رئیس مرکز ملی فرش ایران در گفت‌وگو با ایلنا:
تولید فرش دستباف ۴ برابر شد/ فراکسیون‌های صادرات تشکیل می‌شود/ جذب دوباره قالیبافان با شیوع کرونا
رئیس مرکز ملی فرش ایران اظهار داشت: افزایش چشم گیری نزدیک به ۴ برابر در میزان تولید فرش دستباف در نیمه اول سال جاری نسبت به آمارها و برآوردهای سال گذشته شاهد هستیم. از علت‌های این افزایش را می‌توان به تعطیلی بعضی از مشاغل به علت شیوع ویروس کرونا و جذب دوباره قالیبافان به کار بافت قالی به عنوان جایگزین فعالیت‌های دیگر، اشاره کرد.
فرح‌ناز رافع در گفت‌وگو با ایلنا در مورد اقدامات انجام شده برای افزایش صادرات فرش کشور گفت: براساس بند دال ماده 46 قانون برنامه ششم توسعه، مرکز گام‌های مثبتی در ایجاد خانه‌های فرش، ایجاد پایانه‌های صادراتی، هویت‌دار کردن محصولات تولیدی از طریق شناسنامه‌دار کردن فرش دستباف، توسعه بازار با کمک از صندوق توسعه صادرات، مبادرت به طرح موضوعات تحقیقاتی و پژوهشی در زمینه افزایش و توسعه صادرات فرش دستباف به کشورهای منتخب برداشته است.
فرش دستباف جان دوباره می‌گیرد
وی ادامه داد: همچنین برای ایجاد بسترهای مناسب برای فروش اعتباری از توان و ظرفیت بخش خصوصی بهره گرفتیم. درخصوص مشوق‌های صادراتی با استفاده از توان و ظرفیت سازمان توسعه تجارت برای دریافت تسهیلات از محل بسته حمایتی از صادرات غیرنفتی برای صادرکنندگان در سال 98 و همچنین کمک‌‌های بلاعوض برای این مرکز از محل همان بسته حمایتی برای پیشبرد اهداف تعیین شده، فرش دستباف جان دوباره‌ای خواهد گرفت.
فراکسیون‌های صادرات فرش دستباف تشکیل می‌شود
این مقام مسئول تصریح کرد: همچنین تشکیل ستاد راهبردی فرش دستباف، عضویت در کارگروه شورای عالی صادرات و نیز تشکیل کارگروه‌های استانی به منظور بررسی مسایل و مشکلات و موانع موجود بر سر راه صنعت فرش دستباف در دوره‌های زمانی معین، دستاوردهای مهمی برای اخذ تصمیمات در برنامه‌های این مرکز و سایر ارگان‌های همکار، به همراه داشته است. در این راستا، تشکیل فراکسیون‌های صادرات فرش دستباف نیز از دیگر برنامه‌های این مرکز به شمار می‌رود که می‌تواند به موضوعات مهم صادراتی پیش روی این هنر-صنعت ورود کند.
رافع یادآور شد: از آنجا که این هنر-صنعت ریشه در تاریخ و تمدن و فرهنگ ایران زمین داشته است جایگاه آن در اقتصاد مقاومتی به دلیل دارا بودن ارزش افزوده فراوان زبان‌زد است و در شرایط دشوار اقتصادی با اشتغال‌زایی و سرانه سرمایه بسیار پایین نسبت به سایر صنایع، ارزآوری این کشور را سبب می‌شود و نیز با اشتغال جمع کثیری از جمعیت شهری و روستایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها از ابعاد برجسته اجتماعی آن می‌توان یاد کرد.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در مورد تاثیر شرایط اقتصادی و سیاسی کشور بر صنعت فرش اظهار داشت: در شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاکم، کمتر صنعتی وجود دارد که تحت تاثیر تحریم قرار نگرفته باشد. فرش دستباف با ارزآوری حتی در شرایط اقتصادی سخت، از برجسته‌ترین صنایع ایران است که با شرایط حاکم دست و پنجه نرم می‌کند.
