بوروکراسی اداری، مدیران ناکارآمد و حضور دولت سه ضلع ناکامی در خودروسازی/ترکیه ثابت کرد بدون دخالت دولت می‌توان خودروی ملی داشت

مهدی دادفر در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص رونمایی از خودروی ملی ترکیه در روزهای اخیر و پیشرفت این کشور در حوزه خودروسازی گفت: واقعا جای تبریک دارد به این همسایه غربی که توانسته خودرویی با کیفیت، با فن آوری نوین و برقی تولید کند و ما هنوز نمی‌توانیم بعد از 50 سال خودروسازی با افتخار بگوییم که خودروی ملی داریم.

دبیر  انجمن واردکنندگان خودرو ادامه داد: در دوره ‌ای که خودرو به کشور ما وارد شد نه تنها ترکیه بلکه خیلی از کشورهای دیگر که امروز جزو کشورهای توسعه یافته محسوب می‌شود در این زمینه حرفی بر گفتن نداشتند اما الان با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌ریزی دقیق و صحیح خودرویی ساخته‌اند که جلوتر از سایر خودروهای دیگر است.

وی افزود: تمام بخش‌های این خودرو اعم از تجهیزات، امکانات جانبی، پیشرانه و پلت فرم متعلق به آنها است این درحالیست که در دهه‌های اخیر رویکرد این کشور مونتاژ محور بوده اما رویکرد ما تولید محور شدید و اتکا به توان 100 درصد داخلی بدون پشتوانه به تکنولوژی و فن آوری‌های خارجی است.

دادفر افزود: آنها با جذب 10 کمپانی برتر خودروسازی جهان و ایجاد زیرساخت‌های قطعه‌سازی برای تامین نیاز خودروسازهای جهان به آنجا رسیدند که از 84 خودرو تولید شده در این کشور 73 خودرو صادر و 9 خودرو برای مصرف داخلی استفاده می‌شود آن هم خودروهایی که جزو 10 برند اول دنیا هستند. نکته بعدی اینکه دولت برای فعالان این صنعت معافیت‌های مالیاتی و واردات کمکی در نظر گرفت یعنی قطعه سازان را از مالیات معاف کرد و برای آنها تسهیلات ویژه‌ای در نظر گرفت.

وی با بیان اینکه اتخاذ اینگونه سیاست‌های حمایتی منجر به کاهش قیمت تمام شده قطعات خودرو در ترکیه شد اظهار داشت: وقتی مدیران خودروسازهای دیدند که اکثر قطعات از ترکیه تامین می‌شود برای کاهش هزینه حمل و نقل، تصمیم به تاسیس کارخانه در ترکیه گرفتند، از سوی دیگر دولت ترکیه تصمیم گرفت برای چند سال از تولید خودرو خداحافظی کند تا زیر ساخت‌ها را مهیا کند به طوریکه اکنون موتور، گیربکس و لوازم قطعات مصرفی تماما در این کشور تولید می‌شود و غرب این کشور مملو از واحدهای تولیدی خودرو و قطعه است. ترک‌ها نشان دادند به عمل کار برآید نه با سخنرانی و برگزاری همایش‌های مختلف.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با بیان اینکه اصلی‌ترین عامل موفقیت این کشور عدم دخالت دولت است: در ایران باید بپذیریم که دولت همه کاره است، شما نمی‌توانید یک بخشی معرفی کنید که دولت در آن دخالت کرده و موفق شده است. خودروسازی دست دولت است حالا اگر بخش‌های خصوصی بخواهند در این حوزه وارد شود یک سری افراد شروع به جوسازی رسانه‌ای می‌کنند که اینها فاسد هستند و دنبال رانت آمدند. ما نمی‌خواهیم از گروه یا مجموعه‌ای حمایت کنیم اما چرا هر واحد خصوصی که در این حوزه اندکی بزرگ و قدرتمند شد اینگونه تهمت‌ها را باید بشنود.

وی افزود: این افراد دل نگران خودروسازی هستند یا دل نگران مدیران و منافع دولت هستند، بخش خصوصی حساب یک ریال هم دارد و به خودش ضربه نمی‌زند اما مدیر دولتی نگرانی ندارد چون از جیب خودش نیست و بنابراین شکست طرح برای او مهم نیست. ترکیه امروز ثابت کرد که می‌شود بدون دخالت دولت خودرو ملی تولید کرد اما ما نمی‌توانیم چون دولت دخالت می‌کند.

دادفر در خصوص نحوه حمایت دولت از بخش خصوصی گفت: دولت ترکیه برای وارد کردن دستگاه‌ها و ماشین آلات قطعه سازی تعرفه صفر تعیین کرد و به آنها تسهیلات داد، این کشور از سال 1988 برنامه ریزی برای تولید قطعه خودرو را آغاز کرد و اکنون نیز به این مرحله رسیده است. دو نکته کلیدی در موفقیت ترکیه وجود دارد؛ عدم دخالت دولت در تجارت آزاد و صنعت خودرو که منجر به شکوفایی این صنعت در آن کشور شده است.

دادفر با مقایسه حمایت دولت ایران از صنعتگران حوزه خودرو با ترکیه گفت: واردات خودرو را ممنوع کردید قبول؛ اما حداقل تعرفه ماشین‌آلات قطعه سازی را صفر کنید تا قطعه و تکنولوژی آن وارد و بازار رقابتی شود. اینگونه قطعه ساز نیز مجبور به ارتقا کیفیت می‌شود.

وی افزود: بوروکراسی اداری، مدیران ناکارآمد و حضور دولت مثلثی تشکیل داده که این صنعت را زمین‌گیر کرده است اما امروز ترکیه خودرویی تولید می‌کند که برای 10 سال آینده است و می‌توان از همین الان تیتر روزنامه‌های 1410 تصور کرد که وزیر صنعت ایران خبر از همکاری ایران و ترکیه و تولید مشترک خودرو را می‌دهد. یعنی همان چیزی که 4 سال پیش با رنو یا پژو فرانسه داشتیم، اما این بار به جای پژو اسم برند ترکیه می‌آید. البته حق ترکیه بود که به چنین پیشرفتی دست پیدا کند و دور نیست زمانیکه قزاقستان و ارمنستان هم به این مرحله برسند چون کار می کنند و به سرمایه، کار و اشتغال احترام می‌گذارند.