استاد علوم سیاسی دانشگاه بلژیک در گفتوگو با ایلنا:
ترامپ حاضر به پرداخت هزینه جنگ با ایران نیست/ آمریکا به دنبال سهمخواهیست/ همتی برای اجرای اینستکس وجود ندارد
استاد علوم سیاسی دانشگاه آنتورپ گفت: ترامپ یک تاجر است و نمیخواهد بیش از این برای افروختن جنگ هزینه کند ولی این را نیز به خوبی میداند که باید با سیاست ترس و واهمه سلاح بیشتری به کشورهای منطقه بفروشد. البته به نظر نمیرسد که دولت ترامپ به خودی خود بخواهد هزینه جنگ با ایران را پرداخت کند. آمریکا به دنبال سهمخواهیست و فرقی نمیکند که چه حکومتی را در مقابل خود داشته باشد.
«دریک دو بیور»، استادیار دانشگاه و رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آنتورپ بلژیک است. وی نویسنده کتابهای «سیاستهای اقتصادی اتحادیه اروپا» و همینطور کتاب «سازمان تجارت جهانی و افق های آن در اتحادیه اروپا» است.
تحریمها باعث عدم توازن سیاسی و اقتصادی جامعه میشود
دو بیور با اشاره به رویکرد آمریکا برای اعمال تحریم علیه ایران گفت: بحث تحریمها پیش از یک بحث سیاسی یک بحث اخلاقی است. تحریمها یک جنبه بسیار ناگوار دارد و آن به وجود آمدن عدم توازن سیاسی و اجتماعی و به ویژه اقتصادی در کشور تحت تحریم است که منجر به ناهنجاریهای مدنی خواهد شد. تحریمها باعث میشود که حکومتها بر خلاف آنچه که نیت تحریم بوده است منابع و تمرکز بیشتری را برای دور زدن تحریمها اختصاص دهند که در نهایت منجر به فشار بیشتر به اقشار جامعه در قالب مباحث حقوق بشری خواهد شد.
رویکرد ترامپ؛ تضادی بین زبان خشن و سیاست نوازشگر
وی با اشاره به سیاستهایی که ترامپ در دوران ریاستجمهوری خود در پیش گرفته است، گفت: این سیاست ترامپ است. وی آب را گلآلود میکند تا بتواند از آن ماهی بگیرد. او در طرف مقابل این را القا میکند که مشکل ما لاینحل است و از طرفی اعمال فشار میکند. تضادی بین زبان خشن و یک زبان ملایم و نوازشگر. این یک تکنیک قدیمی چانهزنی ست. از طرفی به مشتری سیلی میزنی و از طرف دیگر برای وی احترام قائل میشوی و او را نوازش میکنی. تمامی آن مسائل را میتوان در اقدامات گذشته ترامپ در مقابله با چین، اروپا، کره شمالی و کشورهای آمریکای شمالی دید.
آمریکا در خلیج فارس برای حفظ تسلط خود بر منطقه هزینه زیادی کرده است
این استاد دانشگاه آنتورپ افزود: آمریکا برای پایداری جایگاه خود در خلیجفارس هزینه زیادی کرده است و این هزینه برای حفظ امنیت نفتی و تسلط خود بر این بازار بوده است. جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ و همینطور جنگ عراق در ۲۰۰۳ از این دست است.
آمریکا به دنبال سهمخواهیست
وی اظهار داشت: در مورد احتمال جنگ در خلیج فارس نمیتوان بحثی علمی پیش کشید تا بر اساس آن بتوانیم یک نتیجهگیری علمی کنیم. بر اساس آنچه که در پاسخهای قبلی مطرح کردم و از آنچه که ما از طرفین میدانیم باید گفت که ترامپ یک تاجر است و نمیخواهد بیش از این برای افروختن جنگ هزینه کند ولی این را نیز به خوبی میداند که باید با سیاست ترس و واهمه سلاح بیشتری به کشورهای منطقه بفروشد. البته به نظر نمیرسد که دولت ترامپ به خودی خود بخواهد هزینه جنگ با ایران را پرداخت کند. آمریکا به دنبال سهمخواهیست و فرقی نمیکند که چه حکومتی را در مقابل خود داشته باشد.
