کدام گازها در صنعت بیشترین کاربرد را دارند؟
گازها یکی از انواع ماده هستند که در صنایع مختلف کاربرد زیادی دارند. این مواد نادیدنی را می‌توان به‌منظور خنک‌سازی قطعات، تمیزکاری و... مورداستفاده قرار داد. اما نکته قابل‌توجه این است که همه گازها را نمی‌توان در همه صنایع به کار برد.
درواقع شما باید بدانید که کاربرد هر گاز چیست و متناسب با نوع کارتان کپسول یا مخزن حاوی آن گاز را خریداری کنید. ضمن اینکه باید بدانید که هنگام استفاده از هر گاز چه نکاتی را باید رعایت کنید تا کمترین خطر برای تجهیزات و پرسنل شما ایجاد شود. در این مطلب قصد داریم در خصوص پرکاربردترین انواع گاز در صنعت، دلایل استفاده و نکات ایمنی مهم در زمان کار با آن‌ها صحبت کنیم.
- گاز اکسیژن
اهمیت گاز اکسیژن برای ادامه حیات موجودات زنده بر کسی پوشیده نیست. اما این گاز پرکاربرد را می‌توان یکی از پایه‌های حیات صنایع مختلف نیز دانست. اکسیژن در ردیف سوم عناصر فراوان جهان قرار گرفته و زندگی همه موجودات روی زمین و بخش زیادی از صنایع را به خود وابسته کرده است. یکی از صنایعی که وابستگی زیادی به این گاز دارد، صنعت پزشکی است. کپسول اکسیژن در بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها و دیگر مراکز درمانی مورداستفاده قرار گرفته و حیات بسیاری از بیماران به وجود آن بستگی دارد.
این گاز قابل اشتعال بوده و خیلی سریع با چربی واکنش می‌دهد. بنابراین در زمان خرید کپسول‌ها باید به‌شدت مراقب نکات ایمنی و جنس بدنه کپسول باشید. صنعت فولاد، جوش، هوافضا، پتروشیمی، آب و فاضلاب و حمل‌ونقل از دیگر صنایعی هستند که پای ثابت خرید مخازن یا کپسول‌های اکسیژن هستند. در این صنایع معمولا اکسیژن به‌منظور اکسید کردن دیگر گازها استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال در صنعت فولاد برای اکسید کردن گاز کربن و کاهش تولید اکسیدهای آهن استفاده می‌شود. در صنعت هوافضا نیز از ترکیب آن با هیدروژن برای ایجاد نیروی رانشی در موشک‌ها استفاده می‌شود.
- گاز آرگون
گاز آرگون گازی خنثی است که استفاده از آن در بخش‌های مختلف صنایع جوش و برش بسیار کاربرد دارد. به همین دلیل زمانی که شما قصد خرید لوازم جوشکاری را دارید، می‌توانید لوازم جوشکاری گاز آرگون را در لیست پیشنهادی فروشندگان مشاهده کنید. گاز آرگون نسبت به نیتروژن قیمت پایین‌تری داشته و کم‌خطرتر است. به همین دلیل در مواردی که نمی‌توان از نیتروژن استفاده کرد می‌توانید این گاز را جایگزین کنید. نکته دیگر اینکه گاز آرگون هدایت حرارتی کمی داشته و کم‌خطرتر از نیتروژن است.
آرگون از فرایند اکسایش در زمان جوش جلوگیری می‌کند و به همین دلیل می‌توان از آن برای اتصال مطمئن دو نقطه استفاده کرد. توجه کنید که گاز آرگون تنها در جوشکاری یا برشکاری قابل‌استفاده نیست. شما می‌توانید از این گاز در صنایع دیگری نظیر درب و پنجره سازی، تولید لامپ و دیگر محصولات الکتریکی نیز استفاده کنید. این گاز عایق صدا و گرما است و به همین دلیل معمولا در تولید پنجره‌های دوجداره استفاده می‌شود. از این گاز در مرغداری‌ها نیز استفاده می‌شود.