کاهش تقاضا جهانی فرش موضوع جدیدی نیست
وی افزود: فرش دستباف در یکی دو دهه اخیر با توجه به مسایل گوناگون بیرونی و درونی دچار فراز و نشیب‌‌هایی قرار گرفت که کاهش تقاضای جهانی را در بر داشته و این موضوع جدیدی نیست که به تازگی مطرح شود و به عبارتی کالاهای مکمل، کالاهای جانشین در کنار تغییر در سبک و سلایق مصرف‌کنندگان، تورم و ... و در چهار پنج سال اخیر تحریم‌ها و در سال اخیر بیماری کووید 19 مزید بر علت برای کاهش در صادرات بسیاری از کالاها و صنایع شده است.
فرآیند بازگشت ارز صادرکنندگان هنر-صنعت فرش بازبینی شود
رافع در مورد اقدامات انجام شده جهت حمایت از صادرکنندگان فرش در موضوع بازگشت ارز حاصل از صادرات فرش گفت: مدت زمان بازگشت ارز حاصل از صادرات برای تمامی کالاها 2 ماه تعیین شده بود که با تلاش‌های این مرکز و سایر ارگان‌های مربوطه از 2 ماه به 7 ماه افزایش یافت که با اعتراض ذینفعان و پیگیری‌های مجدد این مرکز از 7 ماه به 12 ماه تبدیل شد. اما از آنجا که فروش فرش به صورت امانی است و زمان بازگشت ارز حاصل از صادرات آن به طول می‌انجامد از این رو صنایع خرد و کوچک با بسته رفع تعهد ارزی پیشنهادی بانک مرکزی حتی به مدت یکسال با مشکلات عدیده‌ایی مواجه خواهند شد و بایستی این فرآیند برای صنایع خرد و کوچک به خصوص در حوزه هنر-صنعت فرش دستباف مورد بازبینی و تجدید نظر واقع شود.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در مورد آمار و ارقام مربوط به تولید فرش کشور گفت: با توجه به شیوه تولید فرش دستباف که اکثرا به صورت خانگی و غیرمتمرکز است، جمع آوری و احصاء میزان دقیق تولید فرش دستباف چندان میسر نیست. با این حال با توجه به نیاز مجموعه‌های تصمیم گیری و تولید به آمار تولید، مرکز اقدام به جمع‌آوری اطلاعات تولید و برآورد میزان بافت فرش از طریق سازمان‌های استانی و تشکل‌های مرتبط نموده است.
کرونا تولید فرش را افزایش داد
وی ادامه داد: بر این اساس و با توجه به اطلاعات ماهیانه دریافتی از تولید فرش استان‌ها، افزایش چشم گیری نزدیک به 4 برابر در میزان تولید فرش دستباف در نیمه اول سال جاری نسبت به آمارها و برآوردهای سال گذشته شاهد هستیم. براین اساس کل میزان تولید فرش دستباف در 5 ماهه سال جاری نزدیک به 950 هزار متر مربع گزارش شده است. از علت‌های این افزایش را می‌توان به تعطیلی بعضی از مشاغل به علت شیوع ویروس کرونا و جذب دوباره قالیبافان به کار بافت قالی به عنوان جایگزین فعالیت‌های دیگر، اشاره کرد.
رافع خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش نرخ ارز در چند سال اخیر، افزایش نرخ تورم داخلی و همچنین افزایش نرخ تعرفه واردات ابریشم، قیمت مواد اولیه وارداتی فرش (ابریشم و پشم ظریف) به شدت افزایش یافته که در این خصوص برای تنظیم بازار اقدامات صورت گرفته است؛ نخست تلاش پایین آوردن میزان تعرفه شماره 5002000 (نخ ابریشم خام نتابیده) از 26% به 20% بود و دوم جلوگیری از خام فروشی الیاف پشم و اقدام عاجل در خصوص منع صادرات الیاف پشم بومی از سال 97 انجام شده است .
