در گفت‌وگو با ایلنا تشریح شد؛
آیا ترکیه از لیست مشتری‌های گازی ایران خط می‌خورد؟
یک کارشناس انرژی در مورد آینده مراودات نفتی و گازی ایران و با ترکیه تصریح کرد: در این مورد نمی‌توان قاطعانه نظر داد چراکه به عوامل زیادی بستگی دارد اما در سال‌های اخیر بدون در نظر گرفتن این اکتشاف گازی اخیر، قیمت‌های پایین ال ان جی موجب شد تا واردات آن از آمریکا برای ترکیه جذاب شود و جایگزین واردات سنتی از طریق خط لوله از کشورهای ایران و روسیه شود.
زانا احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره اینکه آیا ترکیه می‌تواند هاب انرژی منطقه باشد، اظهار داشت: ابتدا باید ببینیم آیا حجم گازی که قرار است در سال‌های آینده از این میدان جدید اکتشاف شده، تولید شود چه میزان بوده و چه مقدار قابل بازیافت است و در مقایسه با سایر کشورهای منطقه چه تاثیری را خواهد داشت تا چنانچه بخواهیم این میزان گاز را با کشورهای ایران، روسیه و قطر مقایسه کنیم. متوجه می‌شویم که حجم ذخیره اولیه گاز میدان Tuna-1 ترکیه 320 میلیارد متر مکعب است اما حجم ذخایر گازی اثبات شده ایران در حدود 32، روسیه حدود 39 و قطر حدود 25 تریلیون متر مکعب است. هر چند مبادلات تجاری و قیمت تمام شده صادرات از طریق خط لوله و ال ان جی هم تاثیرگذار است اما این میدان کشف شده برای ترکیه که تولید گاز اندکی دارد حجم قابل توجهی است اما برای اثرگذاری در منطقه جواب منفی است.
وی افزود: بر این اساس با کشف این میدان و ذخیره اندک در مقایسه با سایر کشورها موضوع هاب گازی شدن مطرح نیست و فقط موضوع موقعیت جغرافیایی و منطقه‌ای این کشور است که از قبل هم مطرح بوده و به نوعی برای کشورهای منطقه خاورمیانه مسیر ورود به اروپا از طریق خطوط لوله است.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: میزان تقاضای گاز ترکیه از زمانی که به دنبال توسعه انرژی‌های پاک بوده است از میزان 52 میلیارد متر مکعب در سال 2017 به میزان 44 میلیارد متر مکعب در سال 2019 رسیده است. تولید گاز ترکیه در سال 2019 حدود 0.3 میلیارد متر مکعب بوده است که عددی کمتر از 1% تقاضای داخلی است. ترکیه به شدت به واردات گاز از روسیه ، ایران و آذربایجان از طریق خط لوله وابسته است که مجموعاً حدود 33 میلیارد متر مکعب یا 73% از کل واردات گاز را در سال 2019 تشکیل داده است.
وی در ارزیابی متنوع‌سازی سبد انرژی و همچنین مبادی وارداتی کشور ترکیه، گفت: این کشور از یک طرف به شدت به واردات گاز از روسیه، ایران و آذربایجان ازطریق خط لوله وابسته است و از طرف دیگر به دنبال متنوع سازی واردات از طریق ال ان جی است. کشورهای الجزایر، نیجریه و قطر همگی با ترکیه قرارداد ال ان جی طولانی مدت دارند و البته ایالات متحده هم به عنوان یکی از بزرگترین تامین کنندگان ال ان جی به این کشور طی دو سال گذشته به جمع تامین کنندگان آن پیوسته است.
احمدی درباره اینکه آیا با توجه به تحریم‌های ایران و دست باز کشور فقیر ترکیه به لحاظ انرژی ( نسبت به ایران) این احتمال می‌رود که جای کشورها در تولید و صادرات انرژی عوض شود، توضیح داد: با توجه به مواردی که مطرح شد و با این حجم گاز کشف شده در کشور ترکیه موضوع جابجایی کشورها در تولید و صادرات انرژی بعید به نظر می‌رسد. ضمناً بر اساس میانگین قیمت واردات گاز ترکیه در سال 2020 به نظر می‌رسد کشف و توسعه این میدان حدود 200 میلیون تا 1.5 میلیارد دلار در هر سال صرفه جویی در هزینه واردات گاز برای کشور ترکیه داشته باشد و می‌توان گفت که این چشم انداز گازی موجب کاهش واردات گاز و افزایش قدرت چانه زنی این کشور در مواجه با کشورهایی است که از آنها گاز وارد می کند.
وی خاطرنشان کرد: حجم گاز کشف شده نسبت به سایر اکتشافات گازی در مدیترانه کوچکتر است به عنوان نمونه میدان گازی «ظهر» کشور مصر که در سال ۲۰۱۵ کشف شد حجمی حدود ۸۵۰ میلیارد متر مکعب دارد که حدود 3 برابر میدان گازی ترکیه است. از طرفی به نظر می‌رسد تنش بین ترکیه با کشورهای یونان، قبرس، مصر و همچنین کشور اشغالگر اسرائیل بر سر اکتشاف و بهره برداری از منابع نفت و گاز در دریای مدیترانه تشدید شود. پیش از این شاهد بودیم که ترکیه برای حفاظت از کشتی‌های اکتشافی خود شناورهای جنگی به این منطقه اعزام می‌کرد. همچنین چنانچه کشور ترکیه در سال‌های آتی به اکتشافات حوزه‌های گازی جدید اقدام کند با دستیابی به منابع بیشتر به سطحی از استقلال در زمینه انرژی خواهد رسید که می‌تواند مصرف داخلی خود را تامین کند و بنابراین فشار ناشی از هزینه‌های تامین سوخت بر بودجه کشور نیز رفع خواهد شد.
این کارشناس بازار انرژی در ادامه درباره اینکه آیا کشورها باید در آینده‌ای نزدیک ترکیه را به عنوان منبع تامین کننده انرژی بپذیرند؟، بیان کرد: با این حجم اکتشاف بعید به نظر می‌رسد و این موضوع بستگی به اکتشافات جدید در آینده دارد که چه حجمی به ذخیره‌های اثبات شده این کشور افزوده می‌شود.
وی در زمینه آینده مراودات نفتی و گازی ایران و با ترکیه تصریح کرد: در این مورد نمی‌توان قاطعانه نظر داد چراکه به عوامل زیادی بستگی دارد اما در سال‌های اخیر بدون در نظر گرفتن این اکتشاف گازی اخیر، قیمت‌های پایین ال ان جی موجب شد تا واردات آن از آمریکا برای ترکیه جذاب شود و جایگزین واردات سنتی از طریق خط لوله از کشورهای ایران و روسیه شود. در سال جاری واردات از طریق ال ان جی از خط لوله پیشی گرفته است که خود ناشی از مازاد عرضه ال ان جی در جهان و کاهش قیمت محموله‌های آن است. پیش بینی می‌شود که میزان واردات گاز از طریق خط لوله ترکیه از 33 میلیارد مترمکعب در سال 2019 به 30 میلیارد مترمکعب در سال 2020 کاهش یابد، در حالی که کل واردات گاز ال ان جی با 50 درصد افزایش از 12 میلیارد متر مکعب در سال 2019 به 18 میلیارد متر مکعب در سال 2020 افزایش می‌یابد.
