دلایل افزایش بی سابقه قیمت آپارتمان در سال ۲۰۲۲ در استانبول چیست؟

نرخ رشد قیمت ملک و آپارتمان در شهرهای مختلف ترکیه

بر اساس گزارش سازمان آمار ترکیه Tuik، میزان افزایش قیمت در بخش مسکن، طی یک سال گذشته از اردیبهشت ۱۴۰۰ تا اردیبشت ۱۴۰۱، به %147.21 درصد رسیده است که در این میان شهرهای استانبول، آنتالیا ازمیر آلانیا به ترتیب چهار شهر با بیش‌ترین نرخ رشد قیمت مسکن بوده‌اند. این افزایش قیمت برای این چهار شهر به ترتیب شامل %172.78، %183.36 ، %141,06 و %160,26 درصد بوده است.

• آنتالیا

 طبق همین گزارش، آپارتمان‌های مسکونی آنتالیا در بازه زمانی فوق، شاهد رشد قیمت %183.36 درصدی بوده‌اند؛ به این‌ترتیب آنتالیا رتبه اول را در این افزایش قیمت به خود اختصاص داده است. منطقه کنیالتی در آنتالیا با افزایش 200 درصدی قیمت ویلا و آپارتمان، در صدر افزایش قیمت‌های آنتالیا قرار می‌گیرد. دومین رتبه افزایش قیمت خرید آپارتمان در آنتالیا مربوط به منطقه کپز است که رشد 155 درصدی را تجربه کرده است. بر همین اساس رتبه سوم افزایش قیمت آپارتمان در آنتالیا مربوط به منطقه بلک با 148 درصد افزایش قیمت است.

• استانبول

بر اساس این داده‌ها، استانبول طی یک سال گذشته از اردیبهشت ۱۴۰۰ تا اردیبشت ۱۴۰۱، %172.78 افزایش قیمت را در میان استان‌های ترکیه داشته است. در میان مناطق مختلف شهر استانبول، بیشترین افزایش قیمت مربوط به آپارتمان‌های مسکونی منطقه آتاشهیر بوده که رشد قابل‌توجه 179 درصدی را داشت. به‌طورکلی مناطقی از استانبول که در طی یک سال گذشته قیمت آپارتمان در آن‌ها از مرز 100 درصد گذشته است، عبارت‌اند از:

مال تپه، غازی عثمان پاشا، باغجیلار، کادی کوی، باکر کوی، اوسکودار، باشاک شهیر، آتا شهیر، چکمه کوی، کارتال، سنجاق تپه، آوجیلار، بیلیک دوزو، کاگیتانه، پندیک، زیتین برنو  باهچه لی اولر، سیلیوری، شیشلی، بیوک چکمجه، بشیکتاش، ایوب سلطان و بیکوز.

• ازمیر

دلایل افزایش قیمت خرید آپارتمان در استانبول

 طبق نظر کارشناسان حوزه مسکن در ترکیه، دلایل متعددی برای افزایش قیمت خرید آپارتمان در استانبول و به‌طورکلی در ترکیه مطرح شده است. در ادامه این دلایل را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

1) افزایش تقاضای داخلی و خارجی برای خرید آپارتمان در استانبول

یکی از دلایل این رشد قیمت، افزایش چشم‌گیر تقاضای داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری در بخش املاک و مستغلات در ترکیه بوده است. تقاضا برای املاک در ترکیه که به‌علت همه‌گیری کووید19 به‌طور موقت کاهش‌یافته بود، با بهبود شرایط جهانی و فروکش کردن تب، این اپیدمی باعث شده پروژه‌های عمرانی که مدتی راکد مانده بودند، دوباره فعال شوند و خریدارانی که موقتاً دست نگه‌داشته بودند، وارد عمل شوند؛ به‌طوری‌که بعد از پایان کرونا شاهد رشد قابل‌توجه خرید ملک در استانبول و ترکیه، توسط اتباع خارجی بوده‌ایم.

2) افزایش خرید ملک در ترکیه از روسیه و اوکراین

هرچند تا این اواخر، اکثر خریداران آپارتمان در ترکیه، از کشورهای خاورمیانه، ایران و چین بوده‌اند، اما با شروع جنگ بین روسیه و اوکراین، تعداد زیادی از شهروندان این دو کشور درگیر جنگ نیز، برای فرار از پیامدهای امنیتی و اقتصادی جنگ، به جمع متقاضیان خرید آپارتمان در استانبول و ترکیه پیوسته‌اند؛ به‌طوری که بر اساس آمار اداره تاپو و کاداسترو  تقاضای خرید ملک در ترکیه از روسیه و اوکراین به طرز چشمگیر افزایش داشته است.

