انواع عفونت گوش (اوتیت)، علت، علائم و راهکارهای درمانی آن
گوش یکی از ارگان حیاتی بدن است که هرگونه اختلال در آن می‌تواند عملکرد سایر اعضای بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. یکی از مشکلات شایع این عضو، عفونت گوش یا اوتیت است که در هر سن می‌تواند ایجاد شود.
تشخیص درست و به موقع این عارضه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا عدم درمان سریع آن می‌تواند مشکلات جدی مانند پارگی پرده گوش یا حتی کم شنوایی را به همراه داشته باشد. در ادامه این مطلب قصد داریم به معرفی و بررسی انواع عفونت گوش (اوتیت)، علت، علائم و راهکارهای درمانی این بیماری بپردازیم. با ما همراه باشید.
عفونت گوش چیست؟
راه پیدا کردن قارچ، باکتری و آلودگی به گوش باعث بروز عفونت در این ناحیه می‌شود که اغلب با درد، التهاب، قرمزی گوش و کاهش عملکرد شنوایی همراه است. عفونت گوش که با نام اوتیت نیز شناخته می‌شود، در گوش میانی، گوش داخلی و خارجی ایجاد می‌شود. به طور معمول عفونت‌های گوش در کودکان بسیار شایع است، اما در سنین بالاتر نیز می‌تواند رخ دهد.
انواع عفونت گوش (اوتیت)
همانطور که اشاره کردیم عفونت گوش در سه قسمت گوش میانی، گوش داخلی و خارجی به وجود می‌آید؛ بنابراین نوع عفونت و نحوه درمان، بسته به محل ایجاد آن می‌تواند متفاوت باشد. انواع عفونت گوش به تفکیک نام شامل موارد زیر هستند:
اوتیت داخلی
عفونت داخلی گوش که در گوش داخلی به وجود می‌آید با درگیر کردن اعصاب شنوایی و سیستم تعادلی همراه است. در واقع این عفونت زمانی به وجود می‌آید که اجزای گوشی داخلی مانند حلزون گوش، مجرای نیم دایره یا شاخه‌های عصبی گوش بر اثر ویروس یا باکتری دچار آسیب‌دیدگی شده باشند. عفونت گوش داخلی خود به دو دسته لابیرنتیت و وستیبولیت تقسیم‌بندی می‌شوند:
لابیرنتیت
لابیرنتیت نوعی عفونت داخلی گوش است که در ناحیه لابیرنتیت یا مجرای نیم دایره‌ای به وجود می‌آید. در واقع زمانی که مایعات داخلی گوشی در ناحیه لابیرنتیت توسط ویروس و باکتری‌ها آلوده شود فرد به این نوع عفونت دچار می‌شود.
از مهم‌ترین نشانه‌های عفونت لابیرنتیت می‌توان به سردرد، سرگیجه، کم شنوایی و وزوز گوش اشاره کرد. افرادی که دارای اعتیاد به سیگار و الکل هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع عفونت قرار دارند.
وستیبولار
عفونت وستیبولار با تاثیر بر سیستم دهلیزی گوش، عملکرد تعادلی شخص را درگیر می‌کند. بروز این نوع عفونت می‌تواند عوارض دیگری مانند تهوع، سرگیجه و کاهش عملکرد دید بیمار را نیز به‌همراه داشته باشد.
عفونت گوشی میانی یا اوتیت مدیا
گاهی بیماری‌هایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی باعث بروز عفونت در ناحیه گوش میانی می‌شوند. در واقع لوله‌هایی به نام شیپور استاش از ناحیه گوش میانی تا مسیر تنفسی امتداد پیدا کرده‌اند و هنگامی که این لوله‌ها توسط باکتری‌ها مسدود شوند، باعث تجمع مایعات اضافی گوشی میانی می‌شود و این امر عفونت گوش میانی به‌دنبال خواهد شد.
عفونت گوش میانی در صورت حاد شدن می‌تواند علائمی مانند تب، کاهش شنوایی، قرمزی و تورم گوش را به‌همراه داشته باشد.
اوتیت خارجی (گوش شناگر)
اوتیت خارجی با آسیب نواحی خارجی گوش مانند لاله، مجرای خارجی یا پرده صماخ گوش همراه است. عفونت خارجی گوشی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. به‌طور مثال با وارد شدن آب به کانال خارجی گوش، باکتری‌های موجود در این ناحیه تکثیر پیدا می‌کنند و این امر موجب التهاب و عفونت گوش خارجی می‌شود.
از آنجایی که شناگران بیشتر از سایر افراد در معرض این نوع عفونت گوش قرار دارند، به همین دلیل به آن بیماری گوش شناگر نیز می‌گویند. عفونت گوش سوراخ شده در اثر پیرسینگ یا گوشواره نیز اغلب در گروه اوتیت خارجی قرار می‌گیرند.
