اوپک؛ سازمانی برای شرایط خاص/ قیمت متعادل نفت مرهون اوپک 60 ساله

مرتضی بهروزی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره کارکرد اوپک اظهار داشت: اوپک از 14 سپتامبر 1960 که افتتاح شد تا سال 1972 عملا کارایی چندانی نداشت و حتی شرکت‌های بزرگ حفار این سازمان را بازی نمی‌دادند، تا زمانی که بازار دچار مشکل شد و تحریم اعراب و مسئله ترس از کمبود نفت پیش آمد. در این برهه اوپک توانست دست بالا را بگیرد و تا مدتی تعیین کننده قیمت بود.

وی ادامه داد: در دهه 80 آژانس بین المللی انرژی تشکیل شد و کشورهای مصرف کننده عمده به بهینه سازی اهمیت دادند و از طرفی تولید در کشورهای غیر اوپک هم اضافه شد و دوباره این سازمان اهمیت خود را مثل اوایل دهه 70 از دست داد.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی تصریح کرد: در هر حال اوپک از نظر تاریخی نشان داده یک شرکت برای شرایط بحرانی بازار است یعنی زمانی که قیمت‌ها پایین و مازاد عرضه وجود دارد کشورهای اوپک به عنوان یک تشکل حتی کنار غیر اوپک می‌توانند بازار را کنترل کنند و از کاهش شدید قیمت جلوگیری کنند.

وی خاطرنشان کرد: اکنون بازار دچار مشکل نیست و عرضه وتقاضا هر دو در حالت تعادل قرار دارند، اما شرایط همیشه اینگونه نیست.  2 تا 3 سال پیش اگر کاهش عرضه از سوی اوپک صورت نمی‌گرفت قیمت‌ها به سقوط ادامه می‌دادند و به حد 60 دلار نمی‌رسید.

بهروزی‌فر با تاکید بر اینکه وجود اوپک برای شرایط بحران مفید است، گفت: زمانی که در سال 2008 قیمت‌ها سقوط کرد اگر اوپک نبود بهای نفت بیش از آنچه تصور می‌شد، پایین می‌رفت. اوپک مسلما به عنوان وزنه متعادل کننده و موثر است و وجودش بهتر از عدم وجودش است.

وی یادآور شد: اوپک به عنوان تشکلی که اعضا در شرایط خاص بتوانند دور هم جمع شده و تصمیم بگیرند بسیار تاثیرگذار است، قطعا تولیدکنندگان تمایلی ندارند این سازمان منحل و یا از آن خارج شوند، ممکن است برخی اعضا در اظهار نظرهای سیاسی خروج از آن را مطرح کنند اما بقای آن به نفع‌شان است زیرا کمک می‌کند در مواقع خاص قیمت از یک حدی پایین‌تر نرود.