آشنایی با انواع دردهای شکمی و دلایل بروز آنها !
احساس درد در ناحیه شکمی، مشکلی است که اکثر افراد در طول عمر خود آن را تجربه کرده‌اند. برخی از این درد‌ها بر اثر پرخوری ایجاد شده و زودگذر هستند. اما در مواردی، دردهای شکمی خطرناک بوده و باید علائم آنها جدی گرفته شده و اقداماتی سریع برای رفع آنها انجام بگیرد. برای تشخیص درد‌ها از هم، باید علائم آنها را بشناسید و بدانید که دردهای ناحیه شکمی کدام ها هستند.
بیماری هایی که منجر به درد ناحیه شکمی می‌شوند، کدامند؟
به دردهای ناحیه شکمی، درد نواحی دور ناف هم می‌گویند. این درد‌ها می‌توانند خود را به صورت گرفتگی و موضعی نشان دهند. عوامل متعددی مانند بیماری کیسه صفرا، آپاندیس، زخم معده، یبوست، سرطان و... می‌توانند باعث ایجاد درد در ناحیه شکمی شوند. علاوه بر موارد گفته شده عفونت، التهاب و انسداد روده و همچنین یبوست و اسهال نیز میتواند باعث دل درد شود.
درد در کدام قسمت شکم است؟
مهم‌ترین نکته در مورد درد ناحیه شکم این است که، در کدام قسمت شکم درد احساس می‌شود؟ اگر درد در کل شکم می‌پیچد و مربوط به ناحیه خاصی نیست، موارد زیر میتواند باعث ایجاد آن شده باشد:
- بیماری کرون
- آپاندیسیت
- عفونت مجرای ادراری UTI
- سندرم روده تحریک پذیر IBS
درد در قسمت تحتانی شکم
- آپاندیسیت
- دیورتیکولیت
- سنگ کلیه
- حاملگی خارج از رحم
درد در قسمت بالایی شکم
- کیسه صفرا
- بزرگ شدن طحال
- حمله قلبی
- مشکلات کبدی
احساس درد در مرکز شکم
- آپاندیسیت
- رفلاکس معده
- التهاب روده
همانطور که اشاره شد، احساس درد در ناحیه شکمی تنها مربوط به سوهاضمه، پرخوری، نفخ و یا ناراحتی معده نیست. سنگ صفرا، مشکل آپاندیس، عفونت مثانه و حتی سکته قلبی میتواند منجر به احساس درد در ناحیه شکم شود. در ادامه علائم و نشانه‌های بیشتری را برای تشخیص این درد‌ها از یکدیگر خواهیم گفت.
احساس سوزش در شکم
بسیاری از مردم با بیماری زخم معده و یا زخم‌های گوارشی دست و پنجه نرم می‌کنند. در چنین شرایطی محتویات معده وارد مری و باعث سوزش سردل می‌شود. این درد میتواند با استرس تشدید شده و حتی در مواردی شدت آن به حدی رسد که بیمار را از خواب بیدار کند.
درد شدید در قسمت پایینی شکم
این تنها اندام‌های شکمی نیستند که، می‌توانند باعث درد در ناحیه شکمی شوند. به عنوان مثال غده تیروئید با اینکه در گلو قرار گرفته اما، میتواند باعث درد شدیدی در ناحیه پایینی شکم شود. اگر تیروئید پر کار باشد و هورمون زیادی ترشح کند، فرایند هضم نیز شدت می‌یابد. اگر تیروئید کم کار شود، روند هضم نیز کند خواهد شد.
احساس درد شدید در سمت راست و پایین شکم
در اغلب موارد حس کردن درد در این قسمت از شکم، میتواند مربوط به آپاندیسیت باشد. اغلب افراد، درد این بیماری را به چاقو خوردن تشبیه کرده و علائم دیگری نیز مانند احساس خستگی و تهوع نیز داشته‌اند. این بیماری اغلب در افراد بین 10 تا 25 سال شایع بوده و نیاز به جراحی فوری دارد. زیرا اگر آپاندیس سوراخ شود، عفونت به داخل حفره شکم راه یافته و باعث التهاب و در مواردی مرگ بیمار می‌شود.
