ممنوعیت کار اقماری در نفت، فرصتی برای ایجاد تمدن اجتماعی در عسلویه

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، مطرح شدن طرح ممنوعیت کار اقماری در صنعت نفت از سال گذشته، موجی از مخالفت‌های کارکنان صنعت نفت در مناطق عملیاتی را در پی داشت؛ این در حالی است که به گفته بسیاری از کارشناسان باید از این طرح به عنوان یک فرصت برای شکل گیری تمدن جدید اجتماعی در عسلویه و مناطق عملیاتی قابل سکونت در جنوب کشور یاد کرد.

بنابراین گزارش، در حالی که بسیاری از کارکنان صنعت نفت در مناطق عملیاتی، اجرای طرح ممنوعیت کار اقماری را طرحی برای کم کردن بار هزینه های وزارت نفت تلقی می‌کنند، اما برنامه ریزان و مدیران منابع انسانی صنعت نفت، اجرای این طرح را گامی در مسیر حمایت روحی و روانی از نیروهای فعال این صنعت در مناطق عملیاتی و ارتقای انگیزش های آنان می‌دانند.

طرح خروج کارکنان صنعت نفت از طرح اقماری و اسکان کارکنان به همراه خانواده‌هایشان در شهرهای عسلویه، کنگان، دیر و جم، طی سال گذشته بارها تمدید شد و هر بار فرصت بیشتری برای هماهنگ سازی شیوه زندگی کارکنان مناطق عملیاتی صنعت نفت با طرح جدید وزارت نفت فراهم شد که البته چندان مورد استقبال قرار نگرفت؛ این طرح اما قرار است امسال و با حذف آیتم کار اقماری برای کارکنان وارد فاز اجرایی شود تا مهر تاییدی باشد بر جدیت وزارت نفت در انجام آن.

شکل گیری تمدن عظیم اقتصادی در عسلویه که ماحصل فعالیت‌های صنعت نفت در راه اندازی پارس جنوبی و شرکت‌های پتروشیمی در این مناطق بود، موج بزرگی از نیروهای کاری صنعت نفت را راهی منطقه‌ای کرد که پیش از آن روستایی بی نام و نشان بود.

امروز اما به مدد همین فعالیت‌ها، این روستای کوچک و دورافتاده به قطب اقتصادی کشور بدل شده است.

وزارت نفت به عنوان راقم این تمدن جدید، طی سال‌هایی که از راه اندازی پروژه‌های خود در عسلویه می‌گذرد، سعی کرده بود تا با فراهم ساختن امکانات رفاهی و پرداخت مشوق‌های مالی از قبیل سختی کار، بدی آب و هوا و مهم‌تر از همه آیتم کار اقماری (14 روز کار و 14 روز استراحت)، انگیزش‌های لازم را برای ادامه فعالیت‌های کارکنان این صنعت در منطقه عسلویه ایجاد کند. با این وجود فعالیت 14 روزه کارکنان در منطقه به دور از خانواده‌هایشان، ملاحظات فراوانی را برای اجرای طرحی مبنی بر اسکان کارکنان و خانواده‌های آنان در منطقه ایجاد کرد؛ طرحی که از ابتدای مطرح شدن با حجم قابل توجهی از مخالفت‌های کارکنان فعال در منطقه عسلویه مواجه شد؛ مخالفت‌هایی که در وهله اول به دلیل موقعیت بد آب و هوایی در این منطقه و عدم وجود زیرساخت‌های رفاهی و فرهنگی لازم برای خانواده‌های کارکنان مطرح شده بود.

با این وجود، تجربه بیش از دو دهه فعالیت اجتماعی و اقتصادی در صنعت نفت و نتایج ناشی از پایش مستمر روحی و روانی کارکنان از سوی واحد مددکاری صنعت نفت، این واقعیت را مسلم ساخت که عواقب سوء ناشی از دوری از خانواده برای کارکنان اقماری،‌ به مراتب بسیار بدتر از اسکان خانواده‌ها در کنار تمامی کمبودها در منطقه است.

