ایلنا بررسی کرد؛
یک ائتلاف جدید برای انقلابی بزرگ در بازار نفت/ آیا خلیج فارس نقشه خاورمیانه بزرگ را نقش برآب می‌کند؟
انرژی هم می‌تواند عامل نعمت و هم اسباب نقمت و عذاب باشد، روزی دیگران نرخ انرژی را بالا می‌برند و کشورها خوشحال می‌شوند و برنامه‌ریزی را فراموش می‌کنند روز دیگر همان دیگران قیمت انرژی را ناگهان پایین می‌آورند و همه کشورها به دست و پا می‌افتند و همدیگر را متهم و با هم رقابت می‌کنند.
صباح زنگنه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره امکان تشکیل یک ائتلاف انرژی حول محور کشورهای حوزه خلیج فارس اظهار داشت: اهمیت خلیج فارس به صادرات انرژی و واردات مصنوعات، مواد صنعتی و غذایی و ساختمانی است، اما در معادلات ژئوپلیتیک منطقه و جهان این انرژی است که نقش مهمی ایفا می‌کند. بنابراین این منطقه همواره دستخوش دستبرد قدرت‌های بزرگ بوده و هست و همچنان مورد تعدی و اقدامات تفرقه افکنانه رژیم صهیونیستی قرار دارد بنابراین با یک مجموعه‌ای از تهدیدها و خطرات مواجه است.
اهداف سلطه‌جویانه امریکا و برنامه‌های بلع انرژی اسرائیل در خاورمیانه
وی افزود: امریکا همچنان قصد دارد بر منطقه بخصوص بر کشورهای عربی منطقه مسلط باشد و حاکمیت اعمال کند و رژیم صهیونیستی هم تلاش می‌کند از انرژی منطقه بهره‌برداری کند و میان کشورهای عربی اختلاف ایجاد کند، به گروه‌های تروریستی کمک می‌کند تا این کشورها همچنان درگیر مبارزه با معلول‌های مختلف باشند. بنابراین برای تشکیل ائتلافی نفتی جدای از خاورمیانه در حوزه کشورهای خلیج فارس اولین اقدام این است که کشورها درک خودشان را از تهدیدها و خطرات محیط منطقه یکسان کنند و اراده خود را برای مقابله با این تهدیدها یکی کنند، با این دو قدم اساسی می‌توانند منطقه را همچنان امن نگه دارند و قدم سوم اینکه کشورهای منطقه هماهنگی و همکاری در تمام زمینه‌ها را مدنظر خود قرار دهند، به این ترتیب هم می‌توان امنیت منطقه را نگه داشت و هم اینکه بازیچه دست قدرت‌های بزرگ و رژیم صهیونیستی قرار نگرفت.
این کارشناس حوزه بین الملل با بیان اینکه انرژی از جمله عوامل اساسی مشترک بین کشورهای حوزه خلیج فارس است، گفت: اگر گاهی تدبیر درستی بین کشورهای این حوزه نباشد موجب تفرقه و مشکلاتی خواهد شد، بنابراین در این موضوع اراده همکاری و هماهنگی بر همه چیز مقدم و اولویت دارد.
نفتخیزها همچنان زیر پرچم غرب رژه می‌روند
وی تاکید کرد: انرژی هم می‌تواند عامل نعمت و هم اسباب نقمت و عذاب باشد، روزی دیگران نرخ انرژی را بالا می‌برند و کشورها خوشحال می‌شوند و برنامه‌ریزی را فراموش می‌کنند و اعتماد به منابع دیگر را از دست می‌دهند، بیکاری توسعه پیدا می‌کند، حجم دولت‌ها بزرگتر می‌شود و به ولخرجی عادت می‌کنند. روز دیگر همان دیگران قیمت انرژی را ناگهان پایین می‌آورند و همه کشورها به دست و پا می‌افتند و همدیگر را متهم و با هم رقابت می‌کنند و یا قیمت‌ها را کم می‌کنند تا بازار بیشتری بدست بیاورند که البته این رقابت کاهنده و پر از ضرر است، بنابراین درک این تهدیدها و مخاطرات اصل بنیادین و پایه همه نوع توسعه و رشد در حوزه خلیج فارس است.
تازه واردان نفتی عامل واگرایی در خلیج فارس
نماینده سابق ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی بیان کرد: تاکنون نقاط مشترک کشورها در حوزه نفت توانسته کشورها را سرپا نگه دارد اما زمانی که رقبای بیشتری وارد صحنه شوند و امریکا نفت بیشتری صادر کند، وضع بازار را مختل کند و قیمت‌ها را بالا و پایین ببرد، ناهماهنگی داخل منطقه هم افزایش پیدا می‌کند و کشورها علیه هم کار می‌کنند. مثلا اتفاقاتی که در گذشته رخ داد را فراموش نکنیم که قیمت نفت به حدی پایین آمد که عراق به به کویت حمله می‌کند تا از درآمد بیشتری بهره مند شود، این اتفاقات باز هم بین این کشورها می‌تواند تکرار شود تا ناامنی را بیشتر و توسعه را از بین ببرد.