اگرچه آرگون گازی کم‌خطر است اما این به معنای آن نیست که استفاده از این گاز نیازی به رعایت موارد ایمنی ندارد. تنفس گاز آرگون می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی نظیر سرگیجه و سردرد و اشکال در دید و حتی در مواردی کما و مرگ شود. بنابراین در زمانی که از این گاز برای جوشکاری استفاده می‌کنید، حتما کلاه و لباس ایمنی به تن داشته باشید. ضمن اینکه در زمان استفاده از این گاز باید از عینک ایمنی نیز استفاده کنید. چراکه دمای پایین آن می‌تواند به چشمان شما آسیب جدی وارد کند.
- گاز مبرد
گاز مبرد را می‌توان در سیستم‌های انتقال حرارت به کار برد. این گازها معمولا به‌منظور خنک‌سازی قطعات در صنایع مختلف استفاده می‌شوند. این گاز دارای انواع مختلفی است که در قطعات مختلفی نظیر کمپرسورها، کندانسورها، اواپراتورها و... استفاده می‌شود. وظیفه اکثر این قطعات انتقال حرارت از سیستم اصلی به سیستم جانبی است. به‌این‌ترتیب می‌توان فرایند خنک‌سازی سیستم‌ها را به‌درستی انجام داد.
توجه کنید که بسته به نوع سیستم‌های انتقال حرارت و ساختار آن‌ها نوع گاز مبرد انتخابی متفاوت خواهد بود. بنابراین شما باید حتما در زمان خرید کاربرد موردنظر خود را به‌طور کامل برای فروشنده شرح دهید.
یکی از انواع گاز مبرد، فریون 22 است. شما می‌توانید این گاز را با برند سیفرز که یکی از بهترین برندهای تولیدکننده گاز مبرد است از طریق مجموعه بالن گاز تهیه کنید. از فریون 22 که به نام مبرد 22 نیز شناخته می‌شود می‌توان برای گاز کردن یخچال‌ها یا دستگاه‌های بستنی‌ساز، تهویه خودروها، صنایع مختلف داروسازی و غذایی و صنایع خودروسازی استفاده کرد. این گاز معمولا آلودگی نداشته و با محیط‌زیست سازگار است اما برخی از انواع آن به‌عنوان گازهای اصلی گلخانه‌ای شناخته می‌شوند.
گاز مبرد گازی غیرقابل اشتعال و کم‌خطر است اما در زمان استفاده از آن باید حتما نکات ایمنی را رعایت کنید. این گاز می‌تواند برای اپراتور مسمومیت‌هایی ایجاد کند. بنابراین شما باید در زمان استفاده از آن‌ها یا قرار گرفتن در محیطی که از این گاز برای خنک‌کنندگی استفاده می‌شود، لباس‌های ایمنی به تن داشته باشید. اگر مدتی طولانی در محیط‌های حاوی این گاز قرار بگیرید، ممکن است برخی مشکلات تنفسی برای شما پیش آید. در موارد شدیدتر این مورد می‌تواند باعث ایجاد آسیب در برخی اندام‌ها یا حتی مرگ شخص شود.
- گاز نیتروژن
گاز نیتروژن از دیگر عناصر فراوان موجود در طبیعت است که در صنعت کاربرد بسیاری دارد. رد پای این گاز را می‌توان در صنایع مختلف دارویی، غذایی، پتروشیمی، خودروسازی و پزشکی مشاهده کرد. نیتروژن گازی خنثی است و به همین دلیل معمولا به‌منظور شست و شوی تجهیزات استفاده می‌شود. در صنایع غذایی نیز می‌توان از این گاز برای تازه نگه‌داشتن مواد غذایی و جلوگیری از فاسد شدن آن‌ها بهره برد. از اکسید نیتروژن می‌توان به‌منظور بیهوشی افراد یا نگهداری باکتری‌ها، اسپرم‌ها و تخمک‌ها استفاده کرد.
