یا برعکس هیچ واکنش خاصی ندارد، بایستی از نظر مشکلات پردازش حسی بررسی شود.

همان طور که می بینید در کاردرمانی به طیف وسیعی از کودکان مبتلا به اختلالات مختلف، کمک می شود. در مرکز کاردرمانی کلینیک تخصصی توانبخشی طراوت تهران، خدمات ما محدود به موارد بالا نبوده و شامل موارد دیگری هم می شود. ازجمله:

1. تاخیر در رشد

2. تروما

3. آسیب دیدگی یا نقص هنگام تولد

4. آسیب دیدگی دست

5. اختلال اوتیسم یا اختلالات رشد فراگیر

6. شرایط ناگوار پس از جراحی

7. بیماری های مزمن

انتخاب بهترین مرکز کاردرمانی

این جا می خواهیم توجه شما را به این نکته معطوف کنیم که بازی کردن، شغل بچه هاست و به آن ها کمک می کند که دنیای اطرافشان را کشف کنند. همچنین بازی کردن به کودکان، تعامل و آموزش مهارت های اساسی زندگی را یاد می دهد. به این ترتیب است که آن ها می توانند در آینده با دیگران ارتباط موثر برقرار کنند و کارها را هم به طور مستقل انجام دهند.

کودکانی که در تسلط بر مهارت ها و بررسی و پیمایش آن ها مشکل دارند از طریق کاردرمانی، گفتار درمانی، رفتار درمانی و بازی درمانی می توانند این مهارت ها را در خود تقویت و بهبود بخشند. انتخاب مرکز توانبخشی مطمئن با امکانات کافی مانند مرکز کاردرمانی غرب تهران و همراهی والدین و مراقبین می تواند مسیر پیشرفت این کودکان را هموارتر سازد.

نکته آخر

هدف از کاردرمانی برای کودکان، کمک به استقلال آن ها در همه زمینه های زندگی است. متخصص کاردرمانی در پرورش مهارت هایی که کودک روزانه با آن ها سر و کار دارد مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و باز و بسته کردن دکمه ها به آن ها کمک می کند. خوشبختانه، کودکانی که با تاخیر در رشد مواجه هستند از طریق روش های عاطفی، اجتماعی و البته با همکاری درمانگر و والدین، موفق به برداشتن گام های قابل توجهی در مسیر موفقیت می شوند.