کشورها در تجارت با ایران بهسرعت به پول خود میرسند
وی ادامه داد: بسیاری از کشورها خواهان تجارت با ایران هستند چرا که اقتصاد ایران مبتنی بر نفت است و با فروش آن شرکتها و کشورها سریعا به پول خود میرسند. حال این پرسش مطرح میشود که کشورهای اروپایی چگونه میتوانند به تجارت با ایران ادامه دهند؟ من فکر میکنم اینستکس را نمیتوان ساز وکار تاثیرگذاری دانست. چون شرکت ها و کشورها از تجارت با ایران به دلیل تحریمها میترسند. همه ما داستان هوآوی را به خوبی میدانیم که یکی از دلایل تحریم آن ارتباط با ایران بود. به طور مثال توتال هرگز حاضر نیست منافع خود در آمریکا را با منافع خود در ایران معاوضه کند.
تحریمها رویکرد سیاسی آمریکا در جنگ سرد بوده است
دو بیور همچنین گفت: تحریمها یک رویکرد در سیاست خارجی آمریکا به حساب میآید که در دروان جنگ سرد شکل گرفت و ابزاری برای تنبیه اعضای بلوک شرق به حساب میآمد. این رویکرد در سیاست خارجی آمریکا هنوز وجود دارد. دنیا بیشتر به تغییر سیاستها از سوی آمریکا امیدوار است. اگر چه در حال حاضر کشورها دست به اقدامات تلافیجویانه برای مقابله با تحریمها میزنند. به طور مثال رویکرد روسیه را در تعویض روبل به جای دلار در مبادلات تجاری خود با دیگر کشورها دیدیم.
بیمصرف کردن لیبرالیسم سیاست ترامپ است
این استاد دانشگاه آنتورپ گفت: این شیوه آمریکاست که با بیمصرف کردن لیبرالیسم و قوانین بین المللی میخواهد ساختار جدیدی برای روابط جهانی بسازد؛ روابطی که یک جنبه آن واهمه و ترس باشد. در حال حاضر سیاستهای آمریکا مبتنی بر لیبرالیسم نیست. آمریکا خواستار ایجاد روابط جدید در دنیاست. اینکه بتواند از دیگر کشورها برای آنچه که حمایت خود از آنها میخواند، کسب امتیاز کند.
کشور دیگری از اتحادیه اروپا خارج نمیشود
وی با اشاره به احتمال سرایت روند خروج به سایر کشورهای اتحادیه اروپا گفت: آنچه هم اکنون در بین کشورهای اتحادیه اروپا مشاهده میشود این است که همه خواهان حمایت از این اتحادیه هستند و بعید به نظر میرسد که تجربه انگلیس برای کشور دیگری اتفاق بیفتد. چون همگی میدانند که چه عواقب سنگین سیاسی و اقتصادی برای آنها خواهد داشت و تا پیش از این اگر صداهایی از خروج فرانسه یا هلند از اتحادیه اروپا شنیده میشد، اکنون دیگر این زمزمهها به گوش نمیرسد. حزب لوپن دیگر خواهان خروج از اتحادیه اروپا نیست یا حتی راستگراهای افراطی از این مساله سخن نمیگویند چرا که باور عموم مردم در اتحادیه اروپا بر ماندن در این اتحادیه است.
اینستکس مسالهای جدی است ولی همتی برای اجرای آن وجود ندارد
وی با اشاره به چشمانداز پیش روی برجام گفت: این بسیار ناراحتکننده است که برجام در حال نابود شدن است. ولی این یک واقعیت است و ظاهرا تمام تلاشها بهرغم مفید بودن کافی نبوده است. اینستکس مسالهای جدی است ولی همتی برای انجام آن وجود ندارد. این ایده که پالایشگاههای دولتی اروپا از ایران نفت بخرند تفاوت زیادی با خرید آن توسط شرکتهای خصوصی ندارد. تمامی شرکتها چه خصوصی و چه دولتی از تحریمهای آمریکا واهمه دارند.
بانک جهانی و صندوق جهانی پول تحت نظر قدرتها هستند
این استاد علوم سیاسی در پایان گفت: سیاستهای بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول صرفا تئوریک است و نمیتواند برای یک کشور به تنهایی اهرم رشد باشد. این دو نهاد خود تحت نظر قدرتهای بزرگ اقتصادی هستند و اگر حمایت آن قدرتها از این بانکها وجود نداشته باشد به تنهایی بیتاثیر خواهند بود. این دو نهاد نمیتوانند بدون اجازه این قدرتها سرمایهگذاری کرده یا حتی پیشنهادات مالی ارائه دهند.