اگرچه این موضوع روالی منطقی و عادی در همه جای جهان است و در بسیاری از کشورهای صنعتی نیز به درستی رعایت می‌شود. در مقام دفاع از این طرح باید چند نکته را مدنظر داشت:

اول اینکه شکل گیری یک تمدن عظیم اقتصادی، مستلزم فداکاری از سوی کسانی است که به هر نحوی دستی بر آتش دارند؛ در مقام تایید این موضوع می‌توان به سابقه تاریخی اکتشاف نفت برای نخستین بار در مسجد سلیمان اشاره کرد که بیش از یک قرن پیش روی داد و طی آن بسیاری از کارکنان شرکت نفت انگلیسی به همراه خانواده‌هایشان در منطقه مسجد سلیمان که از کمترین تسهیلات زندگی برخوردار بود مستقر شدند؛ اگرچه این شهر بعدها به مدد ایجاد تمدن نفتی به نخستین شهر ایران در نوآوری و بهره مندی از به روزترین امکانات بدل شد.

دوم اینکه، اسکان خانواده‌ها در کنار پدر که ستون اصلی خانواده تلقی می‌شود، حتی در منطقه‌ای مانند عسلویه که به بدی آب و هوا مشهور است، بخش قابل ملاحظه‌ای از دغدغه‌ها و دل‌نگرانی‌هایی که بسیاری از کارکنان شاغل در این منطقه به دلیل دو هفته دور ماندن از کانون خانواده تجربه می‌کنند، را از بین خواهد برد. در عین حال، بودن در کنار خانواده می‌تواند علاوه بر تحکیم بنیان خانواده، از بروز بسیاری از ناهنجاری‌های روانی و سوء رفتارهای احتمالی که کاملا طبیعی است، بکاهد که این موضوع قطعا می‌تواند در ایجاد انگیزش و بهره دهی کارکنان در حد زیادی مفید باشد.

البته شکی نیست که زیرساخت‌های رفاهی و فرهنگی در منطقه عسلویه تکافوی نیازهای حداقل سه هزار خانواده کارکنان را نخواهد داد؛ در این جا لازم است تا مجموعه صنعت نفت و دولت از تمامی توان خود برای شکل گیری تمدن عظیم اجتماعی در کنار تمدن عظیم صنعتی استفاده کنند تا عسلویه را به یکی از بهترین شهرهای ایران برای سکونت تبدیل کنند.

سوم اینکه روند بهره برداری از مجموعه‌های فعال صنعت نفت در منطقه عسلویه، روندی طولانی است و در نگاهی کلی این نکته قابل استنباط است که تداوم روند کنونی مشتمل بر دو هفته کار و دو هفته استراحت برای وزارت و شرکت ملی نفت ایران چه از نظر پرداخت هزینه‌های بالای حمل و نقل هوایی و چه از نظر تداخلات کاری در درازمدت امکانپذیر نیست.

آنچه مسلم است، هدف اصلی در اسکان خانواده‌های کارکنان صنعت نفت در مناطق عملیاتی، به عنوان یکی از راهبردهای حوزه منابع انسانی صنعت نفت بر مبنای ایجاد اطمینان خاطر برای کارکنان فعال در این عرصه بوده است؛ با این وجود مدیریت صنعت نفت سعی کرده است تا با ایجاد فرصت امکان انتخاب یکی از چهار منطقه عسلویه، دیر، کنگان و جم برای کارکنان و امکان انتخاب یکی از شیوه‌های ارائه تسهیلات به صورت ودیعه یا کمک به ساخت مسکن، گام‌های اولیه را در مسیر ایجاد رفاه لازم برای کارکنان فعال در منطقه عملیاتی عسلویه بردارد. گام‌هایی که لازم است تا در آینده با قدرت بیشتری برداشته شود.