قدمت صنایع دستی در ایران

صنایع دستی نشان­‌دهنده اصالت هنر ماست و وظیفه هر ایرانی است که درباره این هنر اطلاعات خوبی داشته باشد. در این مقاله تاریخ هنر­های مختلفی مثل سفالگری­، فلزکاری، فیروزه‌کوب و هنر­های دیگری را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اگر به تاریخ ایران و صنایع دستی علاقه دارید تا انتها همراه ما بمانید.

کمی درباره صنایع دستی

صنایع دستی بخش از هنر انسان و ثمره تلاش او برای یافتن معنا در زندگی‌است. قدمت چنین آثاری به میلیون‌ها سال قبل بازمی‌گردد. دلیل این کار هم وجود علاقه ذاتی انسان به زیبایی و خلق آن بوده که صنعت دستی یکی از راه‌های بروز آن در طول تاریخ بوده است. از لحاظ تعریف جهانی هر محصولی که تماما با دست یا به کمک ابزار با دست ساخته شده باشد، صنایع دستی نام دارد. این صنایع حاوی اطلاعات مهمی برای زندگی امروز ما هستند. از چنین آثاری که ما با باور­ها، نوع زندگی، نوع نگاه به هستی، اعتقادات، آداب و رسوم و هنر مردم پیشین و نیاکانمان آشنا می‌­شویم.

توجه به بازار صنایع دستی در جهان

امروزه در ایران هر منطقه صنایع دستی مخصوص به خود را دارد از این هنر برای درآمدزایی همان منطقه استفاده خواهد کرد. در شهر­های کوچک ایران صنایع دستی گاهی تبدیل به جاذبه‌ای گردشگری شده و حکم نماد را پیدا کرده‌­اند. برای مثال در شمال کشور صنایع دستی دیگر تنها یک اثر هنری نیستند و به نماد همان منطقه تبدیل شده‌­اند. از همین رو در ایران و به شکل در جهان به بازار صنایع دستی توجه ویژه‌­ای می­‌شود چراکه ارزش این بازار و پتانسیل آن را به خوبی درک کرده‌اند.

انواع صنایع دستی

• فیروزه­‌کوبی: فیروزه‌کوبی با نشاندن سنگ‌های کوچک فیروزه بر روی ظرف­‌های برنزی و مسی ساخته می‌­شود.
• مس و خاتم: این هنر ترکیبی از مسگری و خاتم‌­کاری است. در این هنر بر روی ظرف مسگری شده قطعات خاتم‌کاری قرار خواهد گرفت.
• مسگری: مسگری در ایران قدمت بسیار دیرینه‌­ای دارد. در هنر به کمک زور بازو با ابزار مختلف از دل مس ظروف متنوعی پدید می‌آید.
• مس­‌پرداز: این هنر نسبت به دیگر صنایع دستی جدیدتر بوده و اولین­‌بار توسط شرکت صنایع دستی آقاجانی ابداع شد. این هنر تلفیق مینا­کاری و مسگری است.
• مینا­کاری: مینا­کاری معمولا بر روی طلا، نقره و سفال ایجاد می­شود. ظرف مینا­کاری شده دارای طرح‌ها و نقوش مختلفی است که معمولا سعی می‌کنند از طرح‌های ایرانی برای این هنر استفاده شود.

­صنایع دستی در عصر سنگی

در ایران پیش از حضور تمدن‌های بزرگ و افسانه‌­ای صنایع دستی وجود داشته است. در کوهستان بختیاری ایران محل زندگی انسان­‌های ماقبل تاریخ آثار متعددی یافت شده که نشان‌دهنده حضور پررنگ این هنر در آن دوره است. دوره‌ای که استفاده از ابزار سنگی به تازگی داشت زندگی را برای مردم راحت‌تر میکرد، انسان­‌های آن زمان از هنر هم قافل نماندند و آثار مختلفی را خلق کردند. ظروف سفالی با طرح و نقش‌های هنری که هم اکنون در موزه نگهداری می­شود از آثار به ­جامانده این دوره است. این ظروف گویا تنها کاربرد هنری نداشته و در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می­گرفته است.

