روف گاردن گسترده چیست و برای اجرای روف گاردن به کجا باید مراجعه کرد؟
یکی از انواع طراحی روف گاردن که در سقف بناها اجرا میشوند "روف گاردن گسترده" است. البته بهتر است این دست از روف گاردن را با نام بام سبز گسترده یا Extensive Green Roof معرفی نماییم.
عمق بام سبز کم است و گیاهان محدودی را میتوان در این سیستم کاشت. اگر به دنبال روف گاردن ارزان هستید، روف گاردن گسترده نسبت به مدل متمرکز بسیار به صرفهتر است.
این سیستم با نام Extensive نیز شناخته میشود. در مطلب جدید با نحوه حساب کردن هزینههای مرتبط با اجرای بام سبز گسترده آشنا خواهید شد. برای روف گاردن گسترده از چه گیاهانی باید استفاده کرد؟ پس از مطالعه به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
روف گاردن گسترده، به زبان عامیانه به اجرای سطوح چمن کاری شده روی پشت بام گفته میشود. در این سیستم، سطح گسترده و وسیعی از بام، توسط پوشش گیاهی پوشیده میشود.
ساختمانهایی که بامهای صافی دارند، به طور معمول از روف گاردن گسترده استفاده میکنند. ساختمانهای دارای بام صاف در کشورهای اروپایی رایجتر است.
بعد از اجرای ایزولاسیون، زیرسازی مناسب و تعبیه خروجی آب، بام شما آماده کاشت چمن میشود. برای بامهایی که ظرفیت تحمل بار پایینی دارند، از روف گاردن سیستم گسترده استفاده میشود.
وزن بام سبز متمرکز کم است و در اکثر بامها قابل اجرا است. در این روش، وزن بام سبز به صورت یکنواخت در کل سطح اجرا میشود.
بستر کاشتی بام سبز متمرکز بین ۵ تا ۱۵ سانتیمتر است؛ به همین دلیل این بام سبز وزن کمی دارد و بار محدودی را به ساختمان وارد میکند.
همانطور که اشاره شد از این سیستم بام سبز، در بامهای مسطح و شیبدار (با شیب 30 درصد) استفاده میشود. برای ایجاد تنوع در روف گاردن خود، از کفپوشهای متنوع استفاده کنید.
فایده استفاده از کفپوش چیست؟ در صورت پوشش دهی با کفپوش، میتوانید در این فضا پیادهروی کنید و از طبیعت لذت ببرید. در طراحی روف گاردن گسترده، گیاهان به طور یکدست در کل سطح بام کاشته میشوند.
در ادامه نوشتار، مزایا و معایب روف گاردن گسترده را به طور کامل بررسی نمودهایم؛ همراه ما باشید.
مزایا و معایب طراحی روف گاردن گسترده
محدودیت در استفاده از گیاهان متنوع، میتواند عیب یک طراحی باشد. زمانی که گیاهان مختلف را در بام سبز میکارید، طراوت، رنگ و شادابی بیشتری در محیط ایجاد میشود.
اما هنگام پوششدهی بام با دو تا سه نوع گیاه، فضایی شبیه به یک فضای سبز ساده شهرداری خواهد شد. گاهی میتوان از گیاهان و بوتههای کوچک و همچنین برخی از گونههای گیاهان گلدار، جهت طراحی کاشت در این بام سبز استفاده نمود.
اما نباید از فواید سیستم گسترده چشم پوشید. وزن بسیار پایین بام سبز گسترده، هزینه نگهداری پایین، نیاز به حداقل تاسیسات و آبیاری از مزیتهای این سیستم است. نیاز به آبیاری کم، باعث صرفه جویی در هزینهها نیز میشود.
به دلیل عدم نیاز به تقویت سازه هزینه اجرای آن پایین است. از آنجایی که اغلب نیاز به اصلاح ساختار ساختمان ندارد، برای قرار گرفتن بر بام ساختمانهای موجود، مناسبتر است. به خاطر دلایلی که نامبرده شد، این بام سبز روف گاردن ارزان محسوب میشود.
