یک استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایلنا:
بسیاری از مواد معدنی در معرض نابودی هستند/ معادن کوچک توانایی پرداخت هزینه خدمات مشاوره‌ای را ندارند
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی معدن دانشگاه تهران، هدر رفت ماده معدنی در معادن کوچک و متوسط را مربوط به مشکلات ماشین‌آلات، آموزش کارگران و ضعف در حوزه فنی و مهندسی دانست و گفت: از لحاظ نوع ماده معدنی، بیشترین مواد معدنی در معادن کوچک مقیاس است. دولت باید با رویکرد حفظ منابع و ذخایر ملی و افزایش اشتغال برای این موضوع چاره‌اندیشی کند.
محمدمهدی میرعابدی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با بیان اینکه درصد بالایی از معادن کشور را معادن کوچک مقیاس تشکیل می‌دهند، گفت: ماده معدنی غیرفلزی مانند سنگ ساختمان، شن و ماسه که پتانسیل بالایی در بحث عمرانی کشور و صادراتی دارند، عموما در معادن کوچک و متوسط یافت می‌شوند.
وی ادامه داد: معادن کوچک و متوسط سهم بالایی در اشتغال‌زایی دارند و با سرمایه‌گذاری کم می‌توان آنها را راه‌اندازی کرد. قابلیت انجام مکانیزاسیون و اتوماسیون در معادن کوچک و متوسط کم است؛ بنابراین نیروی کار بیشتری را می‌طلبد. با توجه به اینکه سهم بالایی از معادن کشور متعلق به معادن کوچک و متوسط است؛ بنابراین این حوزه می‌توان در اشتغال‌زایی نقش موثری داشته باشد.
وی در خصوص نقش مطالعات بازار نسبت به معدن کوچک مقیاس گفت: بازاریابی و فروش راحت‌تر از دیگر مزایای معادن کوچک و متوسط است. معادن کوچک مقیاس نیاز کمتری به سرمایه‌گذاری دارند، بنابراین ورود بخش خصوصی به این حوزه آسانتر خواهد بود و متعاقب آن، این معادن انعطاف‌پذیری بهتری در حوزه اجرا دارند.
میرعابدی یکی از مشکلات اساسی معادن کوچک و متوسط را بحث بهره‌وری دانست و اظهار کرد: معمولا معادن کوچک و متوسط به دلیل مقیاس کم، نسبت به معادن بزرگ، به صورت سنتی فعالیت می‌کنند، اگر معادن به طور درست و علمی مورد بهره‌برداری قرار نگیرند، باعث می‌شود بخش عمده‌ای از ذخایر معدنی کشور را از دست بدهیم؛ اگر این مقدار را در تعداد معادن کشور ضرب کنیم مشاهده خواهیم کرد که مقدار قابل توجهی مواد معدنی در معرض از بین رفتن هستند؛ این در حالی است که استخراج در معادن بزرگ با طراحی و برنامه‌ریزی‌های بسیار دقیق تر و بهتری انجام می‌شود و امکان باقی ماندن ماده معدنی در زمین کاهش می‌یابد.
وی با بیان اینکه مواد معدنی تجدید ناپذیر هستند، افزود: مواد معدنی به دو صورت از بین می‌روند. ابتدا اینکه در حین استخراج مقداری از آن در زمین باقی بماند، در این شرایط به دلیل مسائل ایمنی امکان بازگشت و استخراج مجدد آن وجود نخواد داشت. دومین مورد از بین رفتن ماده معدنی حین استخراج است. به عنوان مثال اگر سنگ ساختمانی به درستی استخراج نشود، خورد خواهد شد و امکان بازیابی آن وجود نخواهد داشت و این ماده دور ریز می‌شود.
این استاد دانشگاه، هدر رفت ماده معدنی در معادن کوچک و متوسط را مربوط به مشکلات ماشین‌آلات، آموزش کارگران، ضعف در حوزه فنی و مهندسی دانست و افزود: از لحاظ نوع ماده معدنی، بیشترین مواد معدنی در معادن کوچک مقیاس است. بنابراین باید اطلاعات و دانش در این معادن به روز رسانی شوند و دولت برای بهبود دستگاه و ماشین‌آلات آنها کمک کند.
میرعابدی ادامه داد: هزینه خدمات مشاوره‌ای برای معدن‌کاران بالا است و معمولا معادن کوچکتر توانایی پرداخت آن را ندارند. دولت باید با رویکرد حفظ منابع و ذخایر ملی و افزایش اشتغال برای این موضوع چاره‌اندیشی کند.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی معدن دانشگاه تهران، یکی از دغدغه‌های معادن کوچک و متوسط را بازاریابی و فروش دانست و گفت: برگزاری نمایشگاه‌ها و همایش‌ها مانند همایش رونق تولید با احیاء، فعال سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس و یا پنل‌های تخصصی می‌تواند در این راستا مثمر ثمر باشد. در واقع هر آنچه که بتواند مخاطبانی چه از بخش دولتی و چه از فعالان حوزه و بخش خصوصی جذب کند، کمک بزرگی برای معادن کوچک است.