علائم عفونت گوش
برخی از رایج‌ترین و مهم‌ترین نشانه‌های عفونت گوش به شرح زیر هستند:
-
سرگیجه
-
سردرد
-
استفراغ
-
از دست دادن تعادل
-
خروج ترشح از گوش
-
احساس پری در گوش
-
کاهش سطح شنوایی
-
ایجاد صدای زنگ یا وزوز در گوش
-
تورم پرده گوش
عفونت گوش معمولا در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است و با علائمی مانند خارش مداوم گوش، بی‌خوابی، بی‌قراری و ترشح مایع از گوش همراه است.
عدم درمان به‌موقع عفونت گوش چه در کودکان و چه در بزرگسالان می‌تواند منجر به بسته شدن مجرای گوش و کاهش شنوایی شود؛ به همین دلیل بهتر است در صورت مواجه شدن با هریک از علائم ذکر شده، در کوتاه‌ترین زمان ممکن به متخصص گوش حلق بینی مراجعه نمایید.
علت عفونت گوش چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، علت این مشکل بسته ناحیه‌ای که در آن عفونت رخ داده است می‌تواند متفاوت باشد. به‌طور مثال عفونت گوش داخلی ممکن است به دلایلی مانند تبخال، برونشیت یا عفونت‌های ویروسی ایجاد شود. عفونت در گوشی میان ممکن است ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا و اختلال در عملکرد ناحیه شیپور استاش باشد. عفونت گوش خارجی نیز معمولا به‌علت قرار گرفتن گوش در معرض آب و هوای آلوده رخ می‌دهد. همچنین عدم رعایت مراقبت‌های بهداشتی و مصرف بی‌رویه سیگار و الکل می‌تواند ریسک قرار گرفتن در معرض اوتیت را افزایش دهد.
روش‌های درمان عفونت گوش
روش‌های درمان عفونت گوش بسته به سن بیمار و شدت عفونت متفاوت است و معمولا دارو‌های مختلفی برای درمان آن استفاده می‌شود. در برخی موارد برای درمان عفونت داخلی و میانی آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود اما در صورتی که اوتیت میانی حاد و مزمن باشد، ممکن است بیمار نیاز به جراحی داشته باشد.
همچنین برای عفونت گوش خارجی نیز از آنتی‌بیوتیک‌ها به شکل خوراکی یا موضعی استفاده می‌شود. در صورتی که عفونت در نواحی مختلف مغز عوارض جدی ایجاد کرده باشد، ممکن است نیاز به معاینه فوق تخصص مغز و اعصاب نیز وجود داشته باشد.
روش تشخیص اوتیت
تشخیص دقیق اوتیت توسط پزشک متخصص بعد از معاینه با میکروسکوپ انجام می‌شود. در واقع پزشک با معاینه نفس کشیدن بیمار، حرکات پره‌های گوش بینی می‌تواند بهترین نسخه را برای درمان عفونت گوش تجویز نماید. بدون تشخیص پزشک از دادن دارو به کودکانی که مشکوک به عفونت گوش هستند اکیدا خودداری نمایید.
چگونه از عفونت گوش جلوگیری کنیم؟
-
به طور مرتب دست‌های خود را شستشو دهید و در صورت مبتلا شدن به ویروس آنفولانزا یا قرار گرفتن در محیط آلوده، از دست‌زدن به گوش‌های خود خودداری نمایید.
-
از مصرف سیگار و قرار گرفتن در معرض دود آن اجتناب کنید.
-
آنتی بادی‌های موجود در شیر مادر از کودک در برابر عفونت گوش محافظت می‌کند؛ بنابراین در صورت امکان تا 12 ماهگی اجازه دهید کودک از شیر مادر تغذیه کنید.
-
هنگام رفتن به استخر از گوش‌گیر استفاده کنید.
جمع‌بندی
آلوده شدن نواحی توسط باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌تواند منجر به ایجاد عفونت گوش یا اوتیت شود. عفونت گوش در نواحی داخلی، میانی و خارجی گوش رخ می‌دهد و عدم درمان به موقع آن ممکن است باعث آسیب به پرده گوش یا کاهش شنوایی شود.
شما می‌توانید با مراجعه به سایت درمانکده، به صورت آنلاین و درکوتاه‌ترین زمان ممکن از حاذق‌ترین پزشکان در تهران نوبت دریافت نمایید. همچنین افرادی که ساکن شهر تهران نیستند نیز می‌توانند از خدمات مشاوره پزشکی آنلاین این سامانه بهره‌مند شوند.
