انواع درایر کمپرسور و ضرورت استفاده از آن
همواره در جریان فشرده سازی هوا به وسیله کمپرسورها، مقداری رطوبت تولید می شود. وجود این رطوبت می تواند به بروز اختلالات گوناگون و خرابی کمپرسور منجر شود. به همین دلیل لازم است که از سیستم هایی به نام درایر کمپرسور استفاده شود.
درایر کمپرسور در هنگام فرآیند فشرده سازی، رطوبت موجود در هوای فشرده را جذب یا دفع کرده و مانع از سرایت آن به بخش های دیگر دستگاه می شود.
ضرورت استفاده از درایر کمپرسور
اغلب گازهایی که به وسیله کمپرسورها فشرده می شوند مقداری رطوبت دارند. در هنگام فشرده سازی مولکول های گاز متراکم شده و به یکدیگر نزدیک می شوند، ولی این فشردگی رطوبت موجود در گاز را شامل نمی شود. به این ترتیب در حالی که حجم گاز کاهش یافته حجم رطوبت موجود در آن ثابت می ماند. این مسئله موجب افزایش مقدار رطوبت گاز و بروز مشکلات عدیده می شود.
در ابتدا رطوبت به صورت بخار در می آید و در ادامه و با سرد شدن، به مایع و سپس یخ تبدیل می شود. بخار موجود در هوای فشرده خود منشاء مشکلات متعددی است. خوردگی، زنگ زدگی، خرابی و اختلال در قسمت های مختلف دستگاه از جمله تاثیرات وجود بخارات به شمار می رود. یخ زدگی دستگاه و بسته شدن لوله ها و راه های ورودی و خروجی به وسیله یخ نیز از دیگر آثار مخربی است که به دنبال افزایش رطوبت در هوای فشرده ایجاد می شود.
ضمن اینکه وجود رطوبت در گاز فشرده، کیفیت خود گاز را نیز کاهش داده و کارایی آن را تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به این موارد می توان نتیجه گرفت که استفاده از درایر کمپرسور در فرآیند فشرده سازی گازها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. با به کارگیری انواع درایر یا رطوبت گیر در دستگاه های کمپرسور، رطوبت اضافی گاز فشرده خارج شده و کیفیت آن افزایش پیدا می کند. ضمن اینکه به این ترتیب طول عمر و کارایی دستگاه کمپرسور و قطعات آن نیز تضمین می شود.
آشنایی با انواع درایر کمپرسور
به طور کلی انواع درایر کمپرسور به سه دسته درایر تبریدی، درایر جذبی و درایر ممبرانی تقسیم می شوند. نحوه عملکرد این درایرها با یکدیگر تفاوت دارد و البته هر یک از آنها در جای خود بسیار کارآمد هستند.
درایر جذبی
درایر جذبی از طریق جذب و دریافت رطوبت هوا عمل می کند. این درایر که از یک کنترلر و دو مخزن تشکیل شده رطوبت هوای فشرده را جذب کرده و آن را خارج می کند. در حقیقت جذب رطوبت به وسیله درایرهای جذبی، از طریق مواد جاذب تعبیه شده در داخل مخازن آنها صورت می گیرد. بر روی این مواد حفرات بسیاری وجود دارد که کمک می کند تا در هنگام عبور هوا رطوبت آن جذب شده و از هوای فشرده جدا شود. فرآیند جداسازی رطوبت از هوای متراکم به صورت متناوب در دو مخزن درایرهای جذبی تکرار می شود.
به این صورت که وقتی یکی از مخازن از رطوبت اشباع شد، عملیات جذب رطوبت به مخزن دیگر انتقال پیدا می کند. در هنگام انجام عملیات جداسازی در یک مخزن، فرآیند خشک سازی و احیا در مخزن اشباع شده صورت می گیرد. درایرهای جذبی خود به سه دسته درایر جذبی هیتردار، بدون هیتر و درایرهایی که از گرمای ناشی از تراکم هوا برای احیا استفاده می کنند، تقسیم می شوند. در انواع درایر جذبی هیتردار یک منبع گرما وظیفه خشک کردن مواد جاذب را بر عهده دارد. در درایرهای بدون هیتر از هوای خشک برای دفع رطوبت استفاده می شود.
