قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین؛ امتیاز در برابر امتیاز/ نفع قرارداد ربع قرنی برای همسایه غربی چیست؟

یحیی آل‌اسحاق در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره زوایای استراتژی نفتی و گازی ایران در قرارداد احتمالی 25 ساله با چین اظهار داشت: البته این موضوع هنوز پیشنهاد اولیه است و در مورد آن مذاکره می‌کنند، در هر حال یکی از نیازهای اساسی چین در جایگاه اقتصاد دوم و یا حتی اول جهان نفت و گاز است، طبق پیش‌بینی‌ها روزی 12 میلیون بشکه مصرف نفت خواهد داشت که بنا دارد نیمی از این میزان را از کشورهای خاورمیانه مثل ایران و عراق تامین کند، بنابراین این قراراد می‌تواند تضمین و تحقق برنامه‌ توسعه  اقتصادی این کشور باشد. استراتژی حال و آینده ایران نیز تعامل با تمام دنیا جز اسرائیل است، چین در مهندسی اقتصادی جهان نقش بالایی دارد، که ما می‌توانیم با تعامل مثبت اهداف منافع ملی را محقق کنیم. 

وی افزود: اکنون چین با 130 کشور روابط اقتصادی دارد بزرگترین این کشورها امریکا و بعد اروپا است، تعجب‌آور که چطور تعامل چین با امریکا و اروپا خوب است، اما به رابطه ایران و چین که می‌رسد، عده‌ای مشکل ایجاد می‌کنند. اکنون روابط ایران و چین هم یک تعامل دو طرفه است، این کشور روزانه به 12 میلیون بشکه نفت نیاز دارد که بخشی از آن را از ایران تامین می‌کند، در مسیر نقل و انتقالات نفت و کالا نیز نیاز به مسیر زمینی دارد که در این رابطه جاده ابریشم مطرح است. ما نیز برای توسعه کشور و امور زیربنایی مثل ریل، راه‌آهن، مخابرات، بنادر و نفت به تکنولوژی نیاز داریم، چین در بسیازی زمینه‌ها از جمله خط‌آهن، ریل، هایتک، مخابرات و آی‌تی جزء اولین‌ها است و می‌تواند نیاز ما را تامین کند.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: ما اکنون در حوزه نفت حدود 200 میلیارد دلار پروژه تعریف شده داریم که نیاز به سرمایه‌گذاری دارد، در حوزه ریل حداقل 17 میلیارد دلار برنامه مدون داریم که باید اجرا شود در امور زیربنایی بسیاری طرح آماده و مصوب داریم که نیاز به سرمایه‌گذاری دارند، از طرف دیگر نیاز به فروش نفت و بازار داریم، چین اولین بازار ما در صادرات غیرنفتی و تامین مواد اولیه است، بنابراین روابط دو کشور بر پایه نیاز دوطرفه است. 

وی خاطرنشان کرد: ما تاکنون در اکثر رابط تجاری با غرب به مشکل برخوردیم، دنیای غرب همواره بدعت‌هایی با ما داشته مثلا پروژه‌های نیروگاه و یا انرژی هسته‌ای را ترک کردند، در تامین کالاهایی مثل دارو و مواد غذایی محدودیت ایجاد می‌کنند. کشورهای غربی به تبعیت از امریکا حتی نیاز رادیولوژی و دارویی ما را تامین نمی‌کنند، 100 میلیارد دلار پول در خارج از کشور داریم که همه بلوکه شده است، حال که پنجره‌ای باز شده و با کشور دیگر هم تعامل می‌کنیم باز هم معترضند، دلیل آن این است که تصور می‌کردند با بستن درها بروی ما و انحصاری که ایجاد کرده بودند، تسلیم می‌شویم.

آل‌اسحاق در ادامه تاکید کرد: در هر حال این قرارداد حتما به نفع ما است، اما در هر معامله‌ای باید هوشیارانه عمل کنیم که بهترین‌ها را انتخاب کنیم و مصالح ملی را در رابطه با قیمت و سطح تکنولوژی در نظر بگیریم.

وی درباره تخفیف فروش نفت به چین گفت: تخفیف نفت هنوز قطعی نیست، آنچه مسجل است ما باید بر اساس منافع ملی در زمان و مکان تصمیم بگیریم، باید در هر سنت و شرط حواسمان جمع باشد، باید بدانیم هر بندی از قرارداد در مقابل چه چیزی مطرح می‌شود، ضمن اینکه اگر تخفیفی بابت فروش نفت داده شود، شاید آنها هم محصولات خود را با تخفیف در اختیار ما قرار می‌دهند. این تصور که آنها بر ما سلطه پیدا می‌کنند، اشتباه است، مبنای ما قانون نفی‌سبیل، فرمایشات رهبری و راهبردهای امام است، ما کشوری هستیم که در جنگ تحمیلی تمام دنیا بر علیه ما بود، ولی یک سانتی‌متر از مرزها را از دست ندادیم، امروز نیز سلطه هیچ کشوری را قبول نمی‌کنیم، این نگرانی‌ها به این دلیل است که طرحی که ما را در دایره محدود نگه می‌داشتند شکسته می‌شود. 

رئیس اتاق مشترک ایران و عراق یادآور شد: وقتی حتی در مورد تعرفه باید تائیدیه مجلس را داشته باشیم، در مورد توافقنامه با یک کشور قطعا بر اساس اصل 110 قانون اساسی تعیین خط‌مشی و راهبردهای نظام از سوی رهبری تائید می‌شود. هرچند اختلاف نظر سیاسی در جناح‌ها داریم اما در منافع ملی همه یکسان فکر می‌کنند.

وی درباره برنامه چین برای استفاده از مسیر ترانزیتی ایران جهت توسعه میادین نفتی عراق نیز بیان کرد: ایران و عراق وجوه مشترکی دارند، اقتصاد دو کشور مکمل یکدیگرند، یعنی دو کشور در توسعه، امنیت و روابط بین‌الملل با هم نوعی به هم وابستگی دارند، ممکن است همکاری نفتی به صورت کنسرسیوم مشترک سه‌جانبه باشد، اما قطعا مصالح ملی در نظر گرفته می‌شود و عموم جامعه نیز در جریان امور قرار می‌گیرند.