مدیر محصول یا product manager کیست و چه وظایفی دارد؟

در حقیقت مدیر محصول کسی است که مسئول توسعه یک محصول در یک شرکت به شمار می­رود و در راستای این مسئولیت همه امور از فنی گرفته تا هنری و بازاریابی و.. را مدیریت می­کند تا در نهایت محصول به نتیجه مثبت برسد.

به این ترتیب شغل مدیر محصول نوعی شغل چالشی محسوب می­شود چرا که باید بر روی یک یا حتی چند محصول و همینطور بر روی گروه یا گروه­هایی از مشتریان تمرکز کند تا نیازهای مشتریان را دریابد و بر اساس فهم به دست آمده، ایده­هایی برای بهبود یا توسعه محصول ارائه کند.

استارت آپ­ها معمولا محلی مناسب برای این شغل چالشی به شمار می­روند که گاه ایده­های مدیر محصول باعث پیشرفت محصول در سطح جهانی می­شوند. گفتنی است که فقط مدیر محصول در فرایند توسعه یک محصول اثرگذار نیست چرا که باید ایده­های او توسط تیمی دیگر شامل کسانی که به نوعی در طراحی و تولید محصول در ارتباط هستند، مورد تایید قرار گیرند و ایده به تولید محصول جدید منجر شود.

پس به صورت خلاصه شاید بتوان گفت که وظیفه مدیر محصول کمک به آماده­سازی وضعیت سازمانی جهت بازاریابی و فروش و همینطور پشتیبانی از محصول است. در این مقاله قصد داریم تا در مورد product manager یا همان مدیر محصول برای شما بیشتر صحبت کنیم تا ذهنیتی شفاف در مورد این شغل داشته باشید.

ویژگی ­های مدیر محصول

با شرح گفته­شده می­توان دریافت که مدیر محصول کسی نیست که از همه چیز سر دربیاورد. اما دارای خصوصیاتی است که بواسطه آنها فرایند تولید و توسعه یک محصول را نظارت می­کند. کسی که عهده­دار این شغل است دارای ویژگی­های خاصی است که در ادامه به آنها اشاره شده است.

تخصص در حوزه ای خاص

آشنا بودن با بازار، خصوصیت اصلی به شمار می­رود که برای مدیر محصول در زمان استخدام باید آن را دارا باشد. منظور آن است که او باید با حوزه کسب و کار و مشتریان آن آشنایی لازم را داشته باشد.

آشنا بودن با کسب و کار

برخی بر این ادعا هستند که نقش مدیر محصول شباهت زیادی به نقش مدیر عامل دارد. این ادعا بی­راه نیست چرا که باید مدیر محصول به جنبه سودآوری محصول برای سازمان هم توجه زیادی داشته باشد و همه ابعاد را بتواند به خوبی بسنجد. این خصوصیت یعنی دارا بودن مهارت کسب و کار که هم در مدیر عامل وجود دارد و هم در مدیر محصول باید وجود داشته باشد.

دارا بودن مهارت کسب و کار

در زمان بهبود یک محصول یا توسعه آن، افراد مختلفی که به نوعی در این فرایند درگیر هستند به مدیر محصول مراجعه می­کنند تا از رفتن به مسیر اشتباه جلوگیری کنند. طبیعتا یک مدیر محصول باید مهارت رهبری قوی داشته باشد تا از عهده این راهنمایی­ها به خوبی برآید.

برای مطالعه بیشتر، اینجا کلیک کنید.

داشتن مهارت عملیاتی

نوشتن اسناد، حساب و کتاب کردن با اعداد، تدوین نقشه راه، ارائه استراتژی محصول، اولویت­بندی نیازهای مشتریان و بازار، داشتن نگاه نقدانه به محصول و... از جمله ویژگی­هایی هستند که با عنوان داشتن مهارت عملیاتی برای مدیر محصول در نظر گرفته می­شوند.