این درایرها نسبت به سیستم های مشابه کم هزینه هستند، ولی نقطه شبنم در آنها پایین است. درایرهای جذبی که با استفاده از گرما مواد جاذب را خشک می کنند نیز از نظر مصرف انرژی بسیار مقرون به صرفه هستند. در این درایرها از گرمای ناشی از فشرده سازی هوا برای خشک سازی مواد جاذب برج ها یا مخازن درایر استفاده می شود.
درایر تبریدی
درایرهای تبریدی از طریق ایجاد سرما، رطوبت موجود در هوای فشرده را جدا می کنند. این درایرها بسیار پرکاربرد هستند، به طوری که در اغلب کمپرسورها می توان از آنها استفاده کرد. درایرهای تبریدی به دلیل نوع سیستم خود فضای زیادی را اشغال نمی کنند، زیرا در این درایرها نیازی به استفاده از فیلترهای گرد و غبار وجود ندارد.
انواع درایر کمپرسور تبریدی به دو دسته درایر سیکل دار یا گردشی و بدون سیکل یا غیر گردشی تقسیم می شوند. درایرهای گردشی می توانند به صورت پیوسته کار کرده و نقطه شبنم را در دمای معین نگه دارند. درایرهای تبریدی غیر گردشی تنظیم پذیر نیستند و به همین دلیل باید برای دستیابی به نقطه شبنم مورد نظر خاموش شده و دوباره راه اندازی شوند.
درایر ممبرانی
درایر ممبرانی یا غشایی نوع دیگری از انواع درایر است که فرآیند جداسازی رطوبت در آن از طریق لوله های پلیمری انجام می شود. لوله های پلیمری تعبیه شده در این درایر رطوبت موجود در هوای فشرده را جذب کرده و از سیستم خارج می کنند. درایرهای ممبرانی از نظر تعمیر و نگهداری بسیار کم هزینه هستند و فضای زیادی را اشغال نمی کنند.
ضمن اینکه امکان استفاده از این درایرها در شرایط و محیط های پرخطر نیز وجود دارد. با این حال درایرهای غشایی هوای فشرده زیادی را تلف می کنند و برای سیستم هایی با ظرفیت بالا مناسب نیستند.
نکات مهم در انتخاب درایر کمپرسور
انتخاب درایر کمپرسور مناسب تاثیرات قابل توجهی بر عملکرد کمپرسور و طول عمر آن دارد. به همین دلیل ضروری است که در این زمینه به برخی نکات توجه شود. در ابتدا لازم است که شرایط بررسی شود. اینکه فشرده سازی گاز با چه هدفی انجام می شود بسیار مهم است و انتخاب درایر کمپرسور باید با توجه به آن صورت بگیرد. همچنین مقدار هوای فشرده و میزان تراکم آن از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. علاوه بر این نکات به نوع قطعات و لوازم جانبی مورد استفاده در کنار کمپرسور نیز باید توجه شود.
اطلاع از ویژگی های انواع درایر کمپرسور و چگونگی عملکرد آنها نیز می تواند بسیار راهگشا باشد. درایر یا رطوبت گیر کمپرسور سیستمی است که با قابلیت ها و مشخصات گوناگون تولید می شود. هر یک از انواع درایر با توجه به مشخصات خود مزیت ها و محدودیت هایی دارند.
طبیعتاً در هنگام انتخاب درایر کمپرسور لازم است که مشخصات و ویژگی های آن به دقت بررسی شود. ظرفیت، نقطه شبنم درایر و روش جذب رطوبت از جمله مواردی هستند که باید پیش از خرید درایر کمپرسور در نظر گرفته شوند.
منبع: بادرو کمپرسور
/پایان رپرتاژ