3) افزایش هزینه ساخت ملک

پایین آمدن ارزش لیر در ترکیه و افزایش قیمت دلار در یک سال اخیر، منجر به افزایش قیمت انواع کالاها و خدمات در این کشور شده است. هزینه ساخت ملک نیز تحت‌تأثیر این تورم و افزایش نرخ ارز قرارگرفته است؛ به‌طوری‌که پیمانکاران و فعالان بخش ساخت‌وساز مسکن نسبت به گذشته، با افزایش ۱۵۰ تا ۲۰۰ درصدی هزینه مصالح ساخت ملک روبرو شده‌اند. طبیعی است که هراندازه هزینه تولید یک کالا یا خدمت بالا برود، بر روی قیمت عرضه کالا یا خدمت آن نیز تأثیر مستقیم می‌گذارد؛ لذا نتیجه افزایش هزینه ساخت، تصاعد قیمت تمام‌شده مسکن و آپارتمان را به‌دنبال داشته است.

4) افزایش قیمت مصالح ساختمانی

مصالح ساختمانی، سهم 50 درصدی در قیمت نهایی مسکن را دارد. بر اساس آمارها بعد از قیمت زمین، مهم‌ترین عامل گرانی مسکن، مربوط‌ به افزایش قیمت مصالح ساختمانی است. طبق گزارش‌های موجود، بازار ساخت‌وساز مسکن در ترکیه، در یک سال گذشته به‌طور میانگین شاهد افزایش قیمت 48 درصدی بوده است که در این میان، سیمان و آهن بیش‌از بقیه اقلام گران شده است. حتی همین افزایش قیمت مصالح ساختمانی در یک محدوده زمانی، منجر به اعتصاب پیمانکاران در ترکیه شد. بنابراین می‌توان یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت بی‌سابقه مسکن در ترکیه را مربوط به قیمت مصالح ساختمانی دانست.

5) کمبود زمین با مجوز ساخت ملک

بر اساس گزارش‌ها، علاقه‌مندان به خرید خانه در استانبول و سرمایه‌گذاران بخش املاک در کشور ترکیه، با افزایش قیمت واحدهای مسکونی و کاهش عرضه مسکن در مقابل تقاضا، به فکر گزینه‌های جایگزین افتاده‌اند. به همین دلیل بسیاری از این متقاضیان به‌جای خرید آپارتمان، به دنبال خرید زمین هستند تا بتوانند مسکن یا پروژه مسکونی خود را بر روی آن بنا کنند. علاوه‌ بر آن پروژه‌های عظیم و سرسام‌آور استانبول از جمله فرودگاه استانبول، بزرگراه مارامارای شمالی و کانال آبی استانبول، تأثیر زیادی در افزایش تقاضا برای خرید زمین‌های مجاور این پروژه‌ها داشته است. شرایط به وجود آمده منجر به این شده است که زمین‌های مناطق حومه شهر استانبول مانند تایا کادن، ینی کوی، پویراز کوی و دورسو، با تقاضای بی‌سابقه‌ای برای خرید روبه‌رو شوند؛ لذا به‌مرور، شاهد کمبود زمین با مجوز ساخت در استانبول بوده‌ایم.

قیمت زمین در مناطق ساحلی ترکیه، از جمله ازمیر آن‌چنان بالاست که در بازه چند ساله به میزان 200 تا 300 درصد رشد قیمت داشته است. داده‌های خریدوفروش زمین و آپارتمان نشان می‌دهد که قیمت زمین در این مناطق، از سال 2013 تاکنون بالغ‌بر 1400 درصد رشد داشته است. این عامل نیز به زنجیره عوامل منجربه افزایش قیمت آپارتمان در ترکیه اضافه شده است و باعث شده چرخه افزایش قیمت مسکن همچنان ادامه داشته باشد.

خریدوفروش آپارتمان در استانبول

هرچند حوزه املاک در ترکیه با رشد قیمتی چشمگیر همراه بوده است، اما هم‌زمان با افزایش نرخ ارز در ترکیه، توجه سرمایه‌گذاران زیادی به خرید آپارتمان در استانبول معطوف شده است. افزایش قیمت ارز، باعث ازدیاد خریداران و سرمایه‌گذاران خارجی در بازار مسکن ترکیه شده است؛ به‌طوری‌که در کنار افزایش قیمت مسکن، شاهد افزایش خریدوفروش ملک در استانبول نیز بوده‌ایم. با بالا رفتن قیمت خانه در منطقه‌های بزرگ استانبول از جمله: بویوک چکمجه، کوچوک چکمچه، کادیکوی و شیشلی، سرمایه‌گذاران و خریداران ملک در ترکیه، اقدام به خرید آپارتمان در مناطق کوچک‌تر از جمله: آرناووت کوی، سیلیوری و سانجاک تپه می‌کنند؛ لذا با افزایش خرید از این مناطق به‌احتمال زیاد در آینده شاهد رشد قیمت در این مناطق خواهیم بود.