احساس درد در سمت راست و بالای شکم
حس کردن درد ناگهانی در قسمت راست و بالای شکم، که به سرعت بر شدت آن افزوده می‌شود میتواند به بیماری کیسه صفرا مربوط باشد. کیسه صفرا که در قسمت پایینی کبد قرار گرفته، نقش مهمی در فرایند هضم و گوارش غذا دارد. مایعی که درون این کیسه قرار دارد، به نام صفرا شناخته می‌شود. اگر مواد شیمیایی درون این کیسه نامتعادل شوند، سنگ‌های صفرا درون آن ساخته خواهند شد. سنگ‌ها صفرا می‌توانند، تا مدت‌ها بدون علامت خاصی در بدن باشند. اما اگر ابعاد آن بزرگ شوند، می‌توانند روی عملکرد کیسه صفرا تاثیر گذاشته و باعث دردهای شدید شکمی شوند. سنگ کیسه صفرا فقط با درد شکمی همراه نیست و میتواند، علائمی چون تهوع و تب و لرز نیز داشته باشد.
تفاوت شایع ترین دردهای شکم در چیست؟
شایع ترین دردهای شکم مربوط به آپاندیسیت یا کیسه صفرا میتواند باشد، اما تفاوت درد کیسه صفرا و درد آپاندیس چیست؟ با حس کردن درد در ناحیه راست شکم، تشخیص درد کیسه صفرا و آپاندیسیت برای بیمار دشوار خواهد بود. اولین تفاوت درد کیسه صفرا و درد آپاندیس از یکدیگر، نحوه شروع آنها است. درد کیسه صفرا، به طور ناگهانی شروع شده و بیمار آن را در قسمت‌های بالایی شکم حس خواهد کرد. درد کیسه صفرا میتواند حتی به شانه راست بیمار رفته و در مواردی پشت کمر و حتی بین دو کتف نیز حس شود.
اما در آپاندیسیت، بیمار درد را آرام آرام و در قسمت پایینی سمت راست شکم و در نواحی اطراف ناف حس می‌کند.
حالت تهوع و احساس خستگی، از علائم شایع در هر دو بیماری است و باعث تفاوت نمی‌شود. اما اگر بیمار تب کرده و دل دردی دارد که هر ساعت تشدید می‌شود، باید برای درمان آپاندیسیت اقدام کرد. همچنین یبوست و یا اسهال نیز، از علائم بیماری آپاندیسیت شناخته می‌شوند. در بیماری آپاندیسیت، با سرفه یا عطسه به میزان درد اضافه شده و فرد بیمار دیگر توانایی صاف ایستادن و یا نشستن را ندارد.
یک راه ساده برای تشخیص بیماری آپاندیسیت از کیسه صفرا، زردی پوست یا چشم بیمار است. زیرا مایع صفراوی موجود در کیسه، حالا در جریان خون گردش می‌کند. همچنین رنگ مدفوع بیمار نیز، غیر طبیعی خواهد بود. فرد مبتلا به سنگ صفرا، حالت تهوع با احساس پری در شکم خواهد داشت و بعد از خوردن غذا‌های چرب و سنگین احساس ناراحتی می‌کند. در مواردی فرد بیمار میتواند، تب و لرز نیز داشته باشد.
سنگ صفرا و آپاندیسیت، شباهت‌ها و علائمی مشابه دارند. بنابراین بهتر است با احساس درد غیر طبیعی و شدید در شکم، به خصوص در نواحی راست، به سرعت به پزشک متخصص مراجعه و معاینه شوید تا بیماری با توجه به علائم شما تشخیص و درمان و داروی لازم برای شما تجویز شود.
