کشت گیاهان جدید برای تامین روغن و کنجاله مورد نیاز کشور

مجری طرح دانه های روغنی وزارت جهاد کشاورزی گفت: علاوه بر تولید کلزا، سویا، آفتابگردان، کنجد و گلرنگ که در طرح ده ساله خوداتکایی پیش بینی شده، آماده کشت گیاهان جدید برای تامین روغن و کنجاله هستیم.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی، علیرضا مهاجر در گفت و گو با خبرنگار ما اظهار داشت: در حوزه دانه های روغنی، کشت گیاهان جدید مانند کاملینا و بادام زمینی مطرح هستند و هر چند میزان تولید روغن و دانه از گیاهی مانند کاملینا کم است، اما حاضریم کشت این گیاه را به منظور تنوع بخشی در کشور توسعه دهیم.

وی با اشاره به معرفی رقم جدید کنجد نیز گفت: برای نخستین بار در زمینه کنجد رقمی معرفی شده که امکان کشت مکانیزه آن وجود دارد.

مهاجر درباره مزیت های کشت کلزا خاطرنشان کرد: کشت کلزا در تناوب با گندم و جو موجب افزایش پایداری تولید این محصولات از طریق کاهش علف های هرز، آفات و بیماری ها می شود و از این رو، کلزا دارای اهمیت ویژه ای برای ما است.

وی با بیان این که کلزا بالای ۴۰ درصد روغن دارد و در همه استان های کشور قابل کشت است، اذعان داشت: ما در طرح خوداتکایی دانه های روغنی به دنبال محصولی هستیم که آب کمی نیاز داشته باشد و در پاییز کشت شود و به پایداری گندم کمک کند.

مجری طرح دانه های روغنی وزارت جهاد کشاورزی درباره روند اجرای طرح خوداتکایی دانه های روغنی نیز گفت: در این طرح تامین ۷۰ درصد روغن و ۵۰ درصد کنجاله از طریق افزایش عملکرد تولید و سطح زیر کشت با استفاده از تکنولوژی های روز ظرف ده سال هدفگذاری شده، اما به رغم برنامه ریزی ها به دلیل برخی مشکلات از روند افزایشی آن کاسته شده است.

وی با یادآوری این که در روند افزایشی تولید دانه های روغنی، تولید کلزا از ۵۰ هزار تن در سال ۹۴ به ۴۰۰ هزار تن در سال ۹۷ رسید، اذعان داشت: این روند افزایشی رو به کاهش گذاشته به طوری که سال زراعی ۹۹-۹۸ تولید کلزا به ۳۳۰ هزار تن رسید.

مهاجر، واردات روغن و کنجاله با ارز ترجیحی و پایین بودن قیمت خرید تضمینی دانه های روغنی نسبت به سایر محصولات جایگزین را از جمله دلایل کاهش امکان رقابت برای کشت و تولید این محصولات برشمرد.

وی در عین حال توضیح داد: یکی از برنامه ها برای کاهش وابستگی به روغن در طرح خوداتکایی دانه های روغنی، آگاهی بخشیدن به مردم در مورد مضرات مصرف بی رویه روغن با کمک دستگاه های ذی ربط همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان ملی استاندارد و رسانه ها به ویژه صدا و سیما  بود تا جایی که مصرف سرانه روغن برای هر فرد در کشور از ۲۰ کیلوگرم به ۱۵ کیلوگرم و کل مصرف از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن به یک میلیون و ۱۰۰ هزارتن در سال برسد.

مجری طرح دانه های روغنی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: متاسفانه همکاری لازم برای کاهش مصرف بی رویه روغن در کشور صورت نگرفت و با تبلیغات فراوان در رسانه ها، مصرف روغن در کشور افزایش یافت.

وی گفت: در حال حاضر با توجه به سیاست های جدید وزارت جهاد کشاورزی، دو روش برای زراعت در نظر گرفته شده که یکی از آن بر مبنای الگوی کشت و دیگری بر اساس ظرفیت، اقلیم، شرایط آب و خاک و دما در استان ها است و از این رو برای سال زراعی ۱۴۰۰- ۱۳۹۹ کشت کلزا در سطح ۳۵۰ هزار هکتار و کل دانه های روغنی در سطح ۵۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی پیش بینی شده و امیدواریم بتوانیم کشاورزان را متقاعد کنیم این دانه ها را در تناوب با محصولاتشان کشت کنند.

بنابراین گزارش، گیاه روغنی-دارویی کاملینا برای نخستین بار در ایران اصلاح، تکثیر و کشت شده است. به گفته کارشناسان، یکی از مزیت های این گیاه، مقاومت زیاد در برابر خشکی و سرمای بهاره است. کاملینا جزو خانواده براسیکاسه است و آزمایشات مختلف نشان می دهد که احتیاجات آبی بسیار کم و مقاومت بالایی نسبت به آفات رایج در دانه های روغنی مانند سوسک گرده خوار دارد. این گیاه در بخش هایی از اروپا کشت می شود.