نکات مهم در اجرای روف گاردن گسترده
از گیاهانی با عمق رﻳﺸﻪ ۴۰ ﺗﺎ ۱۰۰ ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ، مانند چمنهای نروژی استفاده کنید. این سیستم عمق خاک کمی دارد، به همین دلیل گیاهانی با ریشه کوتاهتر مناسب خواهند بود. ﺣﺪود ﺑﺎر ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎم ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﻴﻦ ۵۰ ﺗﺎ ۱۰۰ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ در ﺣﺎﻟﺖ اﺷﺒﺎء ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
اگر شیب سقف ساختمان حداکثر سی درصد باشد، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از زﻫﻮار و اﺑﺰارﻫﺎی ﺿﺪ ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ خواهید داشت. شیب توصیه شده بین ۱۰ تا ۲۰ درصد است. ﻳﻚ روف گاردن ﮔﺴﺘﺮده ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ در دﺳﺘﺮس ﻋﻤﻮم نبوده و ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺎرﻛﺮدی ﺧﺎص ﻧﻴﺴﺖ.
پوشش گیاهی محدود
بسته به عمق لایه کاشت و محدودیت در گسترش ریشه، نوع پوشش گیاهی بام سبز گسترده به چمنها، گونه های سدوم، خزه، گیاهان علفی دائمی و سالانه و سایر گیاهان با ریشههای کوتاه و مقاوم در برابر خشکسالی که نیاز به مراقبت کمتری دارند، محدود میشود.
درختچه و گیاهان حجیم را در این بام نکارید. چرا که مهمترین هدف از بام سبز گسترده منافع زیست محیطی است. برای استفاده تزئینی باید سیستم مترکز را پیاده کنید. استفاده از خاک با عمق کمتر و تنوع گیاهی کمتر نیز باعث میشود تا بام سبز گسترده یک روف گاردن ارزان به حساب آید.
انواع گیاهان مناسب بام سبز گسترده
- سدوم
اندازه برگساره، شکل و رنگ گیاه سدوم متنوع است؛ اما همه آنها دارای برگهای گوشتی و ضخیم هستند. این گیاه به راحتی آسیب میبیند.
سدومها هم مثل کراسولاها، در بافت گوشتی خود آب ذخیره میکنند. ولی چون سوخت و ساز گیاه بالاست باید زود به زود آبیاری شود.
در هوای خنک و روشن رنگ قرمز خود را حفظ میکنند و در هوای گرم گونههای دارای رنگدانه قرمز سبز میشوند. بنابراین این گیاه را نباید با کاکتوس در تراریوم یکجا کاشت.
گلهای کوچک آن که به صورت خوشهای تشکیل میشوند ستارهای شکل هستند. همگی در خاکهای معمولی بدون مراقبت خاصی رشد میکنند. گیاهان جدید به آسانی از طریق قلمه ساقه یا برگ تکثیر میشوند.
- لیزماکیا
لیزوماکیا گیاهی گلدار از خانواده پامچالیان و بومی شرق روسیه و آسیا است. این گیاه به عنوان پوششدهنده در فضای سبز استفاده میشود.
این گیاه درختچهای معمولاً در مزارع مرطوب و جنگلی و یا در نزدیکی آب در مناطق نیمه گرمسیری، رشد مینماید. یکی از گونههای محبوب لیزماکیا، گونه "Lysimachia nummularia" است؛ که به شکل زینتی پرورش داده میشود.
لیزوماکیا همیشه سبز است و رشد فراوانی دارد. به همین سبب از این گیاه به عنوان کفپوش نیز استفاده میشود.
ارتفاع لیزماکیا حدود ۵ تا ۲۵ سانتیمتر است. اما ساقههایش حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر رشد دارند. غالب انواع این گیاه به صورت خزنده رشد میکنند.
- فرانکینیا
بیش از 80 گونه از این گیاه به طور وسیع در نواحی نیمهگرمسیری و معتدل اروپا، نواحی مدیترانهای آسیای صغیر و استرالیا پراکندهاند.
برگهای کوچک این گیاه خاکستری یا سبز متمایل به خاکستری هستند. در مناطق سرد، برگها به رنگ نارنجی تغییر رنگ میهند.
گلهای فرانکینیا به شکل مجتمع و ریز رشد میکنند. این گیاه دارای برگهای قرمز یا صورتی رنگ بسیار کوچک و ۳ گوش است، که در طول ساقههای کرکدار آن به وجود میآیند.
ریشه آنها قوی است و ساقههای روندهای دارند. به دلیل داشتن انعطاف در روی زمین میخوابند و میتوانند قسمتی را پوشش دهند. اما به دلیل پا خوری نامناسب آن نسبت به چمن، نباید در محلهای پرتردد کاشته شوند.
در فصل سرما میزان رشد کاهش مییابد و برگ و ساقههای آن به رنگ قرمز خیلی زیبا تغییر رنگ میدهند. این تغییر رنگ موقتی است و در بهار سال بعد دوباره با شروع رشد، برگها سبز میگردند.