تلاشی که امریکا برای افزایش دلارهای نفتی ایران و عربستان کرد
علی اصغر زرگر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، به بحث راه اندازی اوپک و اهداف آن اشاره و اظهار داشت: اوپک از ابتدای تشکیل با پستی و بلندی زیادی مواجه بود و مدت‌ها نتوانست تصمیماتی در رابطه با میزان تولید و عرضه داشته باشد زیرا هنوز بسیاری امتیازات دست شرکت‌های بزرگ نفتی بود و این سازمان معمولا آنچنان قدرتی نداشت که روی بازار تاثیرگذار باشد تا اینکه بعد از جنگ 6 روزه اعراب و اسرائیل برخی کشورها تحریم شدند قیمت نفت افزایش پیدا کرد و نهایتا اوپک از اوایل دهه 70 میلادی به بعد توانست به عنوان کارتل نفتی تصمیم‌گیری‌هایی در رابطه با میزان تولید و قیمت‌ها داشته باشد. البته در این بین باز هم امریکا همچنان دخالت‌هایی در این سازمان داشت و تمایل داشت قیمت‌ها بالا برود تا ژاپن و اروپایی‌ها دلار بیشتری به ایران و عربستان به عنوان دو صادرکننده بزرگ بپردازند و آنها هم پول‌ها را در بانک‌های امریکایی ذخیره و یا صرف خرید تسلیحات و کالاهای امریکایی کنند و این به نفع ایالات متحده بود که بتواند هزینه‌های جنگ ویتنام را پوشش دهد.
اوپک؛ کارتلی فقط در حد یک نام
وی افزود: با توجه به آنچه ذکر شد این خواست کارتل‌های بزرگ نفتی بود که قیمت نفت را بالا ببرند و پترودلارها را نصیب ایران و عربستان کنند که نهایتا به جیب امریکا واریز شود در هر صورت این اوضاع تداوم پیدا کرد، بعد از انقلاب ایران و جنگ بین ایران و عراق که قیمت نفت بالا رفت اوپک همچنان کارایی زیادی نداشت و قیمت نفت به 12 دلار می‌رسد بنابراین اوپک طی مدت 60 ساله، ورای خواست کارتل‌های بزرگ نفتی و امریکا خیلی کارامد نبود که بتواند بین عرضه و تقاضا تعادل برقرار کند و روی قیمت‌ها تصمیم بگیرد. تا اینکه غیر اوپکی‌ها مثل روسیه هم وارد شدند که تاثیرگذار باشند ولی باز هم به عرضه و تقاضا بستگی داشت و قیمت‌ها نزولی و به 40 دلار رسید و اکنون هم که روی 60 دلار باقی مانده است باز هم خواست امریکاست که به عنوان صادرکننده قیمت یک تعادلی داشته باشد که بتواند شیل اویل را صادر کند.
اگر ایران به بازار بازگردد.....
این کارشناس اقتصاد سیاسی تصریح کرد: در هر حال این قدرت‌های بزرگ مثل امریکا و حتی روسیه هستند که تعادل قیمتی را نگه داشته‌اند و در واقع باید گفت سرنوشت اوپک همین است. اما از دیگر سو کشورهای حوزه خلیج فارس 30 درصد نفت دنیا را تامین می‌کنند، اگر بین‌شان هماهنگی وجود داشته باشد و با تاکتیک‌ها و استراتژی‌های خاصی عرضه را در دست بگیرند می‌توانند با تغییر تقاضا روی قیمت تاثیر بگذارند، البته فعلا دور از اتفاق نظر است مگر اینکه ایران به عنوان یک تولیدکننده تاثیرگذار به طور کامل به بازار بازگردد.
بازار نفت آشفته می‌شود؟
وی ادامه داد: وقتی 18 میلیون بشکه نفت از حوزه خلیج فارس صادر و به دنیا تزریق می‌شود اگر کشورهای این حوزه تصمیم بگیرند سه میلیون هم کم کنند براحتی می‌توانند بازار انرژی را آشفته کنند و حتی بار دیگر اوپک را در قبضه خود بگیرند.
یک آبراه با استراتژی منحصر به فرد
زرگر گفت: خلیج فارس یک آبراه مهم است و مسائل استراتژیک و امنیت خاص خود را می‌طلبد، خلیج فارس زیرمجموعه‌ای از خاورمیانه بزرگ است که می‌تواند سیاست‌های امنیتی و انرژی خاص خود را داشته باشد و برنامه‌های توسعه‌ای را دنبال کند که فقط خاص این منطقه باشد.