بهترین راه برای انتخاب مدیر محصول

قبل از رسیدن به پاسخ این سوال که چگونه می­توان مدیر محصول خوبی را انتخاب کرد؟ باید اشاره کنیم که چنانچه خصوصیت آشنایی با بازار کسب و کار را یک فاکتور کلیدی در نظر بگیریم، این مشکل مرتفع می-شود که: مدیر محصول بهتر است با مدیریت آشنایی داشته باشد یا بهتر است فنی باشد؟ چرا که در برخی از حیطه­ها مثل توسعه اپلیکیشن­ها این امکان وجود دارد که مدیر محصول اگر با برنامه­نویسی آشنایی داشته باشد کار او با نتایج بهتری همراه خواهد بود.

اما در توسعه و تولید محصولات دیجیتال هنری از جمله بازی­ها و یا انیمیشن­ها کسانی که با جنبه­های هنری بهبود محصول آشنایی دارند، مدیریت بهتری خواهند داشت. پس بهترین راه انتخاب یک فرد برای هدایت این نقش، این است که باید از بین افرادی انتخاب صورت گیرد که به نحو مناسب با بازار هدف یعنی با مشتریان محصول آشنایی داشته باشد.

مسیر کدام شغل ها به مدیر محصول می رسد؟

اگر فردی دارای پیش­زمینه­هایی در موارد زیر باشد، می­توان به عنوان یک مدیر محصول خوب انتخاب شود:

• مدیریت عملیاتی یا کیفی
• مهندسی تحقیق و توسعه
• ارتباطات بازاریابی
• پشتیبان مشتریان
• پشتیبان فنی
• پشتیبان فروش

گفتنی است که در برخی شرایط شرکت­ها، افرادی را به شکل مستقیم از سازمان­هایی انتخاب می­کنند که در بخش بازار هدف فعالیت داشته­اند و به این ترتیب از تجارب آنها استفاده می­کنند. اما باید بدانید که مسیرهای زیادی وجود دارد که می­توان از طریق آنها متصدی شغل مدیر محصول شد.

سخن آخر

یکی از شغل­های چالش­برانگیز، شغل مدیر محصول است. در این سمت شغلی می­توان توامان هم کارآفرینی را دید و هم مدیریت کل را. بنابراین کسانی که دارای حس مسئولیت­پذیری بوده و با استقلال در انجام کارها موفق هستند، گزینه مناسبی برای تصدی این شغل به شمار می­روند.

مهمترین کار مدیر محصول در نظر گرفتن شرایط بازار و نظر مشتریان برای بهبود یک محصول است. در این راستا ممکن است ایده­های خوبی از سوی مدیر محصول ارائه شود که با کار گروهی سازمان به نتیجه و سودآوری منتج ­شوند.

سوالات احتمالی

در ادامه بحث در مورد شغل مدیر محصول و این که چه وظایفی دارد، قصد داریم تا در مورد پاسخ سوالات احتمالی هم بحث کنیم.

آیا مدیر محصول همان مدیر پروژه است؟

در این که مشارکت متقابل گروهی یکی از ارکان وظایف مدیر محصول شکی نیست اما نباید این شغل را با شغل مدیر پروژه یکی دانست. چرا که به کسی مدیر پروژه گفته می­شود که به صورت موقت مسئول هدایت یک تیم برای انجام یک طرح است

این در حالی است که مدیر محصول با یک چشم­انداز مدیریتی و بر مبنای یک طرح کسب و کار محصول مد نظر را نظارت و هدایت می­کند. نکته دیگر این که مدیر پروژه تابع استانداردها و شیوه­نامه­ها است در صورتی که مدیر محصول کمتر درگیر فرایندهای رسمی است.

آینده شغلی مدیر محصول چگونه است؟

مدیران محصول این امکان را دارند تا در همان جایگاه شغلی خود بهترین باشند اما از مدیران محصول باتجربه در سمت­هایی مانند مدیر کل و یا مدیر بخش استفاده می­شود.

منبع استفاده شده :

ویکی پدیا