برای گسترش فرهنگ بازیافت، باید از خانه هایمان شروع کنیم و آن را به مطالبه ملی تبدیل کنیم
بازیافت کاغذ فرآیندی است که طی آن, از کاغذ های مصرف شده برای تولید کاغذ های جدید استفاده می شود. در این فرآیند از مواد شیمیایی و تجهیزات صنعتی خاصی استفاده شده و در کشور های توسعه یافته یک صنعت پر سود به حساب می آید. ما برای گسترش فرهنگ بازیافت، باید از خانه هایمان شروع کنیم و آن را به مطالبه ملی تبدیل کنیم.
این موضوع که دولت به راحتی خوراک کارخانجات کاغذ سازی را با قطع درختان جنگلی فراهم می کند یک سمت ماجرا و در سمت دیگر، عدم توسعه یافتگی سیستم جمع آوری و تفکیک زباله ها و نیز نبودن سازوکار های قانونی برای حمایت از بازیافت، باعث شده تا کشور ما نتواند در این زمینه به خوبی رشد کند. البته وجود دلالان هم مزید بر علت شده و این ناتوانی را تشدید کرده است.
اما نقش خانواده ها در گسترش فرهنگ بازیافت، نقشی بی بدیل بوده و باید به آن توجه شود. ما باید جداسازی و تفکیک زباله ها را از خانه شروع کنیم. این آگاهی جمعی باید ایجاد شود.
یکی از پر مصرف ترین اقلام لوازم التحریر ، کاغذ است. کاغذ ها هر روز به میزان زیادی خرید و فروش شده و استفاده می شود. سرنوشت هر کاغذی که خریده می شود در نهایت سطل زباله است. سالانه هزینه های زیادی بابت تولید کاغذ از چوب درختان صرف شده و درخت های زیادی قطع می شود. ما می توانیم با بازیافت کاغذ هایی که یک بار مصرف شده اند، جلوی قطع درختان و جنگل زدایی ها را گرفته و همچنین از زباله هایمان پول استخراج کنیم.
قطعا هزینه های مربوط به بازیافت کاغذ مصرف شده، کمتر از تولید کاغذهای نو است. چرا که در این فرآیند فقط نیاز است تا ابتدا کاغذ های باطله را به خمیر تبدیل کرده و رنگ آن ها را بزداییم ( جوهر زدایی ) سپس مجددا آن ها را به کاغذ های جدید تبدیل کنیم. اما در تولید کاغذ های نو، نیاز است تا ابتدا درختان ، قطع شده و سپس چوب ها برش زده شده و به کارخانه ها منتقل شود؛ در آنجا با استفاده از فرآیند های شیمیایی متعدد، کاغذ های جدید تولید شده و بسته بندی شود.
در حقیقت، آنچه تفاوت اساسی بین بازیافت کاغذ و تولید کاغذ های نو است، داشتن خمیر اولیه در فرآیند بازیافت و نداشتن آن در تولید کاغذ های نو است. اگر هزینه های جمع آوری کاغذ باطله ها و انتقال آن ها به کارخانه بازیافت را معادل با هزینه قطع درختان و انتقال آن ها به کارخانه در نظر بگیریم، باز هم بازیافت کاغذ ارزان تر است. چرا که به لحاظ شیمیایی، فرآیند جوهرزدایی از کاغذ باطله ها خیلی ارزان تر از تولید کاغذ های نو از چوب درختان است.
از طرف دیگر، بازیافت کاغذ باطله ها دو فایده دیگر هم دارد؛ اول اینکه از تولید زباله های بیشتر جلوگیری می شود و دیگری اینکه از قطع درختان جلوگیری شده و این خودش به تنهایی یک مزیت بسیار بزرگ به حساب می آید. بازیافت این دور ریختنی ارزشمند، خود یک صنعت و تجارت پر سود است که در بسیاری از کشور های جهان رونق دارد
یکی از علت های مهمی که باعث شده تا میزان بازیافت کاغذ در کشور ما کم باشد، نبود فرهنگ عمومی برای توجه به بازیافت است. البته نمی توان از کم کاری دولت هم چشم پوشی کرد؛ به هر حال کشور ما در این حوزه به خوبی کار نکرده و کارخانه های توسعه یافته و سیستم بازیافت صحیحی وجود ندارد. اما نقش مردم هم نادیده گرفتنی نیست و ما باید به آن توجه کنیم. از طرفی، ارائه خدمات دولتی، معمولا بر اساس میزان تقاضای جامعه تعیین می شود.
اگر همه مردم ما تفکیک زباله ها را جدی بگیرند و مصّرانه به آن عمل کنند، قطعا شهرداری ها و سایر ارگان های دولتی هم به میدان آمده و عرصه برای کار جمعی فراهم می شود. ما باید ابتدا به فرهنگ سازی بپردازیم و توجه به بازیافت را در جامعه ایجاد کنیم تا بتوانیم در ادامه به توسعه آن و کسب ثروت از آن بپردازیم.
در این راستا باید برخی فعالیت ها توسط دولت و ارگان های دولتی و برخی فعالیت ها توسط بخش خصوصی انجام شود؛ اگر دولت به راحتی خوراک کارخانجات کاغذ سازی را از منبع درختان جنگلی تهیه و تقدیم آن ها نکند و در عوض، برای ایجاد مجموعه های بازیافتی از آن ها حمایت کند، ما می توانیم شاهد رشد تلاش برای بازیافت کاغذ باشیم.