سهم اندک ایران از ۱۴۲ میلیون متر مکعب شیرین‌سازی آب دریا/ سیستم ZLE ؛ راهکاری برای جلوگیری از به مخاطره انداختن محیط‌زیست

نازنین همنورد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره موضوع نمکزدایی و آب شیرین‌کن‌ها و تاثیر آن بر  اکوسیستم دریا اظهار داشت: واحدهای نمکزدایی که اکنون در ایران رایج است آب شور را نمک‌زدایی می‌کند و طی فرایندهایی آب تصفیه شده و شیرین تولید می‌شود، اما در کنار آب شیرین یک محصول جانبی بنام پساب شور داریم که غیر از اینکه غلظت شوری بالا و مواد شیمیایی دارد، طی فرایند نمکزدایی مواد ضد منعقدکننده ضدجلبک و ضدکفی را نیز که اضافه کردیم، وارد پساب شور شده است که برای محیط زیست بسیار مضر است.

وی با بیان اینکه مدیریت پساب بسیار مهم است، افزود: واحدهای نمکزدایی کنار آب‌های ساحلی احداث می‌شوند، که بعد از شیرین‌سازی پساب را تخلیه و دوباره به دریا بازگردانده و باعث بهم خوردن اکوسیستم دریا و نابودی آبزیان می‌شوند، چون دمای بالا و دارای مواد شیمیایی هستند، یکی از راه‌های مدیریت این قضیه این است که از سیستم‌هایی برای نمکزدایی استفاده شود که پساب را صفر و یا خیلی کم کنند این فرایند به نام Zero Liquid Discharge معروف است که از روش‌های شیمیایی و یا حرارتی غشایی استفاده می‌شود، یعنی بعد از انجام نمک‌زدایی دوباره وارد مرحله دیگر شده و تصفیه می‌شود و در کنار آن پساب هم صفر می‌شود، ضمن اینکه از پساب مواد ارزشمند مثل موادمعدنی، نمک‌های کلسیم و منیزیم بدست می‌آید.

این کارشناس موسسه تحقیقات آب گفت: امروزه منابع آب شیرین نه تنها در جهان که در ایران هم محدود است، آب و هوای ایران خشک و دسترسی به منابع آب کم است، کشور به سمتی می‌رود که از آب نامتعارف برای تامین آب شیرین استفاده کنیم. یکی از راه‌ها استفاده از آب شور دریا است که در شمال و جنوب به وفور یافت می‌شود. اکنون کشورهای خلیج‌فارس مثل عربستان، کویت و بحرین با شیرین‌سازی آب دریا، آب شرب خود را تامین می‌کنند، در ایران هم طی چند سال اخیر رواج پیدا کرده است، در قانون ششم توسعه کشوری عنوان شده که باید از آب دریا برای تامین آب شیرین استفاده شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود 142 میلیون متر مکعب در سال آب شیرین توسط واحدهای نمک‌زدایی تولید می‌شود اما سهم ایران خیلی کم است، یادآور شد: در کل جهان از سیستم‌های(Zero Liquid Discharge) ZLE  در پروسه شیرین‌سازی آب دریا استفاده می‌شود، مثلا چین برای کل صنایع و معادن خود از این روش استفاده می‌کند اما ایران هنوز اول راه است. پروژه‌های آب شیرین کن هزینه بالایی دارند با بکارگیری سیستم ZLE می‌توانیم مواد ارزشمندی را بدست آوریم که از نظر اقتصادی مهم است و هزینه‌ها را جبران و مقرون به صرفه می‌کند. 

همنورد گفت: سیستم ZLE برای واحدهای نمک‌زادیی درون سرزمینی که دور ریختن پساب حیاتی است، بسیار مثمرثمر است،چون پساب در اراضی رها و یا به چاه‌ها می‌ریزند که باعث شور شدن آنها شده و کشاورزی را به مخاطره می‌اندازد.