صنایع دستی ایرانی-اسلامی

قبل از اسلام نیز ما با آثار هنری مختلفی روبرو بودیم اما پس از درگیری بین ایران و اعراب و هجوم اعراب به ایران فرهنگ جدیدی درحال معرفی و قبول شدن بین مردم بود. همین باعث شد که شاخه جدیدی به نام هنر ایرانی اسلامی آثار متعدد و فراوانی را از خود به جای بگذارند. بسیاری از صنایع دستی ما دارای عناصر اسلامی و ایرانی هستند که تلفیق آن فقط از عهده دست ایرانیان هنرمند برمی‌­آمد. صنایع دستی پارچه‌­ای، فلزی وسفالی همگی پس از اسلام دچار دگرگونی اساسی شدند و المان‌های اسلامی به آن وارد شد. برای مثال یکی از پربسامد­‌ترین این المان‌ها خط کوفی است که در بسیاری از صنایع دستی پس از اسلام یافت می­شود.

هنر عصر صفوی

عصر صفوی عصر شکوه هنری ایران است. در بسیاری از شهر­های ایران در این دوره هنر درحال رشد بود، به خصوص اصفهان پایتخت صفویه که تا به امروز پایخت هنری ایران باقی مانده است. برای مثال هنر فیروزه کوبی که اصالتی قدیمی دارد و هنوز هم اصفهان مرکز این هنر زیباست. مکاتب مهم نقاشی در این دوره شکل گرفتند و معماری نیز در این دوره بسیار رشد کرد. فلزکاری و سفالگری در این دوره به اوج رسید و به همین خاطر صنایع دستی بسیاری از این دوره به جا مانده است. صنایع به جا مانده از عصر صفوی تنها آثار فیزیکی نیستند. دانش هنری این دوره نیز به نسل بعدی انتقال یافت باعث که هنر ایران در جایی که هست متوقف نشود.

صنایع دستی در دوران مدرن

در زندگی امروز صنایع دستی برای ما شاید متفاوت با نیاکان ما باشد. امروز صنایع دستی برای دکوراسیون‌های خاص کاربرد دارند و ارزشی مادی و معنوی پیدا کرده‌اند. صنایع دستی امروزه به ما اصالت‌مان را یادآوری می‌کنند. بخشی را از تاریخ که فراموش کرده‌ایم را به یاد ما می‌آورد و به همین دلیل هم زیبا هستند. در خاورمیانه مردم علاقه‌ی زیادی به استفاده و ساخت صنایع دستی دارند و این مسئله برای خارجی‌ها تبدیل به یک جاذبه شده است. مردم زیادی در سراسر دنیا زمانی که به خاورمیانه سفر می‌کنند با دیدن صنایع دستی ما متعجب می‌شوند و به دنبال تهیه آن‌ها هستند.

کاربرد صنایع دستی در زندگی امروز

امروزه صنایع دستی برای هدیه نیز استفاده می­شوند. مردم دوست دارند به شهرهایی که صنایع دستی از سوغاتی‌های آن‌ست سفر می‌کنند، از آن صنایع دیدن کرده و برای فامیل و آشنا و دوستان خود سوغات ببرند. بسیاری علاقه دارند که این آثار هنری را به عنوان هدیه به دیگران تقدیم کنند. همچنین که تهیه این محصولات نسبت به قدیم بسیار راحت‌تر شده و شما برای خرید و مقایسه این محصولات تنها چند کلیک خرج می­کنید. برای مشاهده محصولات مختلف باید به وبسایت فروشگاه اینترنتی صنایع دستی مراجعه کنید. به کمک این روش  علاوه بر اینکه می توانید محصولات را بررسی کنید و کار­ شما برای خرید و هدیه صنایع دستی بسیار راحت‌تر از خرید حضوری خواهد بود.

سخن آخر

برای خرید صنایع دستی نفیس کافیست سری به فروشگاه اینترنتی صنایع دستی آقاجانی بزنید. فروشگاه اینترنتی صنایع دستی آقاجانی با محصولاتی نفیس و جذاب در خدمت شماست. شرکت صنایع دستی آقاجانی با بیش از15سال سابقه در این زمینه یکی از با کیفیت­‌ترین مجموعه‌­های این حوزه به شمار می­رود. ممنون که تا انتهای مقاله همراه ما بودید.