ثور: پیوندی محکم میان بورس و هنرهای نمایشی

ایلنا؛ اقتصاد به عنوان پایه و زیربنای جامعه، اهمیت فوق العاده‌ای در هنر دارد. به ویژه هنرهایی که در گذر زمان شکل صنعتی‌تری به خود گرفته و دیگر خبری از شمایل سنتی آن نیست. سینما و تئاتر  سرآمد این هنرها هستند که پیوندی عمیق با بازار سرمایه دارند واین امر در یک دهه اخیر بسیار پررنگ تر از گذشته شده است.

سینما که از همان بدو اختراع وجوه صنعتی آن چربش بیشتری بر وجوه هنری آن داشته، به مرور به صنعت پرخرج و گرانی تبدیل شده که جمعیت زیادی نیز از قبل آن ارتزاق می‌کنند.

در سینمای ایران و به خصوص در سال‌های اخیر، هزینه‌های تولید به شکل سرسام آوری بالا رفته و بخش مهمی از آن نیز صرف دستمزد ستاره‌ها می‌شود.در این بین دستمزد سایر عناصر تولید از فیلمبردار، صدابردار، طراح گریم و لباس تا فیلمنامه‌نویس که این آخری رکن کلیدی یک فیلم و سریال به حساب می‌آید، افزایش چشمگیری نداشته و با گذشت زمان فاصله ذکر شده از شکاف عبور کرده و به یک گودال بزرگ تبدیل شده است!

به این ترتیب بخش خصوصی به مرور از چرخه تولید خارج شده و نهادهای مختلف مرتبط با دولت ، تولید را قبضه کرده‌اند. هزینه‌های کلان صرف کرده و بازگشت سرمایه نیز برایشان اهمیت چندانی ندارد.

اندک تهیه‌کنندگان باقیمانده از بخش خصوصی نیز به انواع و اقسام فیلم‌های کمدی روی آورده و به مرور مخاطبان سینما را به اشباع می‌رسانند. در تئاتر وضعیت به شکل متفاوت‌تری بوده و با ورود بخش خصوصی به سالن‌داری، تولید وضع وخیم‌تری پیدا کرده است.

چرا که یک گروه نمایشی بخش مهمی از سرمایه خود را صرف اجاره سالن کرده و دیگر پولی برای سایر عناصر تولیدی در بساط ندارد. در نتیجه یا باید پیه ضررهای مالی هنگفت را به تن خود مالیده و یا به سمت تولید آثاری کاملا گیشه‌پسند برود.

موضوعی که تئاتر کشور را دچار خسران کرده و آسیب‌های جبران ناپذیری به آن وارد کرده است. سینما و تئاتر برای برون رفت از این فاجعه راهکارهای زیادی ندارند: بخشی به دنبال تامین هزینه‌های بالای تولید از طریق اسپانسر رفته و بخش دیگر نیز برای کشاندن مردم به سمت خود از ایده‌آل هایشان فاصله گرفته و صرفا برای مخاطب عام و تامین سلایق آنها دست به تولید می‌زنند. بازارهای مالی راهکار دیگری هستند که تاکنون توجه شایسته‌ ای به آن صورت نگرفته است.

آنها می‌‌توانند به دو هنر-صنعت یاد شده کمک‌های زیادی کرده و با تقویت بنیه مالی‌شان از تنزل کیفی آثار جلوگیری کنند. در تمام جهان، بورس یکی از کلیدی‌ترین بازارهای مالی به حساب می‌آید که در چرخه اقتصاد کشورهای مختلف نقش مهمی را ایفا می‌کند. ایران هم از این قاعده مستثنی نبوده و در آن بورس از اهمیت زیادی برخوردار است. به ویژه صندوق‌های سرمایه گذاری که می‌توانند پتانسیل بالقوه سینما و تئاتر را به فعل رسانده و از این بازار بکر در جهت منافع سهامداران خود بهره ببرند.کاری که در هالیوود قدمت زیادی داشته و فیلم‌های زیادی نیز با محوریت بورس ساخته شده که بعضا آثار پرفروشی هم بوده‌اند.

در ایران نیز این کار راتهیه‌کنندگان سریال جنگل آسفالت و فیلم سینمایی بخارست انجام داده و هردو نیز در جلب نظر مساعد مخاطبان و سودآوری موفق عمل کرده‌اند. در این بین، مبحث آموزش نیز نقش زیادی در روشن شدن مسیر داشته و شرکت اطلاع‌رسانی و آموزش بورس گام‌های بلندی را در این زمینه برداشته است و با حمایت از چنین جشنواره‌ای مسیر تبدیل شدن هنر به صنعت را سرعت می‌بخشد و موضوع کمتر پرداخته شده در سریالا‌ل‌ها و فیلم‌های ایرانی  (پول، بورس و ...) را جزو موضوعات کلیدی هنر می‌کند.

ستون و اساس یک اثر نمایشی را متن آن تشکیل می‌دهد چه در قالب نمایشنامه و چه در فرم فیلمنامه. به همین خاطر هم سرمایه‌گذاری روی آن و در عین حال حمایت از تولید آنها اتفاق فرخنده‌ای به حساب می‌‌‌آید.سال گذشته جشنواره‌ای با نام «ثور»برگزار شد که هدف کلی آن آموزش سواد و مفاهیم مالی از طریق هنر است.

در حقیقت، ثور پلی میان بورس و هنرهای نمایشی به حساب می‌ید که می تواند نظم بیشتری به اقتصاد آن بدهد.این جشنواره در دومین دوره خود در بخش‌های فیلمنامه، نمایشنامه و آثار تبلیغی پذیرای آثار هنرمندان کشور است که گام بلندی برای حمایت از متون نوشته شده توسط استعدادهای بکر و کمتر کشف نشده به حساب می‌آید. به ویژه در حوزه نمایشنامه و فیلمنامه که به اعتقاد بسیاری از منتقدان و صاحبنظران، پاشنه آشیل آنها به حساب می‌آیند.

به خصوص فیلمنامه که چه در حوزه فیلم کوتاه و چه در حوزه فیلم بلند، ضعف‌های آشکاری در آن به چشم می‌خورد. نکته دیگری که در ثور امسال جلب توجه می‌کند، پوستر جذاب و مفهومی آن است که در متن آن شاخ‌های یک گاو به چشم می‌خورد. نمادی از صعود سهام در بازار بورس که حلقه‌ای از نگاتیو دور آن پیچیده شده و پیوند بورس و سینما را به ذهن بیننده پوستر متبادر می‌کند.

در عین حال می‌توان به حضور «ایوب آقاخانی» به عنوان یکی از هنرمندان باسابقه تئاتر به عنوان عضو شورای سیاست‌گذاری ثور اشاره کرد که با توجه به اینکه خود در متن اتفاق‌های تلخ دنیای نمایش در بخش سرمایه قرار داشته،می‌تواند اتفاق‌ مثبتی را رقم بزند. جشنواره‌های موضوعی فراوان همه ساله در حوزه سینما و تئاتر  برگزار می‌شود که ثور می‌تواند به یکی از شاخص‌ترین آنها تبدیل شده و پیوند محکمی میان بورس و هنرهای یاد شده برقرار کند.