خاک روف گاردن
ابتدا سطح سقف را کاملا عایقبندی و ایزولاسیون کنید، بعد از آن به فکر استفاده از خاک مناسب و ایجاد روف گاردن باشید. بستری که در آن قرار است روف گاردن ساخته شود، آب و ریشه گیاهان نباید نفوذ کنند.
اما این به معنای آن نیست که به اندازه روف گاردن متمرکز نیاز به تجهیزات است. فقط به اندازه پیشگیری مسئله شما حل خواهد شد. بامهای سبز معمولاً با گیاهی که پوششدهی بالایی دارند، پوشیده میشوند.
خاک این بام سبز با خاک روی زمین متفاوت است. مخلوطی از خاک و مواد معدنی مانند خاک رس خرد شده و پرلیت، برای روف گاردن سیستم گسترده به کار میرود.
این ترکیب خاک سبک است و زهکشی خوبی را برای آب فراهم میکند. خاک مناسب برای روف گاردن باید ویژگیهای خاصی داشته باشد.
خاک باید به حفظ زیبایی و طراوت گلها و گیاهان آپارتمانی که در بام سبز کاشته شدهاند کمک کند. در کنار آن نیز نباید به ساختمان و بنا آسیب وارد کند.
از مهمترین ویژگیهای این خاک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وزن کم
- قابلیت جذب بالای آب
- غنی بودن آن از مواد لازم برای گیاهان
روف گاردن گسترده وزن زیادی ندارد، اما نمیشود در بازه زمانی کم گیاهانی که در آن کاشته میشوند را به راحتی جابجا نمود.
به همین دلیل نمیتوان خاک روف گاردن را به راحتی تعویض کرد. از ابتدا باید در انتخاب خاک دقت کافی داشت. با انتخاب خاک مناسب از مشکلاتی که در آینده ممکن است به وجود آیند جلوگیری خواهید کرد.
میزان ترکیبات خاک، توجه به موادی که در خاک هستند؛ تا نیازهای باروری گیاهان را برطرف کند و زهکشی مناسب، از نکاتی است که باید حتما رعایت شوند.
هزینه اجرای بام سبز گسترده
طبیعتا هزینه اجرای بام سبز به عوامل بسیاری وابسته است.
- انتخاب خاک مناسب
- نوع گیاهانی که خواهید کاشت و میزان بهای آنها
- بهرهمندی از مشاوره طراح بام سبز
- تعبیه سیستم آبیاری مناسب،
- تجهیزات کافی برای عایق بندی سقف
تمامی موارد فوق و مواردی که ممکن است از قلم افتاده باشند در برآورد هزینه اجرای روف گاردن گسترده تاثیرگذار هستند.
اما توجه کنید که هزینه ایجام بام سبز گسترده به دلایل ذیل، نسبت به روف گاردن متمرکز بسیار کمتر است:
- عمق کم و نیاز به خاک کمتر
- عدم نیاز به طراحی پیشرفته
- عدم نیاز به تجهیزات گران قیمت و پیشرفته
- تنوع گیاهی کم
- نیاز کمتر به نگهداری
- مصرف آب کمتر
در کنار موارد فوق، ابعاد فضای مد نظر شما برای طراحی روف گاردن نیز قابل توجه است. هرچقدر این فضا کمتر باشد، هزینه کمتری مصرف خواهد شد. نهایتا اگر به دنبال روف گاردن ارزان هستید، بام سبز گسترده بهترین انتخاب است.
اما این نکته فراموش نشود که فواید بام سبز چه از نظر محیط زیست، چه از نظر اجتماعی و افزایش روحیه خانواده، به قدری زیاد است که میتوان از میزان هزینه آن چشم پوشی کرد. البته این نکته نیز قابل توجه است که یکبار هزینه خواهید کرد، و تا سالها از آن بهره خواهید برد.
کلام آخر
در انتها باید خاطرنشان کنیم که مجموعه اسپینگر با توجه به سالها فعالیت در حوزهی طراحی و اجرای روف گاردن، با آمادگی هرچه تمامتر هرگونه خدمات مشاورهای را ساپورت خواهد کرد. تیم اجرایی اسپینگر با بهرهگیری از دانش متخصصان میتواند فضای سبز مورد نظر شما را با بالاترین کیفیت اجرا نماید.
شما همراهان عزیز جهت مشاوره، به راحتی میتوانید با تیم مجموعه اسپینگر تماس حاصل فرمایید:
تلفن تماس: 86091394 - 021
تلفن همراه: 0956541 - 0912