اصلی‌ترین کاربرد گاز نیتروژن در صنایع مختلف خنک‌سازی است. به‌عنوان‌مثال در زمان ساخت تونل‌ها از این گاز برای انجماد زمین‌های مرطوب استفاده می‌شود. همچنین در صنایع فولاد و فلزسازی نیز می‌توان از این گاز برای خنک کردن فلزات مذاب یا جلوگیری از اکسایش فلزات بهره برد. توجه کنید که نیتروژن در صنایع بیشتر به‌صورت مایع مورداستفاده قرار می‌گیرد. کپسول‌های نیتروژن مایع را می‌توان در ابعاد و حجم‌های مختلف برای صنایع مختلف تهیه کرد. کاربرد این کپسول‌ها نیز همچون گاز نیتروژن است.
گاز نیتروژن گازی به نسبت کم‌خطر است اما تنفس آن می‌تواند برای افراد خطراتی جدی ایجاد کند. به همین دلیل توصیه می‌شود که در زمان استفاده از کپسول‌های گاز نیتروژن یا نیتروژن مایع حتما در محیط‌های باز قرار بگیرید یا در صورت امکان فاصله ایمنی را با این کپسول‌ها رعایت کنید. ضمن اینکه تماس نیتروژن با چشم می‌تواند باعث یخ‌زدگی بافت‌های آن شود. درصورتی‌که نیتروژن با پوست شما تماس پیدا کنید نیز می‌تواند اثرات سوختگی شدید یا خفیف را در آن ایجاد کند. بنابراین در زمان کار با این گاز بر تن داشتن لباس‌های ایمنی بسیار مهم است.
برای خرید گازها به کجا مراجعه کنیم؟
نکته مهمی که باید در خصوص خرید انواع گازها در نظر بگیرید، معتبر بودن فروشگاه آن‌ها است. ازآنجایی‌که گازهای پرکاربرد در صنعت در مخازن یا کپسول‌ها نگهداری شده و به فروش می‌رسند، شما باید مطمئن باشید که کپسولی که خریداری کرده‌اید به‌خوبی ساخته شده است. ضمن اینکه باید مطمئن شوید که جنس بدنه کپسول یا مخزن به‌درستی انتخاب‌شده و در حین کار مشکل یا خطری برای تجهیزات یا اپراتورهای شما ایجاد نمی‌کند. خرید از فروشگاه بالن گاز خیال شما را از بابت همه این موارد راحت خواهد کرد.
فروشگاه بالن گاز دارای تجربه‌ای 50 ساله در زمینه واردات و عرضه انواع کپسول‌ها و مخازن گازهای صنعتی است. بنابراین به‌خوبی نیازهای صنایع موجود در ایران را شناخته و محصولات خود را متناسب با نیازهای آن‌ها وارد می‌کند. این فروشگاه علاوه بر وارد کردن کپسول‌های گاز انواع لوازم جوشکاری و برشکاری را نیز عرضه می‌کند. به‌این‌ترتیب اگر در یکی از این حوزه‌ها فعالیت می‌کنید، می‌توانید دیگر تجهیزات موردنیاز خود را نیز با اطمینان خاطر از بالن گاز خریداری کنید.
سخن پایانی
گازها در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند اما نکته مهم این است که شما باید در زمان خرید کاربرد آن‌ها را بدانید تا بتوانید به‌درستی از آن‌ها استفاده کنید. در این مطلب درباره مهم‌ترین و پرکاربردترین گازها در صنعت استفاده کردیم. این گازها معمولا بی‌خطر هستند اما این به این معنا نیست که شما نباید در زمان استفاده از آن‌ها نکات ایمنی را رعایت کنید. مهم‌ترین نکته این است که تکنسین یا اپراتور دستگاه باید لباس و عینک ایمنی داشته باشد و به مدت طولانی در معرض هیچ‌کدام از گازها قرار نگیرد. ضمن اینکه تجهیزات نیز باید از جایی معتبر تهیه شوند تا فرایند کار با سرعت بیشتر و بدون ایجاد کوچک‌ترین مشکلی انجام گیرد.
