نیمه نخست سال ۱۳۹۸
هند از فهرست ۵ مقصد عمده صادراتی کشور خارج شد/ کسری ۲۷۳ هزار دلاری تراز تجاری کالایی بدون نفت خام کشور/کاهش ۴۲ درصدی صادرات کالایی ایران به امارات
براساس گزارش معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران؛ در نیمه نخست سال ارزش صادرات کالایی ایران به چین با افزایش ۱۰ درصدی همراه بوده و ارزش واردات کالایی آن از چین افت ۳ درصدی را تجربه کرده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، براساس آمارهای گمرک ایران، طی ۶ ماه نخست سال ۱۳۹۸ حدود ۲۱ میلیارد دلار صادرات کالایی بودن نفت خام و ۲۱.۲ میلیارد دلار واردات کالا در کشور انجام شده است. به لحاظ ارزشی، واردات و صادرات کالایی کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب با کاهش به ترتیب ۶ درصدی و ۱۱ درصدی همراه بودهاند. این در حالی است که به لحاظ وزنی هرکدام به ترتیب رشد ۰.۴۱ درصد و ۲۲.۵ درصد را تجربه کردهاند. مقایسه مقاصد صادراتی ایران طی نیمه نخست سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ نشان میدهد که هند از فهرست ۵ مقصد عمده صادراتی کشور خارج شده و جایگاه ترکیه بهبود یافته است. در این مطلب به طور خالصه، آمارهای مقدماتی گمرک از تجارت کالایی ایران طی نیمه نخست سال ۱۳۹۸ مورد بررسی قرار میگیرد.
براساس آمارهای گمرک ایران، طی نیمه نخست سال ۱۳۹۸ حدود ۲۱ میلیارد دلار (به وزن ۷۰ میلیون تن) صادرات کالا بدون احتساب نفت خام و حدود ۲۱.۲ میلیارد دلار (به وزن ۱۶.۶ میلیون تن) واردات کالا صورت گرفته است. ارزش صادرات و واردات کشور طی این مدت در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به ترتیب با افت ارزشی ۱۱ درصد و ۶ درصد همراه بوده است. این درحالی است که به لحاظ وزنی، صادرات کشور رشد ۲۳ درصدی و واردات کشور رشد ۰.۴ درصدی را تجربه کرده است.
تراز تجاری کالایی بدون نفت خام کشور نیز طی این مدت با کسری ۲۷۳ هزار دلاری همراه بوده که نسبت به مدت مشابه ۵ سال گذشته یک هزار و ۲۳۳ دلار کاهش یافته است. متوسط قیمت اقالم صادراتی کشور طی ۶ ماه نخست سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۹۹ دلار بر هر تن بوده که نسبت به نیمه نخست سال ۱۳۹۷، افت نسبتاً قابل توجه ۲۷ درصدی را تجربه کرده که احتمال میرود بخشی از این افت ناشی از بیشبرآورد قیمتهای پایه صادراتی در نیمه نخست سال ۱۳۹۷ و بخشی از آن به علت کاهش قیمتهای جهانی باشد. در هر حال میانگین قیمت صادرات در این بازه، کمترین رقم طی ۱۰ سال گذشته است. متوسط قیمت اقلام وارداتی کشور طی این مدت نیز یک هزار و ۲۸۱ دلار بر هر تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت حدود ۶ درصدی داشته است.
در شهریور ماه ۱۳۹۸ ارزش واردات کشور معادل ۳.۵ میلیارد دلار و ارزش صادرات نیز ۳.۱ میلیارد دلار رقم خورده است. در مقایسه با ماه قبل (مرداد) صادرات افت ارزشی ۱.۵ درصدی و واردات رشد ارزشی ۱.۵ درصدی را تجربه کرده است. نسبت به شهریور ماه سال گذشته نیز صادرات با افت ارزشی ۱۷ درصدی و واردات با رشد ارزشی ۵.۵ درصدی همراه بوده است. طی ۶ ماه نخست سال ۱۳۹۸، بیشترین ارزش واردات و صادرات کشور به اردیبهشت ماه و کمترین آنها نیز به فروردین ماه اختصاص داشته است.
در شهریور ماه ۱۳۹۸، صادرات کشور به لحاظ وزنی ۹.۳ میلیون تن و واردات کشور نیز ۲.۴ میلیون تن بوده است. در مقایسه با ماه گذشته (مرداد) صادرات کشور افت وزنی ۱۵ درصدی و واردات رشد وزنی ۶ درصدی را تجربه کرده است. نسبت به ماه مشابه سال گذشته نیز صادرات کشور با افت وزنی ۱۰ درصدی و واردات کشور با رشد وزنی ۶ درصدی همراه بوده است. طی ۶ ماه نخست سال ۱۳۹۸، بیشترین مقدار واردات و صادرات کشور به لحاظ وزنی به اردیبهشت ماه اختصاص داشته است.
همچنین براساس این گزارش؛ در نیمه نخست سال ۱۳۹۷، چین بزرگترین مقصد صادراتی با سهم ۲۰ درصد از کل صادرات کالایی غیرنفتی کشور بوده است. در نیمه نخست سال ۱۳۹۸ همچنان چین مقصد عمده صادراتی کشور بوده و سهم آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۵ واحد درصدی داشته است. مقایسه مقاصد صادراتی ایران طی نیمه نخست سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ نشان میدهد که هند از فهرست ۵ مقصد عمده صادراتی کشور خارج شده و جایگاه ترکیه بهبود یافته است.
براساس این گزارش چین همچنان بزرگترین مبدا وارداتی کشور بوده است. در مقایسه با نیمه نخست سال قبل، کره جنوبی از فهرست مبادی عمده وارداتی کشور خارج شده و جایگاه ترکیه بهبود یافته است.
با توجه به اینکه، گمرک ایران از اردیبهشت ۱۳۹۸ تاکنون جزئیات آمارهای صادرات و واردات را منتشر نکرده، در ادامه، صرفاً به بررسی ارزش صادرات و واردات ایران و سه کشور چین، ترکیه و امارات که جز پنج کشور مهم مبدا و مقصد تجاری ایران به شمار میروند، طی نیمه نخست ۱۳۹۸ پرداخته میشود.
طی نیمه نخست سال ۱۳۹۸، ارزش صادرات کالایی ایران به چین با افزایش ۱۰ درصدی همراه بوده و ارزش واردات کالایی آن از چین افت ۳ درصدی را تجربه کرده است. تراز تجاری ایران با این کشور با کسری همراه بوده است؛ با این حال طی نیمه نخست سال ۱۳۹۷ تا نیمه نخست ۱۳۹۸ از این کسری کاسته شده است.
طی نیمه نخست سال ۱۳۹۸، صادرات کالایی ایران به امارات متحده عربی با افت ۴۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده است. در عین حال واردات کالایی ایران از این کشور رشد بیش از ۴۸ درصدی را تجربه کرده است. با توجه به اینکه در نیمه نخست سال گذشته تراز تجاری ایران با امارات متحده عربی با مازاد همراه بوده، طی نیمه نخست سال جاری کسری حدود ۱.۵ میلیارد دالری را تجربه کرده است.
ارزش صادرات کالایی ایران به ترکیه در نیمه نخست سال ۱۳۹۸، نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۳.۶ برابر بیشتر شده است. ارزش واردات کالایی ایران از این کشور نیز طی این مدت بیش از دو برابر افزایش یافته است. همچنین اگرچه تراز تجاری ایران با این کشور همچنان با کسری همراه بوده، اما نسبت به مدت مشابه سال گذشته کسری آن کمتر شده است.