سیستم هوشمند سازی ساختمان چیست و همه چیز در مورد آن
هوشمند سازی سیستمی است که به وسیله آن و از طریق حسگرهای مختلف بتوان بر تجهیزات الکتریکی ساختمان مانند سیستم تهویه، سرمایش و گرمایش، دزدگیر و... نظارت داشت و کنترل آن را حتی در مسافت‌های دور ممکن سازد.
هوشمند سازی اطلاعات وسیعی از میزان مصرف انرژی در ساختمان را به کاربر نشان داده تا امکان مدیریت هزینه و صرفه‌جویی در مصرف انرژی مهیا شود. امروزه در ساختمان‌های نوساز و حتی ساختمان‌های قدیمی، پروژه‌های هوشمند سازی به منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی انجام می‌شود.
مدیریت هوشمند ساختمان و یا هوشمند سازی ساختمان در اصطلاح BMS (Building Management System) نامیده می‌شود که به مجموعه‌ای از نرم‌افزارها و سخت‌افزارهایی گفته می‌شود که برای کنترل قسمت‌های مهم ساختمان به کار می‌رود. BMS دربرگیرنده تمام اجزای الکتریکی، مکانیکی و حفاظتی ساختمان است.
نحوه عملکرد سیستم‌های هوشمند سازی
سیستم‌های هوشمند سازی ساختمان دارای اتوماسیون هستند؛ به عنوان مثال دمای استاندارد محیط روی 25 درجه سانتی‌گراد تنظیم می‌شود. پس از یک بار تنظیم سیستم به صورت خودکار دما را روی 25 درجه نگه می‌دارد. از طرفی سیستم‌های هوشمند در صورت بروز مشکل به سرعت به کاربر اطلاع می‌دهند و در مواردی خود سیستم، مشکل را برطرف می‌کند.
در واقع سیستم‌های هوشمند سازی با جمع‌آوری اطلاعات و داده از داخل ساختمان نسبت به کنترل وضعیت ابزارهای هوشمند، اقدام می‌کنند. دما، رطوبت، میزان دی‌اکسید کربن، کیفیت هوا و... از فاکتورهای مهمی است که دائماً توسط حسگرها سنجیده می‌َشود. پس از سنجش این موارد، دستگاه مطابق با استاندارهای تعریف شده هوای محیط را مطبوع و دما را متناسب نگه می‌دارد.
اجزای مختلف سیستم BMS
سیستم هوشمند سازی شامل بخش‌های نرم‌افزاری و سیستم‌های ارتباطی می‌ّباشد که از طریق آن به کنترل شرایط موجود در ساختمان و مهیا کردن شرایط دسترسی کاربر برای پایش این سیستم‌ها می‌پردازد. بخش‌های مختلف سیستم BMS شامل موارد زیر می‌َشوند:
سیستم کنترل مرکزی
سیستم کنترل مرکزی، هسته مرکزی سیستم BMS محسوب می‌شود که مهم‌ترین بخش آن می‌باشد. تمام حسگرها، واحدهای پردازنده و تمام اجزای سیستم توسط یک کامپیوتر مرکزی کنترل می‌َشوند. برای کنترل دستی این اجزا، کلیدهایی در این بخش تعبیه شده است و روش ارتباطی این بخش با سایر اجزا از طریق خطوط تلفن، خطوط برق و سیستم‌های باس می‌باشد.
کنترل‌کننده‌ها و خطوط ارتباطی
اجزای مختلف سیستم توسط خطوط ارتباطی (BUS) به یکدیگر مرتبط می‌َشوند و امکان ارسال اطلاعات را با یکدیگر فراهم می‌کنند. این خطوط ارتباطی شامل سیم‌های برق، چند رشته سیم مشترک و حتی امواج بی‌سیم می‌باشند.
کنترل‌کننده‌ها نیز شامل چندین صفحه نمایش می‌شوند که به صورت لمسی و یا دارای صفحه کلید در چند نقطه از ساختمان نصب شده و امکان کنترل و نمایش اطلاعات را فراهم می‌کنند.
تایمرها و سنسورها
تایمرها به منظور انجام کارهایی استفاده می‌َشوند که به صورت تکراری و در زمان‌هایی خاص انجام می‌گیرد. البته کنترل مرکزی نیز قادر به انجام این کار می‌ّباشد، بنابراین حضور تایمرها در ساختمان ضروری نیست.
سنسورها یا همان حسگرها به تعداد مشخصی در مکان‌های مختلفی از ساختمان نصب می‌َشوند. هر حسگر با توجه به کاربرد خود (مانند حسگر دما، حسگر حضور، حسگر دود و...) اطلاعات دریافتی را توسط سیگنال و از طریق خطوط ارتباطی برای سیستم کنترل مرکزی ارسال می‌کند. پس از آن سیستم کنترل مرکزی فرمان‌های لازم را برای کلیدها، دیمرها و تایمرها ارسال می‌کند.
دیمرهای روشنایی و پریزها
دیمرها امکان تنظیم روشنایی ساختمان را برای کاربر فراهم می‌کنند. در واقع حسگرهای نور میزان نور ساختمان را بررسی کرده و به ما این امکان را می‌دهند که سطح روشنایی ساختمان را کم، زیاد و یا حتی خاموش کنیم. به این ترتیب در ساعات مختلف شبانه‌روز در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌َشود.
پریزها از طریق خطوط ارتباطی اطلاعات را دریافت و یا ارسال می‌کنند. بنابراین سیستم‌های مصرف‌کننده‌ای که به آنها متصل هستند را می‌توان خاموش و روشن کرد و یا از وضعیت آنها مطلع شد.
وب سرور
سیستم‌های هوشمند سازی ساختمان از طریق خطوط ارتباطی به سیستم کنترل مرکزی متصل می‌شوند و از آنجا به وسیله مودم به شبکه متصل می‌گردند. بنابراین کاربر در هر نقطه‌ای از دنیا می‌تواند از طریق اینترنت به سیستم BMS ساختمان دسترسی داشته و قابلیت کنترل آن را خواهد داشت.
مزایای هوشمند سازی ساختمان
- امکان طراحی و راه‌اندازی سیستم ایمنی ساختمان به صورت سفارشی و با توجه به نیازهای کاربران
- صرفه‌جویی در مصرف منابع انرژی مانند برق و گاز، بهینه‌سازی مصرف آنها و کاهش هزینه‌ها
- امکان پایش میزان مصرف انرژی در ساختمان و ارائه راهکارهایی برای صرفه‌جویی بیشتر
- امکان استفاده از تجهیزات به روز برای ساختمان‌های نوساز و ادغام تجهیزات قدیمی و جدید برای ساختمان‌های قدیمی
- افزایش ارزش ساختمان و رشد دارایی
- افزایش امنیت ساختمان با راه‌اندازی سیستم امنیت اموال، امنیت ساکنان، دارایی‌های تجاری و...
- امکان کنترل سیستم‌ها توسط پنل‌های لمسی و یا تلفن همراه
- امکان کنترل تجهیزات خارج از منزل حتی در دورترین نقاط
سخن پایانی
انجام پروژه‌های هوشمند سازی ساختمان شاید در نظر اول کاری پرهزینه به نظر برسد اما همان‌طور که در گذشته ذکر شد، هوشمند سازی ساختمان با بهینه‌سازی مصرف انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها سبب بازگشت سرمایه اولیه خواهد شد.
از طرفی شرکت اجراکننده پروژه‌های هوشمند سازی ساختمان تا حدود زیادی بر کیفیت اجرای کار و هزینه‌های اعمال شده، اثرگذار است. تا جایی که اگر کیفیت محصولات به کار رفته در این پروژه، کاهش پیدا کند، هزینه‌ای مازاد در جهت تعمیر و راه‌اندازی مجدد، به مالکان تحمیل خواهد کرد. پیشنهاد ما برای اجرای پروژه‌های هوشمند سازی ساختمان شرکت نیتا صنعت هوشمند می‌باشد که با یک تیم متخصص از طراحی تا اجرای کار را با جدیدترین و حرفه‌ای‌ترین تکنولوژی روز دنیا به انجام می